Sau Gaza, Tổng thống Trump tìm kiếm thỏa thuận hòa bình Ukraine tại Budapest

5 giờ trướcBài gốc

Tổng thống Mỹ Donald Trump cho biết ông sẽ gặp người đồng cấp Nga Vladimir Putin tại Budapest, Hungary trong vài tuần tới để thảo luận về việc chấm dứt chiến sự ở Ukraine, chỉ ít ngày sau khi ông đứng ra làm trung gian cho thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas.

Phát biểu hôm 16/10, ông Trump khẳng định cuộc điện đàm với ông Putin trước đó là “rất hiệu quả” và mang lại “tiến triển đáng kể hướng tới hòa bình”. “Chúng tôi sẽ gặp nhau tại Hungary để xem liệu có thể kết thúc cuộc chiến ‘vô nghĩa’ giữa Nga và Ukraine hay không”, ông viết trên mạng xã hội Truth Social.

Tổng thống Trump tìm kiếm thỏa thuận hòa bình Ukraine sau kế hoạch hòa bình tại Gaza. Ảnh: Getty

Từ Trung Đông đến Đông Âu – tham vọng ngoại giao mới của Tổng thống Trump

Cuộc điện đàm với ông Putin diễn ra trước cuộc gặp tại Nhà Trắng vào 17/10 giữa ông Trump và Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, người đang kêu gọi Mỹ bán tên lửa hành trình Tomahawk để tấn công sâu vào lãnh thổ Nga. Điện Kremlin gọi kế hoạch này là “hành động khiêu khích”, song một số đồng minh của Mỹ coi đây là “đòn bẩy” để gây sức ép buộc Moscow phải đàm phán hòa bình.

Tổng thống Mỹ từ lâu vẫn cố gắng duy trì quan hệ với Tổng thống Putin, dù nhiều lần chỉ trích Nga vì kéo dài xung đột. Hồi tháng 8, ông Trump từng trải thảm đỏ đón ông Putin tại Anchorage, Alaska - nơi hai nhà lãnh đạo trò chuyện hàng giờ đồng hồ. Tuy nhiên, kể từ đó, chiến sự giữa Nga và Ukraine không hề có dấu hiệu giảm nhiệt khiến ông Trump gần đây đã có lập trường cứng rắn hơn với Moscow.

Tại cuộc trao đổi hôm 16/10, ông Putin được cho là nhấn mạnh Nga đang “nắm thế chủ động chiến lược trên toàn tuyến”, đồng thời cáo buộc Ukraine sử dụng “phương thức khủng bố” khi tấn công vào cơ sở năng lượng của Nga.

Một số cố vấn của Tổng thống Nga tiết lộ rằng Moscow đang dùng thương mại để lôi kéo Washington, với lời hứa mở rộng hợp tác năng lượng và thu hút hàng tỷ USD đầu tư từ các tập đoàn Mỹ nếu chiến sự kết thúc. “Chấm dứt xung đột sẽ mở ra triển vọng to lớn cho hợp tác kinh tế giữa hai nước”, cố vấn Yuri Ushakov nói. Tuy nhiên, các công ty năng lượng Mỹ vẫn tỏ ra thận trọng do lo ngại rủi ro bị đóng băng tài sản như trong quá khứ.

Hội nghị thượng đỉnh Budapest: “Cầu nối hòa bình” mới?

Theo Tổng thống Trump, cuộc gặp tại Budapest do Thủ tướng Hungary Viktor Orbán đứng ra làm cầu nối dự kiến sẽ diễn ra “trong khoảng hai tuần nữa”. Nhà lãnh đạo Mỹ cho biết ông cũng sẽ cử Ngoại trưởng Marco Rubio đến gặp người đồng cấp Nga Sergei Lavrov trước đó để chuẩn nền tảng cho cuộc gặp thượng đỉnh.

