'Siêu vaccine' có thể chặn đứng ung thư ngay từ đầu, mở hy vọng cho nhân loại

9 giờ trướcBài gốc

Vaccine đột phá này ngăn ngừa ung thư hắc tố, ung thư tuyến tụy và ung thư vú ở chuột - và các nhà khoa học cho biết nó có thể có hiệu quả ở người

Một loại "siêu vaccine" thử nghiệm do các nhà khoa học tại bang Massachusetts, Mỹ phát triển có thể tạo miễn dịch chống ung thư trước khi bệnh hình thành và lan rộng.

Vaccine này chứa các hạt nano làm từ phân tử béo, có nhiệm vụ đưa hai chất phụ trợ (adjuvant) để tăng cường phản ứng miễn dịch. Trong thí nghiệm trên chuột, tỷ lệ chuột không phát triển khối u sau tiêm phụ thuộc vào loại ung thư, cao nhất tới 88%.

Các thí nghiệm tại Đại học Massachusetts Amherst (UMass Amherst) ban đầu kết hợp hạt nano với một kháng nguyên (antigen) kích hoạt phản ứng miễn dịch chống ung thư.

Khi những con chuột được tiêm vaccine này rồi tiếp xúc với tế bào melanoma — loại u có thể di căn tới nhiều cơ quan — 80% chuột tiêm hạt nano vẫn không xuất hiện khối u và sống thêm 250 ngày.

Ngược lại, tất cả chuột nhận vaccine truyền thống hoặc không tiêm đều xuất hiện u và chết trong vòng 35 ngày. Nhóm nghiên cứu còn ghi nhận vaccine ngăn chặn việc u di căn tới phổi ở nhóm được tiêm, trong khi các nhóm không điều trị lại bị di căn.

Tiếp theo, nhóm thử phiên bản vaccine gồm hạt nano kết hợp với kháng nguyên là dịch tách tế bào u (tumour lysate).

Những con chuột được tiêm loại này rồi tiếp xúc với tế bào melanoma, ung thư vú 3 âm tính (triple–negative breast cancer) hoặc ung thư tụy phổ biến nhất (PDAC) cho thấy hiệu quả đáng kể: 88% chuột với ung thư tụy, 75% với ung thư vú và 69% với melanoma không phát triển khối u.

Những con chuột không có khối u sau tiêm cũng miễn nhiễm khi sau đó bị đưa vào tiếp xúc với tế bào ung thư, tức không xuất hiện khối u thứ phát.

Tùy thuộc vào loại ung thư, có tới 88% số chuột được tiêm vaccine không bị khối u. Vaccine cũng làm giảm và trong một số trường hợp ngăn chặn hoàn toàn sự di căn của ung thư khắp cơ thể. (Hình ảnh tóm tắt đồ họa từ nghiên cứu)

Bà Prabhani Atukorale, trợ lý giáo sư Kỹ thuật sinh học tại UMass Amherst và là tác giả nghiên cứu, trước đó đã chứng minh thiết kế thuốc dựa trên hạt nano của bà có thể làm teo hoặc loại bỏ khối u ở chuột.

Những phát hiện mới, được công bố trên tạp chí Cell Reports Medicine, cho thấy phương pháp này còn có khả năng phòng ngừa ung thư ngay từ giai đoạn hình thành.

Nhóm nghiên cứu cho rằng thiết kế hạt nano có thể áp dụng cho nhiều loại ung thư, không chỉ những loại đã thử nghiệm.

Nhằm phát triển liệu pháp cho người, họ đã thành lập công ty khởi nghiệp NanoVax Therapeutics với mục tiêu cải thiện đời sống bệnh nhân bằng liệu pháp hạt nano.

Ông Griffin Kane, đồng tác giả tại UMass Amherst, nói rằng kết quả rất kích thích nhưng cảnh báo việc chuyển từ mô hình chuột sang lâm sàng ở người là một thách thức lớn, đòi hỏi sự thận trọng và kiên nhẫn của các nhóm nghiên cứu.

Ngoài ra, các nghiên cứu khác cũng dùng hạt nano để điều trị bệnh ở chuột, như đảo ngược Alzheimer, gợi mở hy vọng rộng hơn cho ứng dụng y học.

Bà Kristin Omberg, nhà sinh học tại Phòng thí nghiệm Quốc gia Pacific Northwest, nhận định rằng công nghệ hạt nano có tiềm năng thay đổi cách điều trị bệnh vì khả năng đi qua hàng rào máu–não, đồng thời cảnh báo về các ứng dụng tiềm năng khác.

Theo Daily Mail

Hải Yến

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/sieu-vaccine-co-the-chan-dung-ung-thu-ngay-tu-dau-mo-hy-vong-cho-nhan-loai-post752642.html