Tiêm kích J-50, vũ khí bí mật của Trung Quốc, vừa lộ diện với thiết kế tàng hình không đuôi và công nghệ AI tiên tiến, sẵn sàng đối đầu F-22 và NGAD của Mỹ.
Được phát triển thần tốc bởi Tập đoàn máy bay Thẩm Dương, liệu J-50 có định hình lại cuộc đua không quân toàn cầu? Khám phá công nghệ đột phá đằng sau cỗ máy chiến đấu này.
Tiêm kích J-50 Trung Quốc thế hệ thứ sáu. Video: Weibo
Trong bối cảnh cuộc chạy đua công nghệ hàng không quân sự toàn cầu ngày càng gay gắt, Trung Quốc đang khẳng định vị thế dẫn đầu với sự xuất hiện của tiêm kích J-50 thế hệ thứ sáu.
Do Tập đoàn máy bay Thẩm Dương (Shenyang Aircraft Corporation - SAC) phát triển, tiêm kích J-50 (còn gọi là J-XDS) đại diện cho một bước nhảy vọt về thiết kế tàng hình, khả năng cơ động và tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI).
Các hình ảnh rõ nét nhất từ trước đến nay, được ghi nhận vào cuối tháng 9/2025, không chỉ xác nhận sự tồn tại của máy bay mà còn hé lộ những chi tiết kỹ thuật tiên tiến, khiến cộng đồng quốc tế phải chú ý.
Tiêm kích thế hệ thứ sáu J-50 của Trung Quốc. Ảnh: Weibo
Lịch sử phát triển và các chuyến bay thử nghiệm
Chương trình tiêm kích J-50 được khởi động như một phần của chiến lược đa hướng của Không quân Giải phóng Nhân dân Trung Quốc (PLAAF), nhằm thay thế hoặc bổ sung cho tiêm kích J-20 Mighty Dragon vào những năm 2030.
Máy bay lần đầu tiên được phát hiện qua hình ảnh trên mạng xã hội Trung Quốc vào cuối năm 2024, với các chuyến bay thử nghiệm đầu tiên diễn ra vào ngày 26/12/2024.
Đến tháng 9/2025, tiêm kích J-50 đã thực hiện nhiều chuyến bay thử tiếp theo, chứng tỏ tốc độ phát triển nhanh chóng.
Các hình ảnh mới nhất, được chụp tại sân bay của SAC, cho thấy máy bay đang trong giai đoạn taxi trên mặt đất mà không còn cần đầu dò dữ liệu khí động học (air data probe) - dấu hiệu cho thấy chương trình đã tiến xa hơn so với các giai đoạn đầu.
Những bức ảnh này, được cho là do một nhiếp ảnh gia địa phương bí mật chụp bằng cách trèo qua hàng rào, đã được các chuyên gia hàng không như Andreas Rupprecht xác nhận là hình ảnh thực tế, không phải đồ họa máy tính (CGI).
Ngoài ra, các video trên Weibo gần đây còn ghi lại hoạt động của cánh lái phụ (ailerons) ở đầu cánh trong các động tác lượn vòng, nhấn mạnh vào sự ổn định của thiết kế không đuôi.
Trung Quốc đang chạy song song ít nhất 3 chương trình máy bay tàng hình thế hệ thứ sáu, với J-50 là một trong số đó, thể hiện cách tiếp cận "rủi ro cao, tốc độ cao" để rút ngắn thời gian thiết kế - một chiến lược vượt trội so với mô hình mua sắm truyền thống của phương Tây.
Tiêm kích thế hệ 6 J-50 Trung Quốc. Ảnh: X
Thiết kế và công nghệ tiên tiến
Tiêm kích J-50 nổi bật với thiết kế "cánh bay" (flying-wing) không đuôi, giúp giảm đáng kể tiết diện radar (RCS) và tăng hiệu suất khí động học.
Máy bay có cấu hình cánh lambda (hình chữ lambda), với cánh sau chia thành hai đoạn và đầu cánh có thể xoay linh hoạt để kiểm soát lăn và ngửa - một giải pháp thông minh để bù đắp sự thiếu ổn định từ việc loại bỏ cánh đuôi đứng.
Điều này được hỗ trợ bởi hệ thống điều khiển bay kỹ thuật số tiên tiến (fly-by-wire) và thuật toán AI, cho phép máy bay duy trì ổn định ở tốc độ siêu âm cao.
Về động cơ, J-50 sử dụng hai động cơ với vòi phun vectơ lực đẩy 2D (2D thrust vectoring), tương tự F-22 của Mỹ, với cạnh răng cưa để tăng tính tàng hình.
Lỗ nạp không khí hình thang sử dụng công nghệ DSI (Diverterless Supersonic Inlet) giúp giảm lực cản và tiếng ồn radar.
Dưới mũi máy bay là hệ thống nhắm mục tiêu điện quang (EOTS), tương tự F-35, kết hợp với các cảm biến phân tán (DAS) trên lưng thân để phát hiện và theo dõi mục tiêu.
Máy bay được thiết kế cho một phi công duy nhất, với khoang lái kính hợp nhất sâu (blended canopy) để giảm RCS, và có các khoang vũ khí bên hông cũng như dưới bụng, phù hợp cho vai trò đa năng nhưng ưu tiên không đối không.
Kích thước nhẹ hơn so với các đối thủ, J-50 tập trung vào tốc độ, cơ động và tầm hoạt động xa, có thể hoạt động như một "cánh tay phải" có người lái kết hợp với máy bay không người lái (loyal wingman), giống mô hình Collaborative Combat Aircraft (CCA) của Mỹ.
Tiêm kích J-36 Trung Quốc. Ảnh: defencesecurityasia.com
So sánh với các máy bay khác
So với J-36 do Tập đoàn máy bay Thành Đô (CAC) phát triển, J-50 nhỏ gọn hơn, chỉ hai động cơ thay vì ba, và cánh lambda thay vì hình thang - phù hợp hơn cho vai trò tiêm kích tiền tuyến, trong khi J-36 nghiêng về ném bom chiến thuật tàng hình.
Cả hai đều theo khái niệm không đuôi, nhưng J-50 vượt trội về cơ động siêu âm nhờ vectơ lực đẩy.
Khi đặt cạnh chương trình NGAD (Next Generation Air Dominance) của Mỹ, J-50 cho thấy Trung Quốc đang dẫn trước về tốc độ triển khai: Bắc Kinh đã có các mẫu bay thực tế được chụp ảnh công khai, trong khi Mỹ vẫn giữ bí mật các demonstrator.
Sự khác biệt này có thể thay đổi cán cân không quân ở Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương vào đầu những năm 2030, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng quanh khu vực và Biển Đông.
Ý nghĩa chiến lược và tương lai
Sự ra mắt của J-50 không chỉ là minh chứng cho khả năng công nghệ của Trung Quốc mà còn gửi thông điệp rõ ràng: Bắc Kinh sẵn sàng chấp nhận rủi ro để dẫn dắt cuộc cách mạng hàng không thế hệ mới.
Các chuyên gia nhận định rằng, dù là tiêm kích có người lái hay nền tảng lai với UAV, J-50 sẽ định hình lại không phận châu Á.
Với các chuyến bay thử tiếp tục và hình ảnh ngày càng rõ nét, thế giới đang theo dõi sát sao liệu J-50 có thực sự vượt qua F-47 của Mỹ hay không. Dù sao, đây là lời nhắc nhở rằng cuộc đua công nghệ không chờ đợi ai.