Sửa luật Đầu tư: Phải chấm dứt tình trạng 'một kích cỡ cho tất cả'

3 giờ trướcBài gốc

Sáng 27-11, Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo Luật Đầu tư (sửa đổi). Các đại biểu Quốc hội (ĐB) quan tâm nhiều đến thủ tục chấp thuận đầu tư và thủ tục đầu tư đặc biệt; ngành nghề kinh doanh có điều kiện…

Chuyển sang quản trị theo rủi ro

ĐB Lê Hoàng Anh (Gia Lai) đề cập đến thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và coi đó là "cửa ngõ" quyết định tốc độ và chi phí của dòng vốn.

Ông cho rằng: sửa đổi các quy định về chấp thuận chủ trương đầu tư phải dựa trên ba trụ cột: "giữ có chọn lọc – bỏ có nguyên tắc – thiết kế theo rủi ro". Về thủ tục hiện hành, ông nói cùng một thủ tục nhưng lại áp dụng cho các dự án có tính rủi ro khác biệt, dẫn đến tình trạng "dự án rủi ro thấp bị kéo dài 3-6 tháng không cần thiết, trong khi dự án rủi ro cao lại thiếu giám sát tăng cường".

“Nhà máy điện hạt nhân với rủi ro cực lớn lại trải qua quy trình chấp thuận giống như một dự án nhà ở 5 hecta vốn có rủi ro thấp, có thể khắc phục nếu sai sót về quy hoạch. Trên thế giới nhiều quốc gia như Singapore, Hàn Quốc… đã chuyển sang quản trị theo rủi ro. Dự thảo lần này cần đi đúng hướng đó”, ông khuyến nghị.

Theo ĐB, chỉ cần giữ nguyên tám trường hợp rủi ro cực cao liên quan quốc phòng, an ninh, môi trường nghiêm trọng và di sản văn hóa, nhằm bảo vệ lợi ích cốt lõi quốc gia. Đồng thời, tinh gọn danh mục 21 khoản xuống còn 18 khoản bằng cách loại bỏ quy định trùng lặp với luật chuyên ngành, tránh "tiền kiểm chồng tiền kiểm".

ĐB Lê Hoàng Anh nêu ý kiến về sửa đổi luật Đầu tư. Ảnh: QH

“Cụ thể, các dự án như hãng hàng không (đã quản lý chặt bởi Luật Hàng không và tiêu chuẩn ICAO) hay cảng biển loại I (kiểm soát bởi Luật Hàng hải) nên bỏ khỏi Điều 25, tuân thủ nguyên tắc "một việc – một lần – một cơ quan"”, ĐB Hoàng Anh nêu ý kiến.

Ông cũng đề nghị cơ chế linh hoạt cho các dự án chiến lược như bán dẫn, trung tâm dữ liệu, hạ tầng số và năng lượng tái tạo mới.

ĐB Hà Sỹ Đồng (Quảng Trị) bày tỏ lo ngại Điều 25 trong dự luật mở rộng nhóm dự án phải xin chủ trương, bao gồm cả nhà ở thương mại và khu đô thị không phân biệt quy mô, dẫn đến chờ đợi kéo dài. Ông đề nghị “chỉ yêu cầu chấp thuận đối với dự án sử dụng đất trên 50 ha hoặc dân số trên 3.000 người; dự án mở rộng dưới 20% không phải xin lại chủ trương chấp thuận đầu tư.

"Tinh thần là thể chế hóa quyền tự do đầu tư, giảm xin - cho ở khâu chủ trương", ĐB Hà Sỹ Đồng nói

Cắt giảm mạnh ngành nghề kinh doanh có điều kiện

Các ĐB dựa vào tinh thần Nghị quyết 66 và 68 của Bộ Chính trị để thảo luận về ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

ĐB Lê Hoàng Anh hoàn toàn ủng hộ việc Chính phủ mạnh dạn cắt giảm, nhưng qua rà soát Phụ lục IV, ông nhận thấy vẫn còn một số nhóm có thể tiếp tục cắt giảm vì các ngành nghề đó nếu có quy định điều kiện thì chỉ mang tính tiêu chuẩn kỹ thuật sản phẩm, không cần duy trì ở cấp luật.

ĐB Hà Sỹ Đồng nói cốt lõi sửa luật là phải bảo đảm quyền tự do đầu tư. Ảnh: QH

“Nhóm kinh doanh thực phẩm bao trùm quá rộng, thực chất là quy chuẩn an toàn thực phẩm đã được luật chuyên ngành quy định. Tương tự, thương mại điện tử không nên bao trùm logistics, thanh toán nhỏ lẻ; chỉ giữ nền tảng quy mô lớn có dữ liệu người tiêu dùng”, ĐB Lê Hoàng Anh nói và chỉ ra nhiều nhóm ngành nghề kinh doanh khác có thể bỏ ra ngoài danh mục này.

