Tại sao Mexico dọa kiện Elon Musk?

6 giờ trướcBài gốc

Tỷ phú Elon Musk.

Hôm 25/6, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã dọa tiến hành hành động pháp lý liên quan đến mảnh vỡ rơi xuống và tình trạng ô nhiễm từ các vụ phóng tàu vũ trụ của SpaceX.

Trong khi đó, SpaceX cho biết nỗ lực thu hồi các mảnh vỡ ở Mexico đang bị cản trở bởi "những người xâm nhập trái phép", theo Al Jazeera.

Chuyện gì đã xảy ra?

Một tên lửa Starship của SpaceX - thuộc dự án đưa con người lên không gian của Elon Musk - đã phát nổ trong buổi phóng thử nghiệm ở bang Texas (Mỹ), gần biên giới Mexico, vào ngày 19/6.

Vụ nổ tạo ra quả cầu lửa khổng lồ bốc lên không trung.

Tên lửa Starship cao 120 m và chủ yếu làm bằng thép không gỉ.

Theo giới chức hạt Cameron, tên lửa mang tên Starship 36, được xác nhận đã “gặp sự cố nghiêm trọng và phát nổ” tại cơ sở phóng Starbase.

Mexico nói gì về nguy cơ ô nhiễm?

Hôm 25/6, Tổng thống Sheinbaum tuyên bố trong buổi họp báo buổi sáng rằng “thực sự đã phát hiện ra tình trạng ô nhiễm” tại Mexico sau vụ nổ của SpaceX.

Bà cho biết giới chức Mexico đang tiến hành đánh giá tác động môi trường do vụ nổ gây ra tại bang Tamaulipas, nằm cách bãi phóng Starbase hơn 300 km.

Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum.

Thống đốc bang Tamaulipas, Americo Villarreal Anaya, cho hay chính quyền đang xem xem liệu việc đặt cơ sở phóng tên lửa như trên có tuân thủ đúng quy định quốc tế về khoảng cách an toàn tối thiểu với các khu đô thị hay không, theo New York Times.

“Chúng tôi đang xem xét toàn bộ hoạt động phóng tên lửa diễn ra rất gần biên giới của chúng tôi”, bà Sheinbaum nhấn mạnh.

Bà nói thêm Mexico đang xác minh liệu luật pháp quốc tế có bị vi phạm hay không để đệ đơn “kiện tụng cần thiết”.

SpaceX nói gì?

Trong bài đăng trên mạng xã hội X hôm 25/6, SpaceX cho biết họ đang gặp khó khăn trong việc thu hồi các mảnh vỡ rơi phía lãnh thổ Mexico.

“Dù SpaceX đã nỗ lực thu hồi các mảnh vỡ liên quan đến sự cố, vốn là tài sản vật chất thuộc sở hữu hợp pháp của SpaceX, những nỗ lực này đã bị cản trở bởi các cá nhân không được phép xâm nhập vào khu vực tư nhân”, bài đăng viết. Tuy nhiên, SpaceX không nói rõ những người này là ai và họ “xâm nhập” ở đâu.

SpaceX cũng khẳng định các mảnh vỡ không gây nguy hiểm cho khu vực xung quanh.

“Các thử nghiệm độc lập trước đây đối với vật liệu bên trong Starship, bao gồm cả kiểm tra độc tính, xác nhận không có rủi ro hóa học, sinh học hay độc tính”.

“Chúng tôi đã yêu cầu sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương và liên bang Mexico trong quá trình thu hồi”, SpaceX cho biết thêm.

Vụ nổ có thể gây ra thiệt hại gì cho môi trường?

Tuy nhiên, một số chuyên gia nhận định các mảnh vỡ này có thể gây hại cho môi trường theo nhiều cách.

"Những tác động môi trường mà chúng tôi quan tâm nhất bao gồm khí hậu và lỗ thủng tầng ozone", Eloise Marais, nhà hóa học khí quyển tại Khoa Địa lý thuộc Đại học College London, cho hay.

Marais nói thêm rằng: "Sự suy giảm tầng ozone là kết quả của các hóa chất do tên lửa giải phóng trong quá trình phóng lên vũ trụ".

Đồng thời, bà giải thích các chất gây ô nhiễm không khí như hạt bồ hóng, có thể hấp thụ ánh sáng mặt trời và làm ấm bầu khí quyển, được giải phóng trong quá trình phóng tên lửa.

