Chuyển đổi số yêu cầu tất yếu của thời đại
Ngay sau khi Quân ủy Trung ương ban hành nghị quyết về chuyển đổi số trong toàn quân, Bộ Tư lệnh Quân khu 1 đã quán triệt tinh thần không biến chuyển đổi số thành phong trào hình thức. Mỗi cơ quan, đơn vị phải xây dựng được mô hình, sản phẩm cụ thể, đo đếm được hiệu quả và ngay lập tức có thể ứng dụng vào thực tiễn công tác. Cách làm này đã tạo sự chuyển biến rõ rệt, giúp chuyển đổi số không chỉ là nhiệm vụ của cơ quan mà đi vào từng đơn vị cơ sở, từng chiến sĩ.
Tiểu đoàn 8, Trung đoàn 141, Sư đoàn 3 triển khai thực hiện hoạt động mô hình “Bảng tin số”
Sư đoàn 3 là đơn vị tiêu biểu, lá cờ đầu trong công tác chuyển đổi số của Quân khu 1. Mô hình “Câu lạc bộ quân nhân số” được thành lập và duy trì đều đặn, tập hợp các quân nhân có hiểu biết, đam mê công nghệ, trở thành hạt nhân thúc đẩy phong trào chuyển đổi số nội bộ. Sinh hoạt hằng tuần, chuyên đề hằng tháng với nội dung bao quát từ kiến thức công nghệ thông tin cơ bản, hướng dẫn sử dụng phần mềm chuyên ngành, đến khai thác các công cụ hiện đại như AI (ChatGPT), Google Drive…, mô hình này đã góp phần hình thành tác phong làm việc số hóa, chủ động, khoa học trong từng cán bộ, chiến sĩ.
Cũng tại Sư đoàn 3, “Bảng tin số” của Trung đoàn 12 thay thế hoàn toàn bảng tin truyền thống, cung cấp thông tin dưới dạng trình chiếu trên tivi hoặc máy chiếu, tích hợp văn bản, hình ảnh, video, biểu đồ. Những chuyên mục như “Tin hoạt động trong ngày”, “Mỗi tuần một điều luật”, “Mỗi ngày một câu hỏi nhận thức chính trị - xã hội” giúp thông tin dễ tiếp thu hơn.
Chiến sĩ Khổng Văn Huy (Đại đội 1, Tiểu đoàn 4, Trung đoàn 12) cho biết: “Thông tin được trình chiếu với hình ảnh, video rõ nét, dễ hiểu. Nội dung gắn liền với huấn luyện, sinh hoạt hằng ngày nên chúng tôi dễ nhớ và có thể vận dụng ngay trong công việc”.
Tại Trung đoàn 246 (Sư đoàn 346), chuyển đổi số được áp dụng mạnh mẽ trong giảng dạy chính trị. Cán bộ giảng bài sử dụng trực tiếp hệ thống trình chiếu; hình ảnh, clip minh họa và bài kiểm tra trắc nghiệm thiết kế trực tuyến. Binh nhất Hoàng Quang Vinh, chiến sĩ Đại đội 2, Tiểu đoàn 1, chia sẻ: “Học bằng hình ảnh, video trực quan giúp chúng tôi dễ hiểu, dễ nhớ hơn. Khi làm bài trắc nghiệm ngay trên máy tính bảng, kết quả hiện ra tức thì, ai cũng thấy rõ ưu điểm của công nghệ”.
Đặc biệt, tại Trung đoàn 750 (Bộ CHQS tỉnh Thái Nguyên) đơn vị đóng quân trên địa bàn đồi núi còn nhiều khó khăn, ứng dụng CNTT đã trở thành công cụ đắc lực trong xử lý công việc. Bộ phận văn thư, bảo mật vận hành quy trình điện tử khép kín trong tiếp nhận, xử lý, lưu trữ văn bản; vừa bảo đảm bí mật quân sự, vừa nâng cao hiệu suất, rút ngắn thời gian.
Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và bảo đảm an toàn thông tin
Không chỉ đổi mới phương pháp huấn luyện hay quản lý bộ đội, chuyển đổi số còn được ứng dụng mạnh mẽ trong công tác hậu cần, kỹ thuật, y tế. Bệnh viện Quân y 91 (Cục Hậu cần – Kỹ thuật Quân khu 1) triển khai bệnh án điện tử, giúp rút ngắn quy trình khám chữa bệnh, tăng độ chính xác trong chẩn đoán và hội chẩn.
