Trước đó, Báo CAND đã đưa tin ban đầu về việc, ngày 17/6, Cục Cảnh sát hình sự phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ và Công an TP Hồ Chí Minh triệt xóa băng nhóm tội phạm có tổ chức, núp bóng doanh nghiệp với hàng trăm nhân viên, sử dụng công nghệ cao, phương tiện điện tử để thực hiện hành vi chiếm đoạt tài sản của hàng trăm nghìn bị hại trên cả nước (chủ yếu là người già, trên 50 tuổi) gây bức xúc lớn trong quần chúng nhân dân, do Trần Quang Đạo (SN 1992, có 1 tiền án) trú tại xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn, TP Hồ Chí Minh, cầm đầu, hoạt động tại nhiều địa điểm tại TP Hồ Chí Minh.
Cơ quan Công an tổ chức khám xét các công ty do Trần Quang Đạo nhờ người thân thành lập, đứng tên để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người già.
Ngay sau đó, lực lượng Công an đã tiến hành khám xét đồng loạt nhiều địa điểm, trong đó có trụ sở của 4 công ty do Trần Quang Đạo nhờ người thân thành lập, đứng tên tại TP Hồ Chí Minh gồm: Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Ressun; Công ty Cửa hàng TikTok Shop Resshose; Công ty TNHH Rees Mark; Công ty TNHH Thương mại và Dịch vụ Lesson và các kho hàng, phát hiện 218 đối tượng có liên quan (trong đó 149 đối tượng là nữ giới), gần 40 đối tượng giữ các vai trò là trưởng phòng, quản lý, tổ trưởng dưới sự điều hành của Trần Quang Đạo để thực hiện hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của những người già, thiếu thông tin, không am hiểu về công nghệ, yếu thế, không có thu nhập hoặc thu nhập thấp và cần được xã hội quan tâm, bảo vệ; với thủ đoạn tặng quà các loại thực phẩm dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe, khuyến mãi các sản phẩm gia dụng,…
Cơ quan chức năng đã thu giữ 65 laptop, 21 máy tính, 301 điện thoại để bàn, trên 220 điện thoại di động, cùng nhiều giấy tờ, sổ sách, tài liệu, đồ vật, phương tiện có liên quan. Qua thống kê sơ bộ, từ đầu năm 2023 đến nay, các đối tượng đã chiếm đoạt tài sản của hàng trăm nghìn người với số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng, trong đó chủ yếu là người già, thu nhập thấp, phải phụ thuộc vào lương hưu, tiền tiết kiệm, nguồn trợ cấp của gia đình, cần hỗ trợ, chăm sóc sức khỏe nhưng thiếu thông tin thị trường, sản phẩm, kiến thức công nghệ. Chỉ tính riêng trong hơn 100 ngày gần đây, các đối tượng đã chiếm đoạt của hơn 10.000 nạn nhân với tổng số tiền trên 50 tỷ đồng.
Tại cơ quan điều tra, đối tượng Đạo khai nhận, anh ta là người chủ động tìm kiếm mua nguồn dữ liệu thông tin khách hàng (data) đã từng mua, sử dụng các sản phẩm bồi bổ sức khỏe của các đối tượng không quen biết trên mạng xã hội Facebook, Telegram với giá 2.000 đồng/1 thông tin khách hàng, mỗi lần Đạo mua 100.000 thông tin khách hàng với giá 200 triệu đồng, sử dụng trong 2-3 tháng lại liên hệ mua tiếp. Các thông tin mua được như họ tên, số điện thoại, địa chỉ và loại sản phẩm đã mua.
Theo trinh sát, đối tượng Đạo giao dữ liệu này cho bộ phận nhân sự, kế toán của công ty để phân loại, lựa chọn danh sách khách hàng phù hợp (lớn tuổi, cần bồi bổ sức khỏe), sau đó chuyển cho các nhân viên phòng kinh doanh sử dụng điện thoại bàn đã được mã hóa đầu số thuê bao của nhà mạng để gọi điện thoại thực hiện lừa đảo theo kịch bản được chuẩn bị sẵn. Cụ thể, ở đơn "0" - mồi nhử ban đầu: Các đối tượng gọi điện thoại cho khách hàng theo danh sách dữ liệu, tự xưng là nhân viên của Bệnh viện Dinh dưỡng TP Hồ Chí Minh gọi điện để hỏi thăm về việc sử dụng các sản phẩm trước đó và thông báo được tặng 12 hộp yến (mỗi tháng 1 hộp) hoặc các loại thực phẩm bổ sung tương tự. Nếu đồng ý thì mỗi tháng các đối tượng sẽ gửi cho người bị hại 1 hộp yến sào và yêu cầu người bị hại phải thanh toán trước một lần tổng số 270.000 đồng tiền phí vận chuyển cho cả 12 lần. Kèm theo hộp yến, khách hàng sẽ nhận được 1 phiếu mua hàng có mã in 10 chữ số.
