Tác động của biến đổi khí hậu đến bệnh truyền nhiễm

5 giờ trướcBài gốc

Những thay đổi về nhiệt độ, độ ẩm, lượng mưa và các yếu tố khí hậu khác có thể làm thay đổi cách thức phân bố và mức độ lây lan của nhiều loại bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là các bệnh do vector truyền, như sốt rét, sốt xuất huyết, và các bệnh về đường hô hấp.

Ảnh minh họa- Nguồn: Internet

Sự thay đổi của các điều kiện khí hậu tác động đến bệnh truyền nhiễm

Biến đổi khí hậu làm thay đổi các yếu tố môi trường như nhiệt độ, độ ẩm và lượng mưa, những yếu tố này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển của các sinh vật truyền bệnh như muỗi, ruồi, ve, hay chuột.

Nhiệt độ tăng: Nhiệt độ cao hơn giúp các vector như muỗi phát triển và sinh sản nhanh hơn. Muỗi truyền bệnh như sốt xuất huyết, Zika và sốt rét đều phụ thuộc vào nhiệt độ để phát triển. Nhiệt độ tăng còn tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và virus gây bệnh phát triển mạnh hơn.

Độ ẩm và lượng mưa: Mưa nhiều tạo điều kiện cho muỗi sinh sôi, vì muỗi cái cần nước để đẻ trứng. Các khu vực có mưa nhiều sẽ dễ dàng trở thành nơi phát tán của bệnh sốt xuất huyết và các bệnh liên quan đến nước như tiêu chảy. Ngoài ra, độ ẩm cao còn tạo điều kiện cho các vi khuẩn gây bệnh hô hấp và các bệnh truyền nhiễm qua đường tiêu hóa.

Biến đổi khí hậu và các bệnh do vector truyền

Bệnh do vector truyền là những bệnh lây lan qua sự cắn của côn trùng như muỗi, ruồi, ve, và chuột. Biến đổi khí hậu làm thay đổi phạm vi và thời gian hoạt động của các vector này, dẫn đến sự thay đổi trong sự phân bố địa lý và mùa vụ của bệnh.

Sốt rét: Sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu kéo dài có thể tạo điều kiện cho muỗi Anopheles – loài muỗi truyền bệnh sốt rét – phát triển ở các vùng cao hơn hoặc các khu vực mới. Trước đây, sốt rét chỉ xuất hiện ở những khu vực có khí hậu nóng ẩm, nhưng khi nhiệt độ tăng, các khu vực từng được coi là an toàn đã và đang trở thành môi trường thuận lợi cho loài muỗi này.

Sốt xuất huyết: Muỗi Aedes, loài muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết, cũng chịu ảnh hưởng mạnh từ biến đổi khí hậu. Nhiệt độ và độ ẩm cao khiến cho muỗi Aedes dễ dàng sinh sôi, dẫn đến gia tăng số ca mắc bệnh. Các khu vực có lượng mưa thất thường hoặc mưa nhiều sẽ tạo cơ hội cho muỗi đẻ trứng và phát triển.

Biến đổi khí hậu và các bệnh hô hấp:

Ngoài các bệnh do vector truyền, biến đổi khí hậu còn tác động đến các bệnh về đường hô hấp. Các yếu tố như nhiệt độ cao, nắng nóng kéo dài và ô nhiễm không khí có thể làm gia tăng các bệnh liên quan đến hô hấp, bao gồm bệnh viêm phổi, hen suyễn, và các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp khác.

Ô nhiễm không khí: Biến đổi khí hậu thúc đẩy sự gia tăng của ô nhiễm không khí, đặc biệt là trong các khu vực đô thị. Các chất ô nhiễm như bụi mịn PM2.5, các hợp chất hóa học từ xe cộ và các nhà máy công nghiệp có thể gây kích ứng đường hô hấp, dẫn đến bệnh hen suyễn và các bệnh viêm phổi.

Nắng nóng cực đoan: Nhiệt độ cao, đặc biệt trong các đợt nắng nóng kéo dài, làm gia tăng các bệnh như viêm phổi, sốc nhiệt, và các bệnh lý khác liên quan đến hô hấp. Bên cạnh đó, các bệnh lây qua không khí như cúm, lao phổi cũng có thể phát triển mạnh hơn trong môi trường nóng bức.

Ảnh hưởng của biến đổi khí hậu đối với các chiến lược phòng, chống bệnh truyền nhiễm

Các chiến lược phòng ngừa và kiểm soát bệnh truyền nhiễm hiện tại đang đối mặt với nhiều thách thức do sự thay đổi liên tục của các yếu tố khí hậu. Các biện pháp kiểm soát truyền thống như diệt muỗi, kiểm soát sự phát tán của các vector, và tiêm chủng cần được điều chỉnh để đối phó với tình hình biến đổi khí hậu.

Tiêm chủng và điều trị: Cần có các chiến lược tiêm chủng linh hoạt và kịp thời, đặc biệt đối với các khu vực mới xuất hiện bệnh truyền nhiễm do sự thay đổi khí hậu. Các loại vaccine có thể cần được cập nhật để đối phó với các chủng virus và vi khuẩn mới.

Phòng ngừa và kiểm soát vector: Việc giám sát và kiểm soát sự phát triển của các vector truyền bệnh phải được thực hiện thường xuyên, đặc biệt là ở các khu vực có nguy cơ cao do thay đổi khí hậu. Việc diệt lăng quăng, giảm bớt môi trường sinh sống của muỗi cần phải được triển khai đồng bộ và mạnh mẽ hơn.

Biến đổi khí hậu có những tác động sâu sắc và trực tiếp đến sự phát triển và lây lan của các bệnh truyền nhiễm, đặc biệt là các bệnh do vector truyền. Các bệnh như sốt rét, sốt xuất huyết, bệnh hô hấp và các bệnh liên quan đến nước sẽ gia tăng do sự thay đổi về nhiệt độ, độ ẩm, và lượng mưa.

Để giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu đối với sức khỏe cộng đồng, cần phải có những chiến lược phòng ngừa bệnh truyền nhiễm linh hoạt, cập nhật và phù hợp với sự biến đổi của môi trường và khí hậu toàn cầu.

Trương Hiền

Nguồn Vietnamdaily : https://vietnamdaily.kienthuc.net.vn/vietnamdaily-relax/tac-dong-cua-bien-doi-khi-hau-den-benh-truyen-nhiem-266918.htm