Sức mạnh của 'tàu sân bay UAV' 40.000 tấn của Trung Quốc khiến Mỹ - Nhật dè chừng

43 phút trướcBài gốc

Trung Quốc tiếp tục thúc đẩy tham vọng hiện đại hóa hải quân khi Type 076 - mẫu tàu đổ bộ tấn công mà nhiều chuyên gia coi là “tàu sân bay UAV thực thụ đầu tiên trên thế giới” - vừa hoàn tất chuyến chạy thử trên biển lần thứ hai. Đây được xem là bước tiến nhanh, đưa con tàu tiến gần hơn tới giai đoạn biên chế.

Theo thông báo cảnh báo hàng hải do Cục An toàn Hàng hải Thượng Hải phát đi, một con tàu cỡ lớn đã rời nhà máy đóng tàu Hỗ Đông - Trung Hoa (Hudong–Zhonghua) ở Thượng Hải vào hôm 28.11. Mặc dù thông báo không nêu đích danh con tàu, nhưng giới quan sát quân sự và các nhà phân tích tình báo nguồn mở (OSINT) khẳng định các đặc điểm nhận dạng hoàn toàn trùng khớp với tàu Type 076, được đồn đoán mang tên Tứ Xuyên (Sichuan).

Tàu đổ bộ tấn công Type 076 của Trung Quốc, mang tên Tứ Xuyên, đang di chuyển trên biển ngày 16.11 - Ảnh: Getty

Hình ảnh lan truyền trên các mạng xã hội Trung Quốc, được SCMP trích dẫn, cho thấy con tàu đang di chuyển trên biển với sự hỗ trợ của các tàu kéo, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quá trình hoàn thiện.

Tốc độ hoàn thiện "thần tốc"

Trung Quốc chưa xác nhận chính thức chuyến thử nghiệm, nhưng nó diễn ra chỉ hai tuần sau đợt chạy thử đầu tiên kéo dài ba ngày. Nếu như đợt thử nghiệm đầu tiên tập trung vào việc đánh giá hệ thống động lực, máy móc và khả năng vận hành cơ bản của thân tàu, thì việc đợt thử nghiệm thứ hai diễn ra gần như ngay lập tức là một tín hiệu bất thường.

Theo giới chuyên gia, lịch trình dồn dập này cho thấy sự tự tin của Trung Quốc vào thiết kế kỹ thuật, đồng thời hé lộ tham vọng đưa Type 076 vào hoạt động chính thức ngay cuối năm sau, sau hai năm hạ thủy. Đây là một kỷ lục về tốc độ đóng tàu chiến cỡ lớn mà hiếm quốc gia nào, kể cả Mỹ, có thể bắt kịp ở thời điểm hiện tại.

Tàu đổ bộ Tứ Xuyên tại xưởng đóng tàu ở Thượng Hải - Video: Bộ Quốc phòng Trung Quốc

Type 076 được cho là sẽ bổ sung nhiều năng lực mới cho tác chiến đổ bộ của Trung Quốc. Điểm nổi bật nhất là nó được trang bị hệ thống máy phóng điện từ (EMALS) tương tự tàu sân bay Phúc Kiến, chiếc hàng không mẫu hạm tiên tiến nhất của Trung Quốc, vừa chính thức biên chế ngày 5.11. Việc tích hợp máy phóng điện từ lên một tàu đổ bộ tấn công là bước đi chưa từng có tiền lệ.

Thông thường, các tàu đổ bộ (như lớp America của Mỹ hay Izumo của Nhật) sử dụng đường băng kiểu cầu nhảy (ski-jump) hoặc chỉ vận hành trực thăng/máy bay cất cánh thẳng đứng. Công nghệ EMALS cho phép Type 076 phóng các loại máy bay nặng hơn, mang nhiều nhiên liệu và vũ khí hơn, đồng thời tăng tần suất xuất kích lên đáng kể.

Khả năng phóng UAV chiến đấu

Một đặc điểm khiến Type 076 được gọi là “tàu sân bay UAV” là khả năng sử dụng máy phóng để triển khai máy bay không người lái tàng hình như GJ-11 - mẫu drone được đánh giá có thể hỗ trợ tấn công chính xác hoặc trinh sát tầm xa trong các chiến dịch đổ bộ. Theo phân tích từ truyền thông Trung Quốc, nếu được triển khai trên Type 076, GJ-11 có thể thực hiện các nhiệm vụ mà trực thăng hoặc UAV cất cánh thẳng đứng không đủ khả năng đảm nhiệm.

UAV tấn công GJ-11 của Trung Quốc - Ảnh: Quân đội Trung Quốc

Ngoài UAV, tàu còn dự kiến tiếp nhận chiến đấu cơ tàng hình J-35, máy bay cảnh báo sớm KJ-600, trực thăng vận tải và nhiều phương tiện đổ bộ khác. J-35 là phiên bản hải quân của dòng máy bay chiến đấu thế hệ 5, được thiết kế để đối trọng với F-35B/C của Mỹ. Sự hiện diện của J-35 trên Type 076 sẽ biến con tàu này thành một tàu sân bay hạng trung thực thụ, có khả năng tranh chấp ưu thế trên không. Trong khi đó, việc trang bị máy bay cảnh báo sớm KJ-600 cho tàu đổ bộ là một bước nhảy vọt về năng lực tác chiến. KJ-600 sẽ đóng vai trò "mắt thần", mở rộng phạm vi trinh sát và chỉ huy tác chiến vượt xa tầm chân trời.