Tại đơn "1": Sau khi khách hàng nhận yến và thanh toán, các đối tượng tiếp tục gọi điện, thông báo mã số trên phiếu là mã số may mắn trúng thưởng, đủ điều kiện tham gia quay số trúng thưởng ghế massage, tủ lạnh, ti vi, máy giặt có giá trị cao. Tuy nhiên, để tham gia quay thưởng, khách phải đóng phí từ 750.000 - 990.000 đồng. Đồng thời, nhân viên nói khách sẽ được nhận một món hàng gia dụng giá trị thấp đi kèm như một món quà, để tạo niềm tin.
Ở các giai đoạn tiếp theo (đơn "2", "3",...), sau khi khách hàng đồng ý chuyển tiền mua hàng gia dụng và tham gia "quay thưởng", các đối tượng tiếp tục gọi điện thông báo khách hàng đã trúng thưởng ghế massage vật lý trị liệu từ nước ngoài chuyển về và yêu cầu người bị hại phải đóng thêm các phí hải quan, thuế… với số tiền khoảng 10 triệu và sẽ hoàn trả 100% tiền mua hàng sau khi nhận đủ quà tặng (khoảng 10 triệu đồng). Đồng thời các đối tượng sẽ hỗ trợ người bị hại khai báo với cơ quan thuế, hải quan với điều kiện người bị hại phải đăng ký mua sản phẩm gia dụng khác (Nồi chiên không dầu, máy xay sinh tố, quạt hơi nước, lò vi sóng...) và sẽ hỗ trợ thu hồi sản phẩm, hoàn tiền nếu không sử dụng trong các chương trình tiếp theo.
Thực chất, các công ty của Đạo không tổ chức quay thưởng, trao thưởng, không có giải thưởng và không trả lại số tiền đã nhận của khách hàng mà chiếm đoạt toàn bộ số tiền này. Mọi lời tư vấn chỉ là thông tin gian dối theo kịch bản để dụ khách hàng chuyển tiền nhiều lần, trong khi hàng hóa thực nhận đều là hàng giá trị thấp nhằm che giấu hành vi lừa đảo.
Ông H.V.T, trú tại TP Hồ Chí Minh (70 tuổi) đã nghe theo đối tượng và mất số tiền khá lớn, hay như bà N.T.T.T (60 tuổi) cũng là nạn nhân khi theo chỉ dẫn của đối tượng và hầu hết các nạn nhân đều giấu người thân về việc bị đối tượng lừa mua sản phẩm. Theo Cục Cảnh sát hình sự, Cơ quan CSĐT Bộ Công an hiện đang tạm giữ hơn 100 đối tượng liên quan đến đường dây lừa đảo này, củng cố hồ sơ xử lý theo quy định pháp luật. Đồng thời đề nghị người dân ai đã bị lừa đảo chiếm đoạt tài sản với thủ đoạn như trên thì liên hệ với Cục Cảnh sát hình sự - Cơ quan thường trực phía Nam, số 258 Nguyễn Trãi, phường Nguyễn Cư Trinh, quận 1, TP Hồ Chí Minh hoặc đồng chí Thượng tá Lê Vinh Tùng, Phó trưởng Phòng Trọng án, Cục Cảnh sát hình sự, số điện thoại 0986676869 để được giải quyết.
Cục Cảnh sát hình sự cảnh báo, người dân và các doanh nghiệp kinh doanh phải nâng cao ý thức bảo vệ dữ liệu cá nhân, nghiêm cấm các hành vi mua bán, trao đổi thông tin cá nhân khi chưa được sự đồng ý của chủ thể theo quy định của pháp luật.
Phải cảnh giác trước các thủ đoạn quảng cáo, giới thiệu, tặng quà, phiếu trúng thưởng, giảm giá… được thực hiện qua điện thoại. Cần chủ động tìm hiểu thông tin sản phẩm, thị trường, các quy định và dấu hiệu có liên quan để phòng ngừa hoặc trao đổi với người thân về việc này.
Thận trọng và cảnh giác trước những tin nhắn, cuộc gọi thông báo trúng thưởng hoặc mời tham gia chương trình tri ân khách hàng miễn phí bởi đây chỉ là "mồi nhử" để dẫn dụ. Người dân cần chủ động tìm hiểu và kiểm tra, xác minh danh tính đối tượng bằng cách liên hệ qua các trang thông tin chính thống; tuyệt đối không làm theo hướng dẫn, không thực hiện giao dịch chuyển tiền cho các đối tượng lạ; không cung cấp thông tin cá nhân nhạy cảm dưới bất kỳ hình thức nào; không truy cập vào các đường link lạ để tránh bị mất tiền, thông tin cá nhân một cách đáng tiếc hoặc vô tình bị dẫn dụ vào các nhóm kinh doanh bất hợp pháp.
Bên cạnh đó, đối với các loại sản phẩm không có nguồn gốc, xuất xứ phổ biến, cần kiểm tra kỹ thông tin về an toàn thực phẩm, chất lượng, giá thành, cách thức phân phối để tránh tiêu dùng các sản phẩm chất lượng thấp, không đảm bảo an toàn. Khi đã bị chiếm đoạt tài sản (kể cả số tiền ít) cần chủ động tố giác, cung cấp các đồ vật, tài liệu, thông tin có liên quan để điều tra, xử lý.
Minh Hiền