Siết chặt quản lý an toàn thực phẩm

3 giờ trướcBài gốc

Hoạt động kinh doanh thực phẩm tại chợ tự phát trên đường số 11, phường Bình Hưng Hòa.

Đằng sau những ổ bánh mì quen thuộc là câu chuyện về nguồn nguyên liệu không rõ ràng, quy trình chế biến thiếu kiểm soát và việc kinh doanh tự phát diễn ra tràn lan.

Thiếu quy trình giám sát

Kết quả kiểm tra ban đầu tại cơ sở bánh mì cóc cô Bích, nơi liên quan trực tiếp đến chùm ca ngộ độc cho thấy hàng loạt bất cập như: nguyên liệu được chủ cơ sở mua không có hóa đơn, địa điểm chế biến không bảo đảm, quy trình bảo quản không đạt yêu cầu.

Ức gà, trứng, dưa chua, pate,… đều được mua từ nguồn trôi nổi, không chứng từ kiểm soát. Thậm chí, chi nhánh thứ hai của cơ sở này không đăng ký kinh doanh. Đây là hình ảnh phổ biến của nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ tại Thành phố Hồ Chí Minh: linh hoạt, tiện lợi nhưng tiềm ẩn rủi ro lớn cho sức khỏe cộng đồng.

Trong khi chuẩn mực vệ sinh còn bị các cơ sở thực phẩm xem nhẹ thì người dân với thói quen sử dụng thức ăn nhanh, tiện lợi và ít khi tìm hiểu quy trình chế biến phía sau chính là đối tượng dễ bị tổn thương khi sự cố xảy ra.

Ở vụ ngộ độc bánh mì, kết quả xét nghiệm cho thấy tác nhân gây ngộ độc là vi khuẩn Salmonella, một loại vi khuẩn thường có trong đường ruột của động vật và môi trường chế biến không bảo đảm vệ sinh. Theo bác sĩ Nguyễn Thị Ngọc Bích, Bệnh viện đa khoa quốc tế Minh Anh, qua tiếp nhận các ca ngộ độc thực phẩm thời gian qua cho thấy, nhiều trường hợp bệnh nhân đến viện trong tình trạng muộn vì tự ý điều trị tại nhà. “Khi phát hiện có dấu hiệu bị ngộ độc thực phẩm, người bệnh cần phải giữ lại mẫu thức ăn nghi ngờ gây độc tố để giúp cơ quan y tế xác định tác nhân. Không tự ý dùng thuốc chống nôn, chống tiêu chảy vì có thể giữ lại độc tố trong cơ thể lâu hơn. Cần đến ngay cơ sở y tế khi có dấu hiệu như sốt cao, tiêu chảy liên tục, nôn ói,...”.

Người bệnh sau khi mới hồi phục không sử dụng đồ ăn cay, chua, dầu mỡ vì niêm mạc ruột sau ngộ độc rất nhạy cảm, và chỉ nên ăn cháo, súp, cơm mềm.

Cần quản lý thực phẩm chặt chẽ hơn

Sự cố chuỗi ngộ độc thực phẩm vừa qua cho thấy nhiều vấn đề đáng quan tâm. Thực phẩm không rõ nguồn gốc vẫn len lỏi vào chợ truyền thống, chợ dân sinh. Bà Nguyễn Thị Kim Phượng ở xã Nhà Bè cho rằng: “Nếu quản lý không chặt chẽ từ sản xuất đến tiêu dùng thì nguy cơ ngộ độc sẽ luôn rình rập, cần phải có biện pháp đồng bộ và nâng cao kỷ cương xử lý”.

Quy mô dân số lớn, nhu cầu tiêu thụ cao cùng hàng chục nghìn cơ sở sản xuất, kinh doanh khiến việc giám sát luôn là bài toán phức tạp. Theo ông Lê Minh Hải, Phó Giám đốc Sở An toàn thực phẩm, công tác thanh tra được đơn vị triển khai thường xuyên, kết hợp với kiểm tra đột xuất.

Từ đầu năm đến nay, Sở đã kiểm tra 5.221 cơ sở, phát hiện 107 cơ sở vi phạm, xử phạt 89 trường hợp với số tiền hơn hai tỷ đồng. Sở tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố xử phạt thêm 17 trường hợp, thu hơn 3,5 tỷ đồng, đặc biệt đã chuyển cơ quan điều tra một trường hợp có dấu hiệu tội phạm.

Nếu tính toàn Thành phố, các cơ quan chức năng đã thực hiện 26.306 lượt kiểm tra, phát hiện và xử lý vi phạm hành chính 628 cơ sở vi phạm quy định về an toàn thực phẩm với số tiền phạt hơn 12 tỷ đồng, buộc khắc phục hậu quả (thu hồi, tiêu hủy) 240.118 đơn vị sản phẩm không bảo đảm chất lượng, chuyển cơ quan điều tra 21 vụ việc vi phạm có dấu hiệu tội phạm để xử lý theo quy định. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cũng chỉ ra rằng xử phạt chỉ là phần nổi, cái gốc cần xử lý là nâng cao nhận thức và chuẩn hóa toàn chuỗi sản xuất, kinh doanh.

Trong nỗ lực đó, Sở An toàn thực phẩm đã tổ chức ba lớp tập huấn trực tuyến cho 168 phường, xã và đặc khu và 55 lớp tập huấn trực tiếp với hơn 8.600 người tham dự nâng cao năng lực giám sát an toàn thực phẩm tại cơ sở.

Ông Lê Minh Hải cho biết, hướng tới mục tiêu phát triển bền vững, Thành phố Hồ Chí Minh đang triển khai năm đề án trọng tâm trong giai đoạn 2026-2030, nổi bật như mô hình “Chuỗi an toàn thực phẩm”; nhận diện, truy xuất nguồn gốc thịt heo, gia cầm, trứng; mô hình chợ an toàn thực phẩm; quy chuẩn chất lượng nước uống trực tiếp tại vòi và xây dựng cơ sở dữ liệu cho toàn bộ cơ sở kinh doanh.

“Đây là bước tiến nhằm minh bạch hóa thị trường thực phẩm, giúp người dân có công cụ nhận diện an toàn, giảm phụ thuộc vào niềm tin chủ quan như thời gian qua”, ông Hải nói.

Sau nhiều vụ ngộ độc thực phẩm đã xảy ra, Sở An toàn thực phẩm chỉ ra hai yêu cầu căn bản cần được chú trọng là không dễ dãi với vệ sinh thực phẩm, người chế biến phải tuân thủ chuẩn mực, người tiêu dùng cần lựa chọn cơ sở uy tín và cơ quan quản lý phải giám sát đồng bộ. Yêu cầu thứ hai là công tác phòng ngừa quan trọng hơn xử lý bởi ngộ độc thực phẩm không phải chuyện may rủi mà là hệ quả của sự chủ quan từ nhiều phía.

Thời gian tới, Sở An toàn thực phẩm tham mưu Ủy ban nhân dân Thành phố thực hiện phân cấp, phân quyền trong quản lý nhà nước về an toàn thực phẩm trên địa bàn nhằm quản lý hiệu quả, đồng bộ và kiểm soát chặt chẽ theo chính quyền hai cấp.

Nhật Thành

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/siet-chat-quan-ly-an-toan-thuc-pham-post923827.html