Mỹ đang nói về nhu cầu tái sản xuất tiêm kích F-22, động thái này diễn ra trong bối cảnh chương trình F-35 và biến thể hai động cơ của nó - chiếc F-55 gặp nhiều vấn đề.
Theo nguồn tin từ ngành công nghiệp quốc phòng Mỹ, hiện cần phải khôi phục năng lực sản xuất F-22 và bắt đầu nâng cấp máy bay này lên các tiêu chuẩn mới. Điều đó sẽ rẻ hơn, nhanh hơn và tiện lợi hơn so với việc chế tạo tiêm kích hai động cơ dựa trên F-35.
Sự xuất hiện của những tuyên bố như vậy vào năm 2025 tự nó đã rất thú vị. Trước đây, dường như những người vận động hành lang cho quyết định như vậy đã biến mất khỏi chương trình nghị sự và áp dụng chính sách liên quan đến máy bay thế hệ thứ năm.
Chiếc F-22 cuối cùng rời khỏi dây chuyền lắp ráp vào năm 2011 và đi vào hoạt động từ năm 2012. Quyết định ngừng sản xuất được đưa ra do chi phí lên cao, lệnh cấm xuất khẩu và những hạn chế về khả năng ngoài việc cung cấp ưu thế trên không.
Trong bối cảnh đó, F-35 được quảng bá tích cực như một máy bay chiến đấu đa năng, linh hoạt, được thiết kế để thực hiện nhiều nhiệm vụ khác nhau, bao gồm cả hỗ trợ mặt đất.
Đáng chú ý là lợi thế lớn của F-35 so với F-22 nằm ở việc nó có tới 3 phiên bản, mỗi biến thể đáp ứng linh hoạt các nhu cầu khác nhau của Không quân, Hải quân và Thủy quân Lục chiến.
Tuy nhiên, xét về khả năng chống máy bay địch, dự án mới vẫn còn kém hơn F-22. Điều này được chứng minh rõ ràng khi Raptor phải được sử dụng để đánh chặn một khinh khí cầu trinh sát của Trung Quốc, vốn không thể tiếp cận bằng các phương tiện khác do độ cao lớn của nó.
Trên thực tế, vấn đề này đã được biết đến từ lâu, nhưng Mỹ tin rằng họ có thể chờ đợi tình hình cho đến khi máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu F-47 xuất hiện theo chương trình NGAD. Chính nó được cho là sẽ cung cấp khả năng chiếm ưu thế trên không vượt trội.
Nhưng do chi phí cao của dự án mới, các cuộc thảo luận đã bắt đầu về việc tìm kiếm một giải pháp tiết kiệm hơn. Trên thực tế, đây sẽ là dự án F-35 với hai động cơ được gọi là F-55, với khả năng chỉ bằng 80% so với F-47.
Tuy nhiên khối lượng công việc này thực tế tương đương với việc chế tạo một máy bay mới, mà Lockheed Martin có thể đang giảm thiểu để duy trì hợp đồng với Lầu Năm Góc. Do vậy, hóa ra việc cân nhắc các phương án thay thế thực sự đáng giá.
Do sản lượng thấp, F-22 đã trở thành một máy bay khá rắc rối, 32 chiếc trong số đó đã được dự định loại bỏ hoàn toàn vì lý do ngân sách và để hỗ trợ phần còn lại của phi đội. Chính vì vậy, việc nối lại sản xuất và hiện đại hóa chúng thực sự cần thiết.
Nhưng có một điều cần lưu ý là khối lượng công việc lớn như vậy cũng sẽ đòi hỏi đầu tư và thời gian đáng kể. Việc khôi phục dây chuyền sản xuất đã đóng cửa hơn 10 năm trước sẽ rất khó khăn, xét đến số lượng linh kiện đã bị tháo dỡ.
Hơn nữa, một số nhà cung cấp có thể đã ngừng hoạt động hoàn toàn, dẫn đến việc mất đi các công nghệ cần thiết. Công việc thiết kế tương ứng để thay thế sẽ không dễ dàng như vẻ bề ngoài.
Cuối cùng, cần lưu ý rằng có thể tồn tại "lợi ích nhóm" trong việc vận động hành lang đối với quá trình tái sản xuất tiêm kích F-22, khi phóng đại tính năng của chiến đấu cơ này và hạ thấp đối thủ.
F-35 có thể không phải là sự thay thế hoàn hảo cho F-22, nhưng nhờ tính linh hoạt và khả năng xuất khẩu, nó vẫn là một nền tảng thống nhất rất tốt cho các nước NATO.
Tất nhiên do tình hình địa chính trị hiện tại, điều này đã bị đặt dấu hỏi, nhưng thực chất vẫn chưa mất mát gì cả và mọi thứ đang phụ thuộc vào quyết định của giới chức quân sự Mỹ.
Bạch Dương
Theo Defense Express