Sống xanh cùng văn hóa bản địa

Sống xanh cùng văn hóa bản địa
7 giờ trướcBài gốc
Phụ nữ Tày Nghĩa Đô duy trì nghề đan lát truyền thống và tuyên truyền cùng nhau sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường. Ảnh: Hoàng Linh
Được biết đến là một cộng đồng có ý thức cao trong công tác bảo vệ môi trường, người dân xã Nghĩa Đô đã có những hành động thiết thực, không chỉ trong các dịp lễ hội hay sự kiện đặc biệt, mà được duy trì đều đặn vào mỗi cuối tuần. Một trong những hoạt động nổi bật trong suốt thời gian qua chính là Chương trình “Suối sạch - Đồng xanh”, được bà con trong bản triển khai từ 3 năm trước. Mỗi khi dòng suối trong khu vực có lũ tràn về, hay các nguồn rác thải đầu nguồn đổ xuống, bà con lại cùng nhau ra suối để thu gom rác, vớt rác, khơi thông dòng chảy, giữ cho dòng suối luôn trong sạch. Đây không chỉ là công việc, mà còn là trách nhiệm, là tình yêu với thiên nhiên, giúp bảo vệ nguồn nước và cảnh quan xung quanh.
Một trong những điều làm nên sức hấp dẫn của xã Nghĩa Đô chính là vẻ đẹp bình dị của làng quê miền núi. Những ngôi nhà sàn truyền thống của người Tày thấp thoáng ẩn hiện dưới những đồi cọ xanh ngắt, khiến cho nơi đây giống như một bức tranh thiên nhiên thanh bình. Bà con nơi đây không chỉ trồng lúa, mà còn canh tác rất nhiều loại cây trồng khác, từ rau xanh đến hoa màu. Mùa nào thức ấy, Nghĩa Đô không để đất nghỉ, cứ thế mà những mảng xanh của lúa, rau và các mùa vụ tăng gia sản xuất nối tiếp nhau, tạo thành một bức tranh sinh động và đầy sức sống trong suốt cả năm. Vào những ngày nông nhàn, bà con cũng không quên bảo vệ môi trường, giữ gìn cảnh quan để đất đai luôn tươi tốt.
Đặc biệt, trên những cánh đồng Mường Kem, không khí lao động hối hả của bà con khi thu hoạch dưa nếp đã trở thành một hình ảnh quen thuộc trong mùa thu hoạch. Dưa nếp không chỉ mang lại một khoản thu nhập đáng kể cho bà con, mà còn là một trong những điểm thu hút khách du lịch đến Nghĩa Đô. Những du khách yêu thích thiên nhiên và cuộc sống miền núi có thể trải nghiệm cảm giác hái dưa ngay tại vườn, cảm nhận không khí trong lành, ngắm nhìn những ruộng dưa mơn mởn và thưởng thức những trái dưa ngọt lịm vừa hái xuống. Chỉ sau 2 tháng trồng trọt, bà con đã thu hoạch được khoảng 30-50kg dưa/ngày/sào và đến nay đã xuất bán được 32 tấn dưa từ diện tích 5,2ha với giá bán dao động từ 8.000 đến 14.000 đồng/kg. Đây là một nguồn thu đáng kể, góp phần nâng cao đời sống kinh tế cho người dân Nghĩa Đô.
Bên cạnh hoạt động nông nghiệp, du lịch cộng đồng ở xã Nghĩa Đô cũng đang trên đà phát triển mạnh mẽ. Những homestay mang đậm nét kiến trúc truyền thống của người Tày được xây dựng ngày càng nhiều, giúp du khách có thể trải nghiệm cuộc sống của đồng bào nơi đây. Không chỉ tạo dựng không gian nghỉ ngơi ấm cúng, những ngôi nhà sàn này còn được cải tạo cảnh quan và trang trí bằng các vật liệu tự nhiên có sẵn tại địa phương, như tre, nứa, cọ, gỗ, tạo nên một không gian thân thiện với môi trường và gần gũi với thiên nhiên. Chính những chiếc cổng làm từ thân cây cọ, những hàng rào tre nứa đơn giản mà thanh thoát, hay những hoa văn đan lát truyền thống trang trí cho nhà cửa đã tạo nên một sức hấp dẫn đặc biệt với nhiều du khách, đặc biệt là du khách quốc tế.
Bà Nguyễn Thị San, chủ một homestay tại bản Nà Khương chia sẻ: “Trước đây, chúng tôi chỉ đan lát những vật dụng dùng trong gia đình. Tuy nhiên, từ khi được các chuyên gia tư vấn văn hóa du lịch, chúng tôi đã biết sáng tạo ra những chiếc cổng, hàng rào trang trí bằng hoa văn đan lát. Những du khách đến đây ai cũng thích thú chụp ảnh với những công trình kiến trúc thân thiện với môi trường như vậy”.