"Các tên lửa Starship sử dụng một loại nhiên liệu đẩy tương đối mới - metan lỏng”, Marais cho biết. “Chúng tôi chưa thể đo về lượng ô nhiễm mà loại nhiên liệu đẩy này tạo ra trong quá trình phóng. Vì vậy rất khó để đưa ra con số chính xác về tác hại tiềm tàng của loại tên lửa này đối với bầu khí quyển".

Một tên lửa SpaceX Falcon 9 được phóng tại Cape Canaveral, Florida.

Marais cho biết tác động môi trường của các sứ mệnh không gian có khả năng trở nên tồi tệ hơn nếu sự tăng trưởng “được đồn đoán trong lĩnh vực không gian trở thành hiện thực, trong khi thiếu sự quản lý phù hợp về lượng khí thải".

Các mảnh vỡ không gian rơi xuống Trái Đất cũng có thể gây ra thiệt hại về môi trường.

Marais giải thích các vệ tinh sẽ tự đốt cháy chúng trong quá trình tái nhập khí quyển dưới tốc độ cao. Lý tưởng nhất là chúng sẽ cháy hoàn toàn, giảm thiểu mọi rủi ro cho con người hoặc tài sản trên mặt đất. Tuy nhiên, quá trình này vẫn giải phóng các hóa chất độc hại có thể gây hại cho tầng ozone.

Những vụ nổ khác của tên lửa SpaceX

Tháng 5, Cơ quan Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) đã cấp phép cho SpaceX tăng số lần phóng Starship mỗi năm từ 5 lên 25 lần.

Ngay sau đó, một nguyên mẫu Starship khác đã phát nổ trên Ấn Độ Dương.

Trước đó, hai tàu vũ trụ Starship đã bị vỡ thành nhiều mảnh trong các chuyến bay thử nghiệm từ Texas vào tháng 1 và tháng 3. Trong vụ tháng 1, nhiều hãng hàng không đã phải đổi hướng chuyến bay để tránh mảnh vỡ rơi xuống.

Rác vũ trụ có gây nguy hiểm cho Trái đất?

Hồi tháng 1, một vật thể kim loại nóng đỏ, nặng 500 kg, đã rơi xuống một ngôi làng ở quận Makueni, Kenya. Cơ quan vũ trụ Kenya xác nhận đó là mảnh vỡ từ một vật thể ngoài không gian.

Ngày 3/3, Cơ quan Vũ trụ Australia đưa ra cảnh báo rằng một tên lửa Nga đang quay trở lại bầu khí quyển của Trái Đất và có thể rơi xuống vùng biển quốc tế ngoài khơi đông nam Tasmania, gây ra "tiếng nổ siêu thanh".

Tuy nhiên, ngày hôm sau, họ cho hay đã "theo dõi một mảnh vỡ vũ trụ quay trở lại bờ biển phía đông nam Tasmania" nhưng "không biết về bất cứ báo cáo hay ghi nhận nào về mảnh vỡ".

Mặc dù khả năng rác thải vũ trụ gây nguy hiểm trực tiếp đến con người, máy bay hoặc Trái Đất nói chung rất thấp, số lượng mảnh vỡ rơi xuống đang ngày càng gia tăng.

Một nghiên cứu của Đại học British Columbia (Canada), công bố trên tạp chí Scientific Reports vào tháng 1, cho thấy tình trạng thân tên lửa hoặc mảnh vỡ vũ trụ quay trở lại Trái Đất không kiểm soát đang gia tăng. Điều này có thể làm tăng nguy cơ va chạm với máy bay.

Một nghiên cứu khác có tên Báo cáo Môi trường Không gian do Cơ quan Vũ trụ châu Âu (ESA) công bố vào tháng 3 cho biết ít nhất 3 vật thể “còn nguyên”, do con người tạo ra rơi xuống Trái Đất mỗi ngày.

NASA cảnh báo có hàng triệu mảnh rác vũ trụ đang ở gần quỹ đạo của Trái Đất, nhưng hiện không có luật không gian mang tính quốc tế về việc dọn sạch số rác này.

Hiện tại, nguy cơ người dân dưới mặt đất bị thương do mảnh vỡ vũ trụ rơi xuống không cao. Tổ chức phi lợi nhuận Aerospace của Mỹ ước tính xác suất này dưới một phần một nghìn tỷ.

Minh An

Ảnh: Reuters

Nguồn Znews : https://znews.vn/tai-sao-mexico-doa-kien-elon-musk-post1564334.html