Tăng cường hậu kiểm, không để tình trạng 'phạt cho tồn tại'

3 giờ trướcBài gốc

Sáng 6/11, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Quốc hội thảo luận tổ về Dự án Luật Xây dựng (sửa đổi).

Các ý kiến đại biểu Quốc hội bày tỏ thống nhất việc ban hành Luật Xây dựng (sửa đổi) là cần thiết nhằm tạo khuôn khổ pháp lý thống nhất, giảm chồng chéo, nâng cao hiệu quả đầu tư, bảo đảm minh bạch, tiết kiệm nguồn lực, thúc đẩy phát triển hạ tầng và kiến tạo môi trường pháp lý thông thoáng, hiện đại cho nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa.

Cần bổ sung cơ chế kiểm soát chất lượng thiết kế

Dự thảo Luật đã bãi bỏ thủ tục thẩm định thiết kế xây dựng triển khai sau thiết kế cơ sở - vốn là một thủ tục hành chính trong Luật Xây dựng hiện hành. Theo đó, sau khi dự án được phê duyệt, chủ đầu tư tự tổ chức thẩm định, kiểm soát thiết kế kỹ thuật, thiết kế bản vẽ thi công (Điều 29).

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) phát biểu tại tổ. (Ảnh: TL)

Đại biểu Hà Sỹ Đồng (Đoàn Quảng Trị) nhận định: Việc cắt giảm này thể hiện bước chuyển từ “tiền kiểm sang hậu kiểm”, trao quyền chủ động cho chủ đầu tư, giảm bớt thủ tục trung gian.

Tuy nhiên, đại biểu bày tỏ băn khoăn chất lượng thiết kế kỹ thuật có được bảo đảm khi không còn thẩm định Nhà nước hay không? Hay trong một số trường hợp chủ đầu tư có thể không đủ năng lực tự thẩm định, nhất là dự án quy mô lớn, kỹ thuật phức tạp.

Mặc dù dự thảo Luật đã yêu cầu thiết kế các công trình có ảnh hưởng lớn phải được thẩm tra về an toàn bởi tổ chức tư vấn độc lập, nhưng theo đại biểu vẫn cần bổ sung cơ sở pháp lý chặt chẽ về hậu kiểm.

Từ những phân tích trên, đại biểu Đoàn Quảng Trị đề nghị Ban soạn thảo cân nhắc, bổ sung thêm cơ chế kiểm soát sau khi chủ đầu tư thẩm định thiết kế. Cụ thể: Đối với công trình có quy mô lớn, kỹ thuật phức tạp (theo tiêu chí Chính phủ quy định), bắt buộc chủ đầu tư phải thuê tổ chức tư vấn có đủ năng lực thẩm tra thiết kế và báo cáo kết quả cho cơ quan quản lý Nhà nước (thí dụ Sở Xây dựng) trước khi thi công. Cơ quan quản lý có thể không duyệt lại nhưng cần lưu hồ sơ để phục vụ thanh tra, kiểm tra đột xuất.

Bên cạnh đó, tăng cường khâu kiểm tra nghiệm thu Nhà nước: Nên nghiên cứu giao cơ quan chuyên môn về xây dựng quyền kiểm tra công tác nghiệm thu của chủ đầu tư đối với các công trình quan trọng, thay vì chỉ hậu kiểm khi có sự cố.

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp). (Ảnh: QH)

Bày tỏ đồng ý với dự thảo Luật giao trách nhiệm cho chủ đầu tư tự chịu trách nhiệm, tự thẩm định, song đại biểu Phạm Văn Hòa (Đoàn Đồng Tháp) cũng cho rằng cần phải tăng cường hậu kiểm có quy định rạch ròi, cụ thể về trách nhiệm của chủ đầu tư để khi có sự cố xảy ra do chủ đầu tư thẩm định sai sót, không khách quan trong khâu thẩm định thì chủ đầu tư phải chịu trách nhiệm về chất lượng của công trình.

Về quản lý