"Trái tim" của kỷ nguyên AI
Chia sẻ tại Hội nghị Đổi mới Sáng tạo - Innovation Day 2025 tại Hà Nội với chủ đề “Hạ tầng số sẵn sàng cho AI - Động lực tăng trưởng mới của Việt Nam”, TS. Trần Văn Khải, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội nhấn mạnh, hạ tầng số và trung tâm dữ liệu là nền tảng thiết yếu để triển khai các công nghệ mới, từ AI, IoT, dữ liệu lớn đến điện toán đám mây.
“Trung tâm dữ liệu giống như môi trường sống, "nguồn oxy" nuôi sống toàn bộ hệ sinh thái công nghệ số. Do vậy, đây cũng là điều kiện thiết yếu cần được đầu tư đi trước một bước để tạo môi trường thuận lợi nhất cho phát triển” - TS. Trần Văn Khải nói, đồng thời nhấn mạnh, đây chính là động lực thúc đẩy tăng trưởng và nâng cao năng lực cạnh tranh, không chỉ trong nước mà cả trên thị trường khu vực và quốc tế.
TS. Trần Văn Khải, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội (bên trái) phát biểu tại Hội nghị.
Do đó, theo ông Khải, nhận thức rõ vai trò này, Bộ Công an đã được giao là cơ quan chịu trách nhiệm xây dựng, vận hành trung tâm dữ liệu, bảo đảm hệ thống vận hành đúng quy định, bền vững, đồng thời giữ vững chủ quyền số quốc gia. Về xây dựng thể chế pháp luật, Quốc hội khóa XV đã thông qua khoảng 35 luật tại kỳ họp thứ 9. Cùng với đó, Luật Trí tuệ nhân tạo đang được xây dựng, dự kiến thông qua vào kỳ họp tới, tương lai sẽ tạo hành lang pháp lý rõ ràng cho cả nhà đầu tư, nhà phát triển và người dùng.
Trong khu vực, Singapore gần như bão hòa do hạn chế đất và điện, Malaysia nổi lên nhưng đang đối mặt tình trạng thừa cung thiếu cầu và chưa đảm bảo điện sạch. Việt Nam hội tụ đủ lợi thế về chi phí, nguồn nhân lực và đặc biệt là tiềm năng năng lượng tái tạo.
Từ góc độ nhà đầu tư, ông Trần Thanh Hải - Phó Tổng Giám đốc phụ trách đầu tư hạ tầng và năng lượng của VinaCapital cho rằng, Việt Nam đang đứng trước cửa sổ cơ hội lịch sử. Các yếu tố này sẽ kéo doanh nghiệp xây dựng hyperscaler (trung tâm dữ liệu lớn được thiết kế để cung cấp sức mạnh điện toán và dung lượng lưu trữ khổng lồ) vào Việt Nam.
Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, chỉ cần một hyperscaler đầu tiên được đầu tư, các “ông lớn” khác sẽ nối tiếp. Theo ông Hải, VinaCapital xác định sẽ đầu tư vào hyperscale, coi đây là ngách chiến lược với mục tiêu đón đầu làn sóng hyperscaler toàn cầu.
Nhu cầu hạ tầng mới
Hội nghị Đổi mới Sáng tạo - Innovation Day 2025 với chủ đề “Hạ tầng số sẵn sàng cho AI - Động lực tăng trưởng mới của Việt Nam”
Ông Đồng Mai Lâm - Tổng Giám đốc Schneider Electric Việt Nam và Campuchia nhấn mạnh, AI không còn là công nghệ của tương lai, mà hiện diện trong mọi lĩnh vực, trở thành chất xúc tác mạnh mẽ cho tiến trình số hóa và tăng trưởng bền vững.
Theo ông Lâm, bức tranh công nghệ toàn cầu đang chuyển mình mạnh mẽ với 5 xu hướng chính, tái định hình nhu cầu hạ tầng. AI không chỉ là một điểm sáng, mà còn là một phần không thể thiếu trong tất cả các công nghệ.