Từng tuyên bố trong chiến dịch tranh cử rằng có thể “kết thúc xung đột Ukraine trong 24 giờ”, ông Trump tỏ ra sốt ruột khi xung đột vẫn kéo dài dù ông đạt tiến triển ngoại giao ở Trung Đông. Thỏa thuận ngừng bắn giữa Israel và Hamas dường như đã củng cố thêm niềm tin rằng ông có thể lặp lại thành công này tại châu Âu.

“Tôi từng nói có thể giải quyết chiến sự Ukraine trong 24 giờ và tôi tin rằng điều đó vẫn khả thi”, ông Trump nói.

Tên lửa hành trình tầm xa Tomahawk có thể tấn công sâu trong lãnh thổ Nga nếu Mỹ cung cấp cho Ukraine. Ảnh: Reuters

Tên lửa Tomahawk: Đòn bẩy hay biểu tượng?

Một số quan chức châu Âu nhận định việc Ukraine yêu cầu mua Tomahawk mang ý nghĩa biểu tượng hơn là thực tiễn – thể hiện quyết tâm của Mỹ trong việc gây sức ép với Nga. Với tầm bắn hơn 2.500 km, loại tên lửa này có thể tấn công vào Moscow, dù Ukraine hiện đã sở hữu các loại UAV và vũ khí nội địa có khả năng tấn công sâu vào lãnh thổ Nga.

Tổng thống Trump cho rằng khả năng cung cấp Tomahawk có thể được dùng như một công cụ gây sức ép ngoại giao, song ông cũng bày tỏ hoài nghi về việc chuyển giao Tomahawk cho Kiev: “Chúng ta cũng cần những tên lửa đó cho nước Mỹ. Chúng rất mạnh, rất chính xác, nhưng tôi không chắc liệu chúng ta có thể cho đi bao nhiêu”.

Bên cạnh đó nhà lãnh đạo Mỹ cũng cho biết ông hy vọng có thể chấm dứt xung đột mà không cần tới vũ khí này.

Chiến tuyến bế tắc, hòa bình xa vời

Theo các quan chức giấu tên, trong cuộc điện đàm mới đây nhất, ông Putin dường như ám chỉ khả năng nhượng lại một phần quyền kiểm soát ở hai vùng Zaporizhzhia và Kherson, đổi lấy quyền kiểm soát hoàn toàn tại Donetsk. Đây được xem là một “nhượng bộ nhỏ” so với yêu cầu tối đa mà ông đưa ra tại cuộc gặp thượng đỉnh ở Anchorage hồi tháng 8.

Một quan chức Nhà Trắng mô tả động thái này là “dấu hiệu tiến triển”, trong khi một nhà ngoại giao cấp cao châu Âu nhận định đó chỉ là “bán cho Ukraine chính đôi chân của họ mà không đổi được gì”.

Hiện cả Nhà Trắng lẫn Điện Kremlin đều chưa đưa ra phản hồi chính thức về thông tin này.

Trong bối cảnh đó, Thượng viện Mỹ đang chuẩn bị thông qua dự luật trừng phạt mới nhằm áp đặt thuế 500% đối với hàng hóa và năng lượng của Nga, đồng thời cấm giao dịch với các quốc gia mua dầu hoặc urani của nước này. Tuy nhiên, ông Trump gợi ý rằng nếu đạt được thỏa thuận hòa bình, các biện pháp trừng phạt có thể “không còn cần thiết”.

“Tôi không phản đối, nhưng nếu hòa bình sắp thành hiện thực, thì có lẽ chưa phải lúc để thông qua những biện pháp đó” ông nói với báo giới.

Giới quan sát nhận định rằng, sau thành công tạm thời ở Gaza, Tổng thống Trump đang tìm kiếm một di sản ngoại giao lớn hơn, đó là kết thúc cuộc chiến ở Ukraine, nơi Washington và Moscow vẫn đang đối đầu căng thẳng nhất kể từ chiến tranh lạnh.

Giang Bùi/VOV.VN (biên dịch) Theo: The Washington Post

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/quan-sat/sau-gaza-tong-thong-trump-tim-kiem-thoa-thuan-hoa-binh-ukraine-tai-budapest-post1239081.vov