Thượng tá Nguyễn Anh Tuấn, Chủ nhiệm Khoa Khám bệnh, khẳng định: “Tất cả dữ liệu được số hóa, lưu trữ an toàn. Bác sĩ có thể tra cứu nhanh, hội chẩn từ xa, còn bệnh nhân thì được phục vụ nhanh hơn, chu đáo hơn”.
Trung đoàn 246, Sư đoàn 346, Quân khu 1 phối hợp cùng Trường phổ thông trung học Tức Tranh (Phú Lương, Thái Nguyên) tổ chức lớp bồi dưỡng kiến thức công nghệ thông tin và chuyển đổi số cho cán bộ, chiến sĩ đơn vị.
Lữ đoàn Pháo binh 382 triển khai đồng bộ phong trào xây dựng “đơn vị số”. Cùng với sử dụng phần mềm quản lý văn bản, Lữ đoàn đưa vào vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu điện tử về quân số, vũ khí trang bị, đời sống bộ đội.
Theo Đại tá Đỗ Khắc Long, Chính ủy Lữ đoàn, việc tổng hợp báo cáo trước đây mất nhiều công đoạn thủ công; nay chỉ cần vài thao tác, dữ liệu được cập nhật và phân loại tự động, giúp quản lý điều hành nhanh, chính xác và giảm đáng kể thời gian, công sức.
Tại Trường Quân sự Quân khu, các phòng học đa năng và phần mềm huấn luyện như bắn súng, lái xe, pháo binh được khai thác hiệu quả. Đại tá Nguyễn Thế Chuyền, Hiệu trưởng, nhấn mạnh: “Công nghệ số không thay thế hoàn toàn thao trường, bãi tập, nhưng giúp học viên tiếp cận kiến thức trực quan, sinh động, tiết kiệm thời gian và nâng cao hiệu quả”.
Những mô hình, cách làm này đã chứng minh tính ứng dụng cao, tạo tác động lan tỏa trong toàn Quân khu, đồng thời đặt nền móng quan trọng giúp LLVT Quân khu 1 từng bước tiếp cận phương thức chỉ huy, quản lý hiện đại.
Mặc dù công nghệ đóng vai trò then chốt, nhưng LLVT Quân khu 1 xác định yếu tố con người vẫn là trung tâm của chuyển đổi số. Thiếu tướng La Công Phương, Bí thư Đảng ủy, Chính ủy Quân khu, nhấn mạnh: “Công nghệ chỉ là phương tiện, con người mới là trung tâm của chuyển đổi số. Khi người lính có ý thức học hỏi, rèn luyện kỹ năng công nghệ, thì mọi phần mềm, thiết bị sẽ trở thành sức mạnh”.
Tinh thần đó được cụ thể hóa bằng phong trào “Bình dân học vụ số”, mở hàng loạt lớp tập huấn, hướng dẫn kỹ năng CNTT, bảo mật dữ liệu, sử dụng phần mềm quân sự. Đây là giải pháp quan trọng nhằm xây dựng đội ngũ cán bộ, chiến sĩ không chỉ có bản lĩnh chính trị vững vàng mà còn thành thạo kỹ năng số, nền tảng để chuyển đổi số đi vào thực chất.
Bên cạnh đó, Báo Quân khu 1 tiên phong ứng dụng mã QR vào các ấn phẩm tuyên truyền, cho phép người đọc xem ngay video, hình ảnh minh họa chỉ với một thao tác quét. Đây là bước tiến quan trọng trong hiện đại hóa báo chí quân đội, tăng sức hấp dẫn cho sản phẩm truyền thông.
Có thể thấy chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, là động lực để lực lượng vũ trang Quân khu 1 nâng cao sức mạnh tổng hợp, năng lực lãnh đạo, chỉ huy và sẵn sàng chiến đấu. Với quyết tâm chính trị cao, tinh thần chủ động, sáng tạo, LLVT Quân khu 1 sẽ tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện, đồng bộ, an toàn, hiệu quả, góp phần xây dựng LLVT Quân khu 1 vững mạnh toàn diện, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ được giao, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong kỷ nguyên số.
Đồng Văn Thưởng