Hiệu quả tích cực từ việc vận hành y tế 2 cấp cơ sở
Trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ của chính quyền địa phương 2 cấp, các TYT xã, phường tại Hà Nội vẫn ngày ngày đồng hành cùng người dân từ khám, chữa bệnh (KCB) ban đầu cho đến các chiến dịch phòng, chống dịch bệnh, tiêm chủng, theo dõi bệnh mạn tính... Theo ghi nhận, tại các TYT xã, phường, các hoạt động KCB ban đầu, triển khai tiêm chủng mở rộng, phòng, chống dịch bệnh, quản lý bệnh không lây nhiễm và chăm sóc sức khỏe sinh sản, đảm bảo an toàn thực phẩm... đều được duy trì ổn định và từng bước cải tiến. Đặc biệt, các trạm đều chú trọng nâng cao chất lượng hoạt động KCB, phục vụ tốt nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu cho Nhân dân. Đặc biệt, các điểm y tế tại các xã cũ vẫn duy trì giúp giảm tải cho trạm chính, tạo sự an tâm trong Nhân dân.
Tại TYT xã Thanh Oai, bà Nguyễn Thị Mai, 65 tuổi, xã Thanh Oai cho biết, bà cũng như nhiều người dân đến khám sức khỏe tại đây đều được các y bác sĩ đón tiếp, hướng dẫn và khám tận tình, chu đáo. Toàn bộ quá trình khám bệnh của bà rất thuận lợi, nhanh gọn, tiết kiệm thời gian.
Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hà Nội thành lập 8 đội cơ động hỗ trợ, hướng dẫn về chuyên môn, kỹ thuật cho các cán bộ mạng lưới y tế dự phòng tại các TYT.
Trưởng TYT xã Thanh Oai Nguyễn Thị Hùy cho biết, TYT xã Thanh Oai thực hiện sắp xếp còn 4 điểm y tế là các TYT xã (cũ) trên địa bàn được duy trì dưới hình thức điểm trạm, giúp người dân không phải đi xa. Ngay khi sáp nhập, TYT phân công cán bộ thực hiện nhiệm vụ và sử dụng cơ sở vật chất các điểm trạm; nâng cao chất lượng công tác KCB ban đầu, chủ động phòng bệnh, kiểm soát tốt dịch tễ, góp phần giảm tỷ lệ mắc và tử vong, tăng tuổi thọ trung bình, thúc đẩy bình đẳng trong tiếp cận dịch vụ y tế và củng cố hệ thống y tế cơ sở vững mạnh, hiện đại, gắn với yêu cầu phát triển mới của địa phương.
Sau sáp nhập, TYT phường Cửa Nam có 3 phòng khám (Phòng khám 50C Hàng Bài, Phòng khám 21 Phan Chu Trinh, Nhà hộ sinh A 36 Ngô Quyền) và 5 điểm TYT (Trần Hưng Đạo, Phan Chu Trinh, Tràng Tiền, Phan Bội Châu, Hàng Bài) với 111 viên chức, người lao động.
Trưởng TYT phường Cửa Nam Phạm Hồng Diệp cho biết, triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, TYT phường chỉ đạo các bộ phận, điểm trạm chủ động giám sát, khoanh vùng, xử lý ca bệnh gây dịch trên địa bàn như ho gà, tay chân miệng, viêm não nhật bản, sốt phát ban nghi sởi, sốt xuất huyết; lập kế hoạch chi tiết và thực hiện tiêm chủng thường xuyên an toàn hiệu quả đúng lịch… Sau 1 tháng đi vào hoạt động chính quyền địa phương 2 cấp, các hoạt động chương trình y tế được phường triển khai xuyên suốt và dần thích ứng với tình hình mới.
Khi mô hình chính quyền địa phương hai cấp được triển khai, TYT số không chỉ là sự thay đổi về kỹ thuật, mà là bước chuyển lớn về tư duy phục vụ. Sau sáp nhập, chính những đổi mới này sẽ giúp y tế cơ sở Hà Nội mạnh mẽ hơn, gần dân hơn.
Tại TYT xã Quảng Oai, người dân đến KCB chỉ cần mang căn cước công dân. Với một cú chạm, toàn bộ hồ sơ, bệnh án của bệnh nhân đã được hiển thị. Những thông tin về tiêm chủng, khám thai, bệnh mãn tính… cũng được hệ thống tự động nhắc lịch. Bà Mai Thoan (60 tuổi, xã Quảng Oai) chia sẻ: “Việc triển khai chuyển đổi số tại TYT xã Quảng Oai mang lại nhiều lợi ích rõ rệt. Khi đi khám, tôi chỉ cần mang căn cước công dân gắn chíp, thủ tục KCB nhanh gọn, người bệnh rất hài lòng. Tôi thấy hết sức yên tâm vì sự cập nhật của các y, bác sĩ rất nhanh”.