Làn sóng AI đang lan tỏa mạnh mẽ đến Việt Nam và các nước trong khu vực, mở ra những cơ hội chưa từng có.
Trên toàn ASEAN, AI được kỳ vọng sẽ đóng góp thêm 10 - 18% vào tổng mức tăng trưởng GDP, tương đương khoảng 1.000 tỷ USD vào năm 2030.
Đầu tiên, sự bùng nổ dữ liệu đòi hỏi khả năng xử lý và lưu trữ vượt trội. Nhờ vào AI và các công cụ phân tích thông minh, dữ liệu thô được chuyển hóa thành các thông tin có giá trị. Điều này thúc đẩy sự phát triển của các công nghệ như máy tính lượng tử, lưu trữ DNA và bộ xử lý TPU, giúp giải quyết các bài toán phức tạp, mở rộng năng lực AI và mô phỏng.
Xu hướng tiếp theo là hạ tầng công nghệ thích ứng linh hoạt để đảm bảo tính ổn định trong một môi trường đầy biến động. Đây là nền tảng cho một thế giới vận hành linh hoạt. Khi kết hợp với AI và blockchain, hạ tầng không chỉ phản ứng nhanh, mà còn có thể dự đoán, tối ưu và bảo mật. AI giúp phân tích và ra quyết định thông minh dựa trên dữ liệu, trong khi blockchain đảm bảo tính minh bạch và tin cậy trong các hệ thống phân tán như lưới điện, chuỗi cung ứng và tài chính.
Tự động hóa và robot đang thay đổi cách sản xuất và vận hành, khi kết hợp với trải nghiệm kỹ thuật số toàn diện như Metaverse, sẽ mở ra khả năng mô phỏng, huấn luyện và vận hành từ xa trong môi trường ảo. Ví dụ, kỹ sư có thể thao tác với robot trong nhà máy ảo, kiểm tra quy trình mà không cần tiếp xúc trực tiếp, giúp tăng độ an toàn và hiệu quả.
Sự phát triển của IoT và điện toán biên thúc đẩy nhu cầu kết nối không dây siêu tốc. Việc xử lý dữ liệu biên đòi hỏi kết nối không dây siêu tốc và ổn định. Công nghệ truyền dẫn mới giúp giảm độ trễ, tăng hiệu quả và hỗ trợ các ứng dụng thời gian thực như nhà máy thông minh, xe tự hành và truyền dữ liệu tốc độ cao, đồng thời mở rộng khả năng kết nối hàng loạt thiết bị IoT.
Sự phát triển của xe điện, năng lượng mặt trời và thiết bị bán dẫn WBG đang thúc đẩy thiết kế lại hạ tầng năng lượng theo hướng phân tán và hiệu suất cao. Điều này kéo theo nhu cầu về pin và hệ thống lưu trữ năng lượng tiên tiến, giúp năng lượng tái tạo trở nên ổn định, đáng tin cậy và phổ biến hơn.
Làn sóng AI đang lan tỏa mạnh mẽ đến Việt Nam và các nước trong khu vực, mở ra những cơ hội chưa từng có. Nhưng bên cạnh đó, sự bùng nổ AI cũng đi kèm thách thức lớn về năng lượng và khả năng đáp ứng của cơ sở hạ tầng.
Ở chiều ngược lại, AI phát huy sức mạnh tối đa mà không ảnh hưởng đến các mục tiêu phát triển bền vững. Đây cũng là điều Schneider Electric từng giải quyết những thách thức phức tạp khi phát triển hạ tầng cho các dự án AI quy mô lớn trên toàn cầu. Để bắt kịp làn sóng này, cần một cuộc cách mạng trong xây dựng và vận hành trung tâm dữ liệu, tòa nhà thông minh và lưới điện thông minh./.
Tùng Linh