U22 Thái Lan bại trận trước U22 Việt Nam ở chung kết SEA Games 33.
Đằng sau tấm HCB là những vấn đề mang tính hệ thống của bóng đá Thái Lan, đặc biệt ở khâu chuẩn bị đội tuyển, thứ lặp đi lặp lại suốt nhiều năm mà chưa có lời giải triệt để.
Căn bệnh cũ chưa dứt: Chuẩn bị đội tuyển
Sau tiếng còi mãn cuộc của trận chung kết SEA Games 33, bóng đá Thái Lan bước vào một vòng tranh luận quen thuộc. Chỉ trích HLV. Mổ xẻ cầu thủ. Tìm người chịu trách nhiệm. Nhưng nếu nhìn thẳng vào thực tế, thất bại trước Việt Nam không phải cú ngã bất ngờ. Nó là kết quả tất yếu của một chuỗi vấn đề kéo dài, trong đó nổi bật nhất là sự yếu kém trong công tác chuẩn bị đội tuyển.
Không ai trong ban huấn luyện hay đội hình U22 Thái Lan muốn thua. Điều đó là chắc chắn. Nhưng bóng đá đỉnh cao không vận hành bằng mong muốn. Nó vận hành bằng kế hoạch, thời gian và sự đồng bộ. Và ở cả ba yếu tố này, Thái Lan đều đang thua Việt Nam.
Vấn đề lớn nhất của bóng đá Thái Lan không nằm ở chiến thuật trận chung kết, cũng không chỉ ở khoảnh khắc đánh mất lợi thế dẫn 2-0. Nó bắt đầu từ trước giải đấu rất lâu.
Trong nhiều năm qua, việc chuẩn bị cho các đội tuyển quốc gia của Thái Lan luôn bị bóp méo bởi lịch thi đấu quốc nội. Thai League, các giải cúp và lợi ích CLB thường xuyên được ưu tiên hơn đội tuyển, đặc biệt ở những giải không thuộc FIFA Day như SEA Games.
U22 Thái Lan đối mặt nhiều vấn đề sau trận thua U22 Việt Nam.
Thực tế tại SEA Games 2025 cho thấy điều đó rõ ràng. Cầu thủ phải liên tục di chuyển giữa CLB và đội tuyển. Thời gian tập trung ngắn. Buổi tập thiếu tính liên tục. Việc xây dựng lối chơi bị chia cắt. Không một tập thể nào có thể đạt trạng thái tốt nhất trong điều kiện như vậy.
Ngay cả ở ASEAN Cup, đội tuyển Thái Lan cũng chỉ có vài ngày chuẩn bị. SEA Games, giải đấu vốn đòi hỏi nền tảng thể lực và sự gắn kết cao, lại càng trở thành bài toán khó. Khi khâu chuẩn bị đã chắp vá, việc đội bóng hụt hơi trong hiệp hai và hiệp phụ không phải điều bất ngờ.
Bài học cũ từ thời Kiatisuk và khoảng cách với Việt Nam
Bóng đá Thái Lan từng hiểu rất rõ điều này. SEA Games 2013 là minh chứng. Dưới thời HLV Kiatisak Senamuang, công tác chuẩn bị được xem là ưu tiên số một. Cầu thủ được tập trung định kỳ. Lịch thi đấu được điều chỉnh. Mọi chi tiết từ tập luyện, di chuyển đến sinh hoạt đều được kiểm soát.
Kết quả không chỉ là tấm HCV SEA Games, mà còn là sự ra đời của một thế hệ cầu thủ đủ sức nâng tầm đội tuyển quốc gia trong nhiều năm sau đó. Thành công ấy không đến từ may mắn, mà từ một kế hoạch dài hơi và sự đồng thuận giữa liên đoàn với các CLB.
U22 Thái Lan còn phải cải thiện nhiều điều.
So với thời điểm đó, bức tranh hiện tại của bóng đá Thái Lan nhạt nhòa hơn nhiều. Liên đoàn yếu thế trong đàm phán. CLB nắm quyền quyết định. SEA Games không phải FIFA Day, nên đội tuyển chỉ được “xin” cầu thủ khi có thể. Trong cấu trúc ấy, đội tuyển quốc gia giống như một “con hổ giấy”, tồn tại về danh nghĩa nhưng thiếu quyền lực thực sự.
Trong khi đó, Việt Nam bước vào SEA Games với sự chuẩn bị bài bản hơn. Đội hình được giữ ổn định. Thời gian tập trung đủ dài để xây dựng lối chơi. Thể lực được phân bổ hợp lý. Khi trận đấu kéo dài, ưu thế ấy mới bộc lộ rõ.
Thái Lan không thua vì kém tài. Thậm chí, họ đã ở rất gần chiến thắng khi dẫn 2-0. Nhưng bóng đá không chỉ là 45 phút thăng hoa. Nó là câu chuyện của 90 phút, của hiệp phụ, của khả năng chịu đựng áp lực và duy trì cường độ.
HLV Thawatchai Damrong-Ongtrakul không thể đứng ngoài trách nhiệm. Những quyết định trong trận, cách điều chỉnh khi thế trận đảo chiều, hay phương án ứng phó lúc thể lực suy giảm đều là phần việc của ban huấn luyện. Nhưng sẽ là bất công nếu mọi mũi dùi chỉ chĩa vào ông.
Thể thao đồng đội không vận hành theo logic “một người chịu tội”. Khi đội tuyển thất bại, đó là thất bại của cả hệ thống: liên đoàn, CLB, HLV và cầu thủ.
Tấm huy chương bạc môn bóng đá nam SEA Games 33 không phải thảm họa. Nhưng nếu bóng đá Thái Lan tiếp tục bỏ ngỏ bài toán chuẩn bị đội tuyển, những tấm HCV sẽ ngày càng xa vời. Thất bại trước Việt Nam lần này không nên được dùng làm cái cớ. Nó cần được xem như lời nhắc nhở nghiêm khắc: bóng đá hiện đại không chờ đợi những đội bóng chuẩn bị nửa vời.
Và nếu không thay đổi từ gốc rễ, bài học này sẽ còn lặp lại - ở SEA Games, ở ASEAN Cup, và cả trên những sân khấu lớn hơn.
Màn ngược dòng cảm xúc của Việt Nam trong đêm Rajamangala huyền diệu Đêm 18/12, U22 Việt Nam có màn ngược dòng đầy cảm xúc tại Rajamangala trước chủ nhà Thái Lan và giành tấm HCV SEA Games 33. Bóng đá nam Việt Nam khép lại năm 2025 như mơ với cú hat-trick vô địch khu vực ở cấp đội tuyển, U23 và U22.