Ông cho rằng: Danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện chỉ nên liệt kê ngành nghề rủi ro cao cần kiểm soát bằng luật; tiêu chuẩn kỹ thuật đặt ở văn bản dưới luật để cập nhật nhanh. Ông đề nghị bổ sung cơ chế rà soát định kỳ 3 năm, ngành nghề không phù hợp tự động hết hiệu lực theo thông lệ OECD và ASEAN.

Đồng thời, ĐB cũng đề nghị bỏ cụm từ "các yêu cầu khác" tại khoản 6 Điều 7 để tránh "giấy phép con ẩn".

Giải trình vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho hay: Bộ Tài chính đã được Thủ tướng Chính phủ giao nhiệm vụ rà soát rất chặt chẽ để cắt giảm tối đa các ngành nghề kinh doanh có điều kiện.

“Dự thảo ban đầu báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội dự kiến cắt khoảng 25 ngành nghề kinh doanh có điều kiện, nhưng qua rà soát tiếp, dự kiến tối thiểu đã cắt được khoảng 50 ngành nghề kinh doanh”, Bộ trưởng nói.

Ông cũng khẳng định, sau khi luật có hiệu lực, Chính phủ sẽ giao cho các bộ, ngành sửa đổi tiếp các điều kiện kinh doanh, chuyển sang cơ chế kiểm soát bằng tiêu chuẩn, bằng quy chuẩn, đảm bảo thực hiện đầy đủ quyền tự do kinh doanh của người dân và doanh nghiệp.

Cấm thuốc lá điện tử và khí cười thế nào?

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng giải trình về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư rằng: Sau thảo luận tổ về dự luật và các quy định này, cơ quan soạn thảo đã chỉnh lý về thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư đối với dự án có yêu cầu áp dụng cơ chế, chính sách đặc thù khác với quy định của luật, pháp lệnh, nghị quyết của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Dự thảo luật cũng dự kiến xử lý các trường hợp dự án cấp bách, đột xuất.

Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng giải trình ý kiến các ĐB. Ảnh: QH

Về phân cấp phân quyền thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, trong Luật 90 (một luật sửa nhiều luật liên quan đến đầu tư – tài chính) đã phân cấp, phân quyền từ Thủ tướng Chính phủ cho UBND cấp tỉnh đối với 8 nhóm dự án đầu tư, trong đó có dự án có yêu cầu di dân tái định cư từ 10.000 người trở lên ở miền núi và từ 20.000 người trở lên ở khu vực khác, hoặc dự án cảng không cảng biển.

“Việc này trong dự thảo luật là cập nhật lại của Luật Đầu tư và Luật 90, không phải là quy định mới, và hiện nay đang áp dụng, triển khai bình thường”, Bộ trưởng nói và cho biết một số luật khác như Luật Quy hoạch đang sửa đổi cũng theo hướng này.

Đặc biệt, có hai ĐB là Phạm Trọng Nhân (TP HCM) và Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) khi thảo luận có nêu ý kiến về việc cấm khí cười và cấm thuốc lá điện tử theo Nghị quyết của Quốc hội.

Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cho hay: Dự thảo luật đã bổ sung quy định về cấm kinh doanh thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và không quy định trường hợp loại trừ vì không có cơ sở pháp lý, chính trị và thực tiễn.

Đồng thời, luật xử lý chuyển tiếp đối với dự án đầu tư sản xuất thiết bị điện tử cho thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng tại Việt Nam chỉ để xuất khẩu và đã được chấp thuận đầu tư trước thời điểm Nghị quyết 173 của Quốc hội có hiệu lực.

“Về phạm vi, chúng tôi tiếp thu ý kiến của ĐB Nguyễn Anh Trí và ĐB Phạm Trọng Nhân để bổ sung các chất ma túy và chất hướng thần. Chúng tôi sẽ phối hợp với Bộ Công an và Bộ Y tế để điều chỉnh cho chặt chẽ, nhằm ngăn ngừa và có trường hợp loại trừ, ví dụ liên quan đến sản xuất theo yêu cầu của Bộ Y tế”, Bộ trưởng nói.

NHÓM PHÓNG VIÊN

Nguồn PLO : https://plo.vn/sua-luat-dau-tu-phai-cham-dut-tinh-trang-mot-kich-co-cho-tat-ca-post883690.html