Sự thật việc 'vua' săn voi tặng voi cho bà Ya Wầm vì yêu

Sự thật việc 'vua' săn voi tặng voi cho bà Ya Wầm vì yêu
6 giờ trướcBài gốc
Trao đổi với PLO, ông Nguyễn Tuấn Anh, Trưởng Ban Xây dựng Đảng, xã Ea Kiết, tỉnh Đắk Lắk, cho biết đến nay cộng đồng người Ê Đê tại địa phương vẫn còn truyền tai nhau nhiều câu chuyện liên quan đến một phụ nữ có tên Ya Wầm.
Giai thoại tặng voi cho người yêu
Hiện nay, trong cộng đồng người Ê Đê (khu vực huyện Buôn Đôn và Cư M’gar cũ) tại tỉnh Đắk Lắk, vẫn lưu truyền nhiều dị bản về giai thoại bà Ya Wầm, một nữ tù trưởng xinh đẹp, quyền lực.
Tượng bà Ya Wầm. Ảnh M.H
Theo các câu chuyện truyền miệng, bà Ya Wầm là người từng cai quản một vùng đất rộng lớn, kéo dài từ xã Buôn Đôn đến xã Ea Kiết ngày nay.
Nhờ có đất đai rộng lớn, người dân trong buôn làng của bà Ya Wầm thỏa sức trồng trọt, chăn nuôi, cuộc sống đủ đầy.
Cũng có giai thoại, cho rằng bà Ya Wầm và “vua” săn voi Y Thu Knul (1828-1938, người từng săn bắt, thuần dưỡng gần 500 voi rừng tại Buôn Đôn) từng yêu nhau. Vì thế, “vua” săn voi đã tặng voi và nhiều trang sức quý cho bà Ya Wầm.
Có giai thoại lại cho rằng, do bà Ya Wầm nhiều đất nên ông Y Thul đã dùng voi và trang sức để đổi đất và làm lễ kết nghĩa giữa hai buôn làng.
Theo bà H’En Ê Chăm, Trưởng buôn Ya Wầm A, xã Ea Kiết, bà Ya Wầm là một nhân vật có thật, đã góp công khai phá đất đai, xây dựng buôn làng.
Để ghi nhớ công ơn, khi bà Ya Wầm chết, người dân đã lấy tên của bà để đặt tên cho hai buôn tại xã Ea Kiết gồm: buôn Ya Wầm A và Ya Wầm B.
“Khi còn nhỏ, tôi đã nghe những người già trong buôn kể về bà Ya Wầm. Tuy nhiên, những câu chuyện không rõ ràng, chủ yếu dựa vào trí nhớ nên mỗi người kể mỗi khác”, bà H’En nói.
Chưa có tư liệu rõ ràng
Ông Nguyễn Tuấn Anh, Trưởng Ban Xây dựng Đảng, xã Ea Kiết, cho biết hiện chưa có tài liệu hoặc nghiên cứu nào ghi chép về thân thế, năm sinh năm mất và cuộc đời của bà Ya Wầm.
Tuy nhiên, ông Tuấn Anh khẳng định, bà Ya Wầm là nhân vật có thật, từng sinh sống và góp công vào việc khai phá, xây dựng vùng đất tại xã Ea Kiết hiện nay.
Amí Phương khẳng định "vua" săn voi và bà Ya Wầm không phải là vợ chồng. Ảnh: H.D
“Tên của bà Ya Wầm được dùng để đặt cho hai buôn và một công ty lâm nghiệp trong xã. Việc này đã nói lên vai trò quan trọng của bà đối với vùng đất này. Tôi cũng rất tiếc vì những người biết rõ về bà Ya Wầm hầu như không còn ai, cũng chưa có ghi chép cụ thể nào về bà”, ông Tuấn Anh nói.
Vẫn lời ông Tuấn Anh, địa phương rất mong muốn các nhà khoa học, nhà nghiên cứu văn hóa, lịch sử đến Ea Kiết để nghiên cứu, ghi chép về văn hóa vùng đất và con người nơi đây. Qua đó, sẽ có những tư liệu chính xác, khoa học về thân thế, cuộc đời bà Ya Wầm.
Nói về giai thoại tặng voi vì yêu, bà H'Nguă Byă (thường gọi là Ami Phương, chắt ngoại trong dòng họ ông Y Thu Knul), khẳng định bà Ya Wầm và ông Y Thu đều là hai người có uy tín trong buôn làng của mình.
Ông Y Thu rất nể trọng bà Ya Wầm và hai người thường xuyên qua lại buôn làng của nhau để buôn bán, trao đổi hàng hóa. Cũng vì thế, mới có giai thoại cho rằng ông Y Thu tặng voi cho bà Ya Wầm.
Tuy nhiên, Amí Phương khẳng định bà Ya Wầm và ông Y Thu không phải là vợ chồng, cũng không phải người yêu. Giữa hai người chỉ có quan hệ buôn bán, làm ăn bình thường.
TIẾN THOẠI
Nguồn PLO : https://plo.vn/su-that-viec-vua-san-voi-tang-voi-cho-ba-ya-wam-vi-yeu-post863538.html