Sớm ban hành nghị quyết về cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng

8 giờ trướcBài gốc

Phóng viên (PV): Thưa bà, tình hình sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng đã gây cho giới trẻ những hệ lụy như thế nào?

Bà Phan Thị Hải: Thống kê của Cục Quản lý Khám, chữa bệnh (Bộ Y tế) năm 2023 cho thấy, qua khảo sát tại 700 cơ sở khám, chữa bệnh đã ghi nhận 1.224 ca ngộ độc cấp tính do sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Tỷ lệ sử dụng các sản phẩm này đang tăng nhanh, đặc biệt ở giới trẻ 15-24 tuổi. Năm 2022, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh (13-15 tuổi) là 3,5%. Năm 2023, khảo sát tại 11 tỉnh/thành phố, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử trong học sinh (13-15 tuổi) là 8%.

Việc sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng không chỉ gây ra tác hại mãn tính như ảnh hưởng đến tim, gan, phổi, nhất là các vấn đề về loạn thần mà còn dẫn đến các tác hại cấp tính như tổn thương phổi cấp, ngộ độc do sử dụng vượt nồng độ cho phép. Kết quả điều tra liên quan đến sử dụng thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng theo các nhóm tuổi cho thấy nhu cầu về việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là ở trẻ em gái cũng đang tăng lên. Đây là tình trạng đáng báo động, nếu không được ngăn chặn kịp thời, các sản phẩm thuốc lá mới sẽ tạo ra một thế hệ nghiện nicotine và gây hậu quả nặng nề cả trước mắt và lâu dài cho xã hội.

Bà Phan Thị Hải. Ảnh: THU HƯƠNG

Sinh viên Trường Đại học Công nghệ Giao thông vận tải phát động Phong trào "Nói không với thuốc lá". Ảnh: MINH HUYỀN

PV:Có ý kiến cho rằng, hút thuốc lá nung nóng ít độc hại hơn thuốc lá điếu thông thường. Quan điểm của bà về vấn đề này như thế nào?

Bà Phan Thị Hải: Việc cho rằng thuốc lá nung nóng có thể ít độc hại hơn thuốc lá điếu thông thường là lập luận mà ngành công nghiệp thuốc lá đưa ra nhằm khiến người tiêu dùng lầm tưởng rằng các sản phẩm thuốc lá nung nóng ít gây hại hơn thuốc lá điếu và các loại sản phẩm thuốc lá khác. Tuy nhiên, theo các nghiên cứu và thông báo từ Tổ chức Y tế thế giới (WHO), thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng không giảm tác hại so với các sản phẩm khác. Ngành công nghiệp thuốc lá hiện sản xuất các sản phẩm gọi là thuốc lá nung nóng, vừa có bộ phận chứa sợi thuốc lá, vừa chứa dung dịch nicotine như trong thuốc lá điện tử. Việc cho phép lưu hành thuốc lá nung nóng sẽ tạo điều kiện cho các sản phẩm lai này tràn vào thị trường, mang theo tác hại không kém gì thuốc lá điện tử, thậm chí kết hợp cả tác hại của thuốc lá điện tử và thuốc lá thông thường.

PV: Bà có đề xuất như thế nào để ngăn chặn giới trẻ tiếp cận với thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng?

Bà Phan Thị Hải: Trong quá trình đánh giá 10 năm thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, một trong những nội dung cần được xem xét bổ sung là quy định cấm sử dụng, sản xuất, kinh doanh các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc lá mới khác. Ngoài ra, cần nghiên cứu và mở rộng các khu vực môi trường không khói thuốc 100%, cũng như tăng diện tích cảnh báo sức khỏe bằng hình ảnh trên bao bì sản phẩm thuốc lá. Cần tổ chức thêm nhiều hoạt động truyền thông và tư vấn cai nghiện thuốc lá giúp những người sử dụng các sản phẩm này có thêm quyết tâm từ bỏ thuốc... Ngoài ra, cần tăng độ tuổi được phép mua thuốc lá lên 21 tuổi, tương tự như một số quốc gia đã áp dụng nhằm hạn chế tiếp cận thuốc lá từ sớm hoặc quy định lộ trình để đến một thời điểm nhất định không được mua thuốc lá (ví dụ: Singapore đã dần nâng độ tuổi mà cá nhân có thể mua thuốc lá từ 18 lên 21 trong tuổi, thời gian từ năm 2018 đến 2021); cho phép Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá được thực hiện hỗ trợ các nhiệm vụ khác như thanh tra, kiểm tra thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá.

Tại Việt Nam, mặc dù tỷ lệ sử dụng thuốc lá có giảm nhưng Việt Nam vẫn là nước có số nam giới trưởng thành hút thuốc lá nhiều nhất trên thế giới. Một trong những nguyên nhân chủ yếu về tỷ lệ hút thuốc lá còn cao và giảm chậm là do thuế thuốc lá của Việt Nam rất thấp. Giá thuốc lá rẻ làm tăng khả năng tiếp cận và mua thuốc lá của thanh, thiếu niên và người nghèo. Do đó, tăng thuế thuốc lá sẽ làm tăng giá thuốc lá khiến một bộ phận người hút bỏ thuốc hoặc giảm số lượng điếu hút, ngăn ngừa một số người không bắt đầu hút thuốc. Theo tính toán, trung bình nếu giá thuốc lá tăng 10%, tiêu thụ thuốc lá sẽ giảm 4% ở những nước có thu nhập cao, 5% ở các nước có thu nhập trung bình và thấp. Tăng thuế thuốc lá đặc biệt có hiệu quả đối với nhóm trẻ và vị thành niên. Ước tính khi tăng thuế, giá thuốc lá tăng 10% thì tỷ lệ giảm tiêu dùng ở nhóm này cũng là 10% hoặc cao hơn.

PV: Trân trọng cảm ơn bà!

DIỆP CHÂU (ghi)

Nguồn QĐND : https://www.qdnd.vn/xa-hoi/cac-van-de/som-ban-hanh-nghi-quyet-ve-cam-thuoc-la-dien-tu-thuoc-la-nung-nong-803301