Sự kết hợp này cho phép Type 076 mở rộng vùng bao phủ trinh sát, nới rộng khu vực hỗ trợ hỏa lực và thay đổi hoàn toàn phương thức đổ bộ truyền thống. Thay vì phải đưa quân áp sát bờ biển và chịu rủi ro từ hỏa lực phòng thủ, Type 076 có thể tung ra các đợt tấn công từ xa bằng UAV và tiêm kích tàng hình để dọn đường trước khi đổ bộ quân.

Tiêm kích tàng hình thế hệ 5 J-35 của Trung Quốc - Ảnh: Reuters

Theo các nguồn tin từ truyền thông Trung Quốc, Type 076 có lượng giãn nước toàn tải ước tính hơn 40.000 tấn. Điểm đặc biệt nhất của con tàu này là thiết kế hai tháp chỉ huy riêng biệt (thay vì chỉ có một tháp lớn như các tàu truyền thống). Hai tháp này được bố trí gọn gàng bên mép tàu để nhường tối đa không gian cho đường băng phẳng kéo dài suốt thân tàu. Nhờ thiết kế tối ưu này, Type 076 có kích thước và năng lực vận hành vượt trội hơn hẳn so với lớp tàu Type 075 mà Trung Quốc đang biên chế 4 chiếc."

Công cụ mới cho chiến thuật đổ bộ

Bình luận trên đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV, chuyên gia quân sự Ngụy Đông Húc cho biết Type 076 sẽ đóng vai trò kết hợp giữa tàu sân bay không người lái và tàu đổ bộ tấn công, giúp mở rộng khả năng do thám, tăng phạm vi hỏa lực hỗ trợ và cải thiện phương thức tiến hành chiến dịch “kiểm soát đảo” trong tương lai.

Theo ông, với sự hiện diện của UAV tấn công, trinh sát trên không sẽ có độ bao phủ rộng hơn, cho phép các lực lượng đổ bộ xác định mục tiêu sớm và tác chiến chính xác hơn. Máy bay cảnh báo sớm KJ-600 nếu được triển khai sẽ giúp kiểm soát không phận trong các chiến dịch xa bờ.

Tàu tấn công đổ bộ Tứ Xuyên của Hải quân Trung Quốc - Ảnh: Xinhua

Việc Trung Quốc đẩy nhanh chương trình Type 076 trong bối cảnh Nhật Bản tăng cường phòng thủ ở chuỗi đảo phía tây nam. Nhật Bản mới đây tái khẳng định kế hoạch bố trí tên lửa phòng không Type 03 Chu-SAM trên đảo Yonaguni, cách Đài Loan khoảng 110km.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Shinjiro Koizumi nói đây là bước đi nhằm giảm nguy cơ nước này bị tấn công.

Trung Quốc lập tức phản đối, gọi động thái của Nhật Bản là “cực kỳ nguy hiểm” và cáo buộc Tokyo thúc đẩy căng thẳng khu vực. Trung Quốc cũng chỉ trích phát biểu của Thủ tướng Takaichi khi bà mô tả một cuộc tấn công tiềm tàng của Trung Quốc vào Đài Loan là “tình huống đe dọa sự tồn vong” đối với Nhật.

Một số chuyên gia nhận định rằng nếu Type 076 được biên chế trước năm 2030, Hải quân Trung Quốc có thể hình thành một nhóm tác chiến kết hợp tàu đổ bộ và UAV, qua đó tăng cường năng lực triển khai lực lượng ở khu vực phía tây Thái Bình Dương - nơi Mỹ và Nhật Bản cùng đồng minh thường xuyên tiến hành hoạt động huấn luyện chung.

Đáng chú ý, Type 076 còn giúp Hải quân Trung Quốc không còn phụ thuộc vào các sân bay trong đất liền. Nó hoạt động như một căn cứ không quân di động, cho phép Trung Quốc kiểm soát bầu trời xa hơn, bao trùm lên chuỗi đảo Tây Nam của Nhật Bản, và gây khó khăn cực lớn cho Mỹ nếu muốn can thiệp vào eo biển Đài Loan.

Tuy nhiên, hiện tại chưa có thông tin chi tiết về cấu hình cuối cùng, số lượng Type 076 sẽ đóng, cũng như tốc độ triển khai thực tế các loại UAV chiến đấu. Trung Quốc vẫn duy trì cách tiếp cận kín tiếng trong các chương trình hải quân chiến lược.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/suc-manh-cua-tau-san-bay-uav-40-000-tan-cua-trung-quoc-khien-my-nhat-de-chung-241834.html