Trưởng TYT xã Quảng Oai Nguyễn Bá Minh cho biết, việc triển khai chuyển đổi số đã giúp TYT quản lý các quy trình hành chính; KCB được tự động hóa, nâng cao hiệu quả điều hành; minh bạch thông tin và ra quyết định nhanh, chính xác. Hồ sơ bệnh án điện tử giúp các bác sĩ chẩn đoán, điều trị chính xác, tiết kiệm thời gian, giảm áp lực hành chính và tăng khả năng phối hợp liên khoa. Người bệnh được phục vụ nhanh hơn, giảm thời gian chờ, kết quả khám được trả nhanh và minh bạch, dễ dàng theo dõi sức khỏe cá nhân, thanh toán linh hoạt và hưởng đầy đủ quyền lợi bảo hiểm y tế (BHYT).
“Tiếp sức” để Trạm Y tế thực sự là tuyến đầu
Tại TYT phường Long Biên, mỗi ngày có đông người dân đến KCB, nhận thuốc BHYT. Các hoạt động tại trạm diễn ra nền nếp, thủ tục nhanh gọn, thái độ phục vụ tận tình. Đến TYT phường Long Biên khám sức khỏe, ông Nguyễn Văn Đăng (68 tuổi, phường Long Biên) cho biết, ông đến trạm mang theo căn cước công dân gắn chíp có đăng ký BHYT, mọi thông tin đã được thay đổi theo địa giới hành chính mới, các y bác sĩ của trạm đón tiếp nhiệt tình. Việc khám bệnh của ông diễn ra nhanh chóng, không bị gián đoạn.
Trưởng TYT phường Long Biên Nguyễn Khắc Thúy cho biết, TYT được Đảng ủy, UBND phường rất quan tâm, ủng hộ nên những đề xuất về nâng cấp cơ sở vật chất khi đề xuất được UBND phường đã kịp thời đến kiểm tra và được sửa chữa trong thời gian tới.
Công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân tại TYT duy trì hoạt động ổn định, chủ động thích ứng, không bị gián đoạn.
Trên thực tế, nhiều TYT xã, phường mặc dù được đầu tư về cơ sở vật chất đầy đủ, nhưng do thiếu nguồn nhân lực nên cũng không thu hút được người dân. Cán bộ y tế phải kiêm nhiệm nhiều việc. Đơn cử như hiện TYT phường Long Biên còn khó khăn trong vấn đề nhân sự, một cán bộ của trạm được phân công nhiều hoạt động, chương trình. TYT phường Long Biên kiến nghị Sở Y tế Hà Nội, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP cũng như Chi cục An toàn vệ sinh thực phẩm… tổ chức tập huấn để TYT hoạt động tốt các chương trình. Cùng đó, các phần mềm sức khỏe điện tử, quản lý dân số cần được cập nhật sớm để các hoạt động tại trạm được diễn ra linh hoạt.
Đánh giá cao 126 TYT xã, phường sau 1 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Phó Giám đốc phụ trách Sở Y tế Hà Nội Nguyễn Đình Hưng nhìn nhận, các xã, phường vẫn duy trì hoạt động ổn định, chủ động thích ứng, không để gián đoạn dịch vụ y tế. Nhiều TYT đã chủ động chuyển đổi số, cập nhật hồ sơ sức khỏe điện tử, ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý KCB, góp phần nâng cao chất lượng phục vụ và giảm tải cho tuyến trên.
Tuy nhiên, một số TYT vẫn đang gặp khó khăn về nhân lực, cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng xuống cấp khiến nhiều trạm chưa phát huy hết vai trò tuyến đầu. Do đó, TYT tham mưu đề xuất chính quyền các địa phương tiếp tục quan tâm đầu tư cho y tế cơ sở... “Để hỗ trợ các TYT xã, phường hoạt động thông suốt, nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân, thực hiện tốt công tác phòng chống dịch bệnh, Sở Y tế sẽ hỗ trợ tối đa để bảo đảm hoạt động của các TYT trong bối cảnh mới, giữ vững vai trò tuyến đầu trong chăm sóc sức khỏe Nhân dân” - Phó Giám đốc phụ trách Sở Y tế nhấn mạnh.
Từ ngày 1/7/2025, Sở Y tế Hà Nội đã có Quyết định thành lập 4 Tổ công tác hướng dẫn và hỗ trợ về chuyên môn, nghiệp vụ đối với 126 TYT cấp xã, phường trên địa bàn TP. Thời gian qua, ngành y tế giám sát hoạt động tiêm chủng thường xuyên tại các điểm TYT. CDC Hà Nội đã hướng dẫn các TYT dự trù vaccine tháng 8 và triển khai cấp phát vaccine; tổ chức 8 lượt giám sát các buổi tiêm chủng thường xuyên tại các TYT phường, xã... 100% các cơ sở điều trị Methadone được bàn giao nguyên trạng cho TYT xã, phường mới quản lý và duy trì hoạt động điều trị và cấp phát thuốc Methadone hàng ngày cho bệnh nhân không bị gián đoạn. 18/18 cơ sở điều trị Methadone thuộc 18 trạm y tế xã, phường đang điều trị cho 3.796 bệnh nhân; triển khai hoạt động chăm sóc điều trị HIV/AIDS tại 24 cơ sở điều trị... Có thể thấy, công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân tại các TYT duy trì hoạt động ổn định, chủ động thích ứng, không bị gián đoạn.
Thanh Bình