Sáng 15/9, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Hội đồng Lý luận Trung ương, Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) phối hợp tổ chức Hội thảo khoa học quốc gia "Sức mạnh không giới hạn và những thách thức khó dự báo của trí tuệ nhân tạo (AI) - tác động và ứng phó chính sách".
Ai làm chủ được AI sẽ có lợi thế vượt trội
Trình bày tham luận chính tại hội thảo, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng thông tin, cuối năm nay, chúng ta sẽ có bản cập nhật Chiến lược AI quốc gia và Luật AI. "Đây không chỉ là khung pháp lý, mà còn là tuyên ngôn về tầm nhìn quốc gia, AI phải trở thành hạ tầng trí tuệ của đất nước, phục vụ nhân dân, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia", ông Hùng nói.
Ông Hùng nêu, AI là hạ tầng trí tuệ. AI không chỉ là một công nghệ ứng dụng, nó đang trở thành một loại hạ tầng quốc gia, giống như điện, viễn thông hay Internet. Ai làm chủ được AI người đó sẽ có lợi thế vượt trội trong sản xuất, kinh doanh, trong y tế, giáo dục, quản trị quốc gia và cả quốc phòng, an ninh.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng trình bày tham luận tại hội thảo. Ảnh: Hải Đăng.
"Việt Nam phải có hạ tầng trí tuệ AI Việt Nam. Việt Nam sẽ nhanh chóng xây dựng trung tâm siêu tính toán AI quốc gia và dữ liệu AI mở dùng chung. Chúng ta sẽ thực hiện AI hóa như là điện khí hóa, nhưng chúng ta sẽ AI hóa nhanh hơn, nhanh nhất có thể. Phổ cập AI, bình dân học vụ AI, giống như phong trào học tiếng Anh trước đây. Mỗi người Việt Nam sẽ có một trợ lý số, dân số không tăng nhưng trí tuệ xã hội tăng ít nhất gấp đôi", ông Hùng nói thêm.
Phân tích thêm, ông Hùng cho rằng Việt Nam có thể đi nhanh hơn nhờ: Hạ tầng tính toán AI quốc gia, hệ sinh thái dữ liệu, doanh nghiệp công nghệ số Make in Vietnam và một lực lượng nghiên cứu, startup, một cộng đồng trẻ yêu công nghệ. Các AI startup sẽ là động lực quan trọng về phát triển AI Việt Nam.
Theo ông Hùng, AI cũng đặt ra thách thức và trách nhiệm. AI mở ra cơ hội lớn, nhưng cũng đặt ra nhiều vấn đề về đạo đức, việc làm và niềm tin xã hội. Vì vậy, phải phát triển AI vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn. AI vì con người, không thay thế con người mà phục vụ con người, AI là trợ lý của con người. AI là công cụ mạnh mẽ, nhưng con người mới là chủ thể ra quyết định. Hãy để AI hỗ trợ, chứ không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người.
Sẽ có Bộ quy tắc đạo đức AI quốc gia
Về chính sách và thể chế, ông Hùng nhấn mạnh, chúng ta sẽ ban hành Bộ quy tắc đạo đức AI quốc gia, hài hòa với chuẩn mực quốc tế, nhưng được thiết kế phù hợp với thực tiễn Việt Nam, và xây dựng Luật AI, chiến lược AI theo một số quan điểm cốt lõi.
Bộ trưởng Bộ KH&CN nêu: Chúng ta đang phải chính thức xác định con đường phát triển AI Việt Nam. Nếu phải nói một chữ về con đường này thì đó có thể là chữ "và". Toàn cầu và địa phương. Hợp tác và tự chủ. Big Tech và Startup. Công nghệ và ứng dụng. Sử dụng và làm chủ. Sáng tạo và kiểm soát. Hạ tầng toàn cầu và hạ tầng quốc gia. Dữ liệu mở và dữ liệu bảo vệ...
"Sự phát triển nhanh và bền vững của AI phải dựa trên chữ "và". Lịch sử loài người đã dùng chữ "hoặc" là chính, thì nay, đã đến lúc chữ "và" phải trở thành trọng tâm. Mức độ văn minh của nhân loại tương ứng với mức độ mà chúng ta biết đặt chữ "và" thay vì chữ "hoặc". Sự phát triển AI sẽ phải dựa trên 4 trụ cột, đây cũng là những chữ "và" rất quan trọng: thể chế AI, hạ tầng AI, nhân lực AI và văn hóa AI. Thể chế AI minh bạch, hạ tầng AI hiện đại, nhân lực AI chất lượng cao và văn hóa AI nhân văn", ông Hùng nói.
Bộ trưởng Bộ KH&CN cũng nêu, có một chữ "và" nữa, đó là "AI và vấn đề của AI". "Sức mạnh của AI có thể còn lớn hơn năng lượng hạt nhân, và vì vậy, vấn đề của nó có thể còn lớn hơn bom nguyên tử. Nhưng AI và vấn đề của nó là một cặp song sinh, như âm và dương, như 2 mặt của một đồng xu, nương tựa vào nhau để cùng tồn tại và phát triển, và chúng chuyển hóa nhau. Các vấn đề của AI có thể được giải quyết bởi chính AI. AI lớn lên cùng chính những vấn đề mà nó tạo ra. Không có vấn đề của AI thì cũng không có sự trưởng thành của AI. AI và các vấn đề của nó sẽ luôn tồn tại, chúng ta không loại bỏ được, mà phải chung sống và quản trị khôn ngoan", ông Hùng đúc kết.
"AI là cơ hội to lớn để Việt Nam vươn mình trở thành nước phát triển có thu nhập cao, sánh vai cường quốc năm châu..." - Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng.
Trường Phong