Tâm lý săn lùng hàng hiếm: Chiêu thức marketing khiến người tiêu dùng 'sập bẫy' FOMO

7 giờ trướcBài gốc

Khi sự giới hạn tạo ra giá trị

Hiệu ứng khan hiếm (Scarcity Effect) là một nguyên tắc tâm lý học hành vi, trong đó con người có xu hướng gán giá trị cao hơn cho những thứ được cho là hiếm hoặc khó sở hữu. Khi một sản phẩm được giới hạn về số lượng, thời gian, hoặc quyền tiếp cận, mong muốn sở hữu nó sẽ tăng lên. Nguyên nhân sâu xa đến từ việc bộ não mặc định rằng những gì khó có được thường tốt hơn và đặc biệt hơn.

Trong kinh doanh, hiệu ứng này là nền tảng cho hàng loạt chiến lược tiếp thị, khai thác trực tiếp vào nỗi sợ bị bỏ lỡ (FOMO – Fear of Missing Out) của khách hàng. Khi người tiêu dùng tin rằng cơ hội sắp tuột mất, họ có xu hướng ra quyết định nhanh hơn và ít đắn đo hơn.

Sự khan hiếm có thể là thực tế (do nguồn cung nguyên liệu hạn chế, quy trình sản xuất phức tạp) hoặc nhân tạo (do doanh nghiệp chủ động giới hạn nguồn cung hoặc tạo thông điệp gây áp lực). Các hình thức phổ biến bao gồm khan hiếm về số lượng ("phiên bản giới hạn 100 chiếc"), khan hiếm về thời gian ("ưu đãi kết thúc sau 60 phút"), và khan hiếm về độc quyền ("chỉ dành cho thành viên VIP"). Việc lạm dụng sự khan hiếm nhân tạo có thể làm xói mòn niềm tin của khách hàng nếu họ phát hiện ra tính cấp bách chỉ là giả tạo.

Chiến lược của doanh nghiệp và sự tỉnh táo của người tiêu dùng

Các doanh nghiệp áp dụng hiệu ứng khan hiếm không chỉ để tăng doanh số tức thời mà còn để xây dựng giá trị thương hiệu. Những sản phẩm độc quyền hoặc khó tiếp cận giúp tạo ra một cộng đồng khách hàng đặc biệt, cảm thấy được trân trọng và gắn bó hơn với nhãn hàng.

Tuy nhiên, hiệu ứng này có thể dẫn đến các quyết định mua sắm bốc đồng và thiếu cân nhắc từ phía người tiêu dùng. Để hạn chế các tác động tiêu cực, người mua cần giữ sự tỉnh táo. Trước khi đưa ra quyết định trước một thông điệp "ưu đãi sắp hết", hãy dành một khoảng "thời gian chờ" để tự hỏi liệu sản phẩm đó có thực sự cần thiết hay không.

Việc tìm hiểu và so sánh thông tin cũng là một công cụ hữu hiệu. Nhiều chương trình khuyến mãi "giới hạn" trên các sàn thương mại điện tử thực chất được lặp đi lặp lại. Bằng cách theo dõi lịch sử giá, người tiêu dùng có thể nhận diện các chiêu thức tạo cảm giác cấp bách giả tạo. Cuối cùng, việc lập một kế hoạch chi tiêu rõ ràng sẽ giúp người mua chủ động hơn, thay vì bị dẫn dắt bởi các thông điệp gây áp lực từ phía người bán.

Giá trị của một sản phẩm không chỉ nằm ở chất lượng, mà còn ở cách nó được định vị trong tâm trí người dùng. Hiệu ứng khan hiếm chính là minh chứng rõ nhất cho điều này.

Khánh Chi

Nguồn Doanh nhân & Pháp luật : https://doanhnhan.vn/tam-ly-san-lung-hang-hiem-chieu-thuc-marketing-khien-nguoi-tieu-dung-sap-bay-fomo-86836.html