Su-57 đang được nâng cấp thường xuyên dựa trên kinh nghiệm chiến đấu thực tế, theo ông Sergey Bogdan, Giám đốc Dịch vụ bay của Cục Thiết kế Sukhoi. Sau Dubai Airshow, các nguồn từ Nga nhấn mạnh mức độ thử nghiệm chiến đấu “chưa từng có” của tiêm kích này tại chiến trường Ukraine nhằm phục vụ tiếp thị xuất khẩu. Su-57 được xác nhận đã bắt đầu hoạt động ở nước ngoài trong Không quân Algeria từ tháng 11/2024, trong khi Ấn Độ tiếp tục đàm phán mua sắm kèm phương án sản xuất theo giấy phép.
Tổng quan hoạt động và phản hồi từ thử nghiệm chiến đấu
Theo các nguồn Nga, Su-57 đã tham gia nhiều nhiệm vụ: chế áp phòng không, không chiến, hoạt động trong vùng trời đối phương được bảo vệ nghiêm ngặt và tấn công chính xác. Phi công quân sự Nga được cho là đánh giá tích cực hiệu suất của máy bay. Ông Sergey Bogdan cho biết nhóm phi công thử nghiệm tập trung ghi nhận mọi thiếu sót xuất hiện trong bay thử và thực chiến, lập hàng trăm báo cáo để chương trình Su-57 và Cục Thiết kế kịp thời khắc phục.
Quy trình tinh chỉnh kỹ thuật
Ông Bogdan nhấn mạnh các cải tiến được triển khai liên tục khi phát hiện vấn đề từ thực tế. Mỗi khi có tên lửa hoặc bom dẫn đường mới, các đợt thử nghiệm bổ sung được kích hoạt. Các nội dung đánh giá bao gồm:
Khả năng cơ động, ổn định và độ bền kết cấu.
Hiệu năng với tải trọng vũ khí đối xứng và bất đối xứng.
Khả năng khóa mục tiêu và hoạt động trong môi trường gây nhiễu.
Theo ông, vòng đời khai thác có thể kéo dài 20–30 năm và quá trình thử nghiệm – tinh chỉnh sẽ diễn ra xuyên suốt cho tới khi kết thúc phục vụ, trước khi các sửa đổi được đưa vào sản xuất.
Khía cạnh chiến thuật và ứng dụng
Thông tin từ phía Nga cho rằng Su-57 đã thực hiện phổ nhiệm vụ từ chế áp phòng không đến tấn công chính xác trong môi trường đe dọa cao. Về mặt chiến thuật, chu trình phản hồi nhanh từ thực chiến sang điều chỉnh thiết kế có thể giúp tinh chỉnh cấu hình khí tài, cách thức mang tải và điều khiển hỏa lực phù hợp yêu cầu nhiệm vụ, song các chi tiết cụ thể không được công bố.
So sánh theo thông tin nguồn Nga với F-22/F-35
Nguồn Nga nêu rằng, dù F-22 và F-35 của Mỹ cũng đã trải nghiệm chiến đấu, các hoạt động chủ yếu diễn ra trước đối thủ trang bị kém như Taliban và IS. Theo các tuyên bố này, hai dòng máy bay Mỹ “chưa tích hợp tên lửa không đối đất hoặc thực hiện các cuộc tấn công phức tạp hơn”, trong khi đây được xem là điểm bán hàng độc nhất của Su-57. Ngoài ra, F-35 được cho là chỉ bắt đầu tích hợp các loại tên lửa như vậy khi nâng cấp Block 4 được áp dụng vào đầu những năm 2030. Những thông tin trên xuất phát từ phía Nga và nhằm mục đích tiếp thị xuất khẩu.
Xuất khẩu: Algeria và Ấn Độ
Su-57 được xác nhận đã vào biên chế Không quân Algeria từ tháng 11/2024 với hai chiếc đầu tiên. Theo nguồn Nga, các cập nhật – cải tiến sẽ được chia sẻ với đối tác này.
Với Ấn Độ, Bộ trưởng Quốc phòng Rajesh Kumar Singh xác nhận vào tháng 7 rằng đàm phán mua sắm vẫn đang diễn ra. Bộ Quốc phòng Ấn Độ cân nhắc phương án sản xuất theo giấy phép, có thể bắt đầu bằng hai phi đội Su-57 chế tạo tại Nga (mỗi phi đội 20 chiếc), sau đó là năm phi đội tiếp theo sản xuất tại Ấn Độ. Cách tiếp cận này được mô tả tương tự chương trình Su-30MKI trước đây, khi hợp đồng ban đầu 140 chiếc được mở rộng lên hơn 270 chiếc.
Vào tháng 5, Nga đưa ra đề nghị cung cấp quyền truy cập hoàn toàn vào mã nguồn Su-57 như một phần của thỏa thuận sản xuất theo giấy phép với Ấn Độ, nhằm đem lại mức độ tự chủ cao trong vận hành và tùy chỉnh. Đây được mô tả là đề xuất “chưa từng có tiền lệ”.
Tác động và lưu ý
Ở góc độ kỹ thuật – chiến thuật, việc liên tục rút kinh nghiệm từ thực chiến và phản hồi của phi công thử nghiệm có thể rút ngắn chu trình cải tiến, tối ưu hóa khả năng mang vũ khí và hiệu suất trong môi trường gây nhiễu. Tuy vậy, các thông tin nêu trên chủ yếu dựa vào tuyên bố từ phía Nga; những thông số chi tiết về cấu hình vũ khí tích hợp, quy mô hoạt động hay kết quả tác chiến không được công bố cụ thể trong nguồn.
CTVX