Ngoài ra, xã Nghĩa Đô còn duy trì phong trào “Cổng đẹp - Rào xanh” trong suốt hơn một năm qua, với mục tiêu làm đẹp môi trường sống và tạo không gian hấp dẫn cho khách du lịch. Từ những chiếc cổng làm bằng thân cây cọ, những hàng rào tre nứa cho đến những bức tường trang trí bằng hoa văn từ nghề đan lát truyền thống, tất cả đều tạo nên một vẻ đẹp riêng biệt và độc đáo, khiến cho Nghĩa Đô trở thành điểm đến lý tưởng cho những ai muốn tìm hiểu về văn hóa dân tộc Tày, cũng như thưởng thức những sản phẩm thủ công độc đáo.
Bà con Nghĩa Đô thu hoạch dưa nếp. Ảnh: Hoàng Linh
Dù phải đối mặt với những thử thách, như cơn thịnh nộ của hoàn lưu bão số 3 vào tháng 9/2024, nhưng xã Nghĩa Đô vẫn hồi sinh mạnh mẽ. Chỉ sau nửa năm, những ngôi nhà sàn, những cánh đồng, những vườn rau lại tiếp tục xanh tốt, thể hiện sức sống bền bỉ và tinh thần đoàn kết của cộng đồng nơi đây. Bà con xã Nghĩa Đô đã cùng nhau tái thiết khu vực bị ảnh hưởng, trồng lại cây xanh, cây cọ, cây hoa dọc những tuyến đường và các điểm check-in, tạo nên một bức tranh thiên nhiên vừa đẹp lại vừa xanh mát.
Ông Lý Văn Nội, Chủ tịch UBND xã Nghĩa Đô cho biết: “Với phương châm "cán bộ đi trước, làng nước theo sau", chúng tôi đã tổ chức trồng cọ, cây xanh và hoa trên các tuyến đường trong xã, đặc biệt là tại những điểm đón khách du lịch. Đồng thời, chúng tôi tuyên truyền người dân thay thế đồ dùng bằng ni lông sang các sản phẩm từ tre, nứa, do chính tay bà con làm ra, để góp phần bảo vệ môi trường”.
Tại điểm chợ văn hóa xã Nghĩa Đô, nhiều hộ kinh doanh cũng đã chú trọng đến việc hạn chế sử dụng túi ni lông và thay vào đó là các sản phẩm từ tre, nứa hoặc lá gói theo truyền thống. Những sản phẩm đan lát, từ giỏ, mũ, thúng, rổ cho đến các đồ dùng trong gia đình, đều được bày bán tại đây, không chỉ phục vụ nhu cầu sinh hoạt của người dân, mà còn phục vụ nhu cầu của khách du lịch đến tìm hiểu và trải nghiệm.
Cũng từ tinh thần “sống xanh” ấy, các gia đình kinh doanh dịch vụ lưu trú tại xã Nghĩa Đô đều chú trọng đến việc thực hiện lối sống bền vững, từ việc giảm thiểu sử dụng đồ nhựa đến việc sử dụng các vật liệu tự nhiên trong trang trí và sinh hoạt. Điều này đã giúp Nghĩa Đô chiếm trọn cảm tình của du khách quốc tế, khi họ không chỉ tìm thấy một không gian nghỉ ngơi yên tĩnh, mà còn là một cơ hội để hòa mình vào cuộc sống của cộng đồng người Tày, tìm hiểu và trải nghiệm những giá trị văn hóa truyền thống đầy ý nghĩa.
Với những nỗ lực không ngừng nghỉ, xã Nghĩa Đô đã trở thành điểm du lịch cộng đồng xanh, góp phần vào chiến lược phát triển du lịch bền vững của tỉnh Lào Cai. Mới đây, Chương trình ghi hình “Hành trình kết nối xanh” của Đài Truyền hình Việt Nam đã lựa chọn xã Nghĩa Đô làm một trong những điểm đến tiêu biểu, khẳng định những nỗ lực bảo vệ môi trường và phát triển du lịch bền vững nơi đây. Với tất cả những gì đã và đang làm, xã Nghĩa Đô không chỉ là một điểm du lịch đơn thuần, mà là hình mẫu về sự kết hợp hài hòa giữa bảo vệ môi trường, phát triển du lịch cộng đồng và gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Tày.
Hoàng Linh
Nguồn Biên Phòng : https://bienphong.com.vn/song-xanh-cung-van-hoa-ban-dia-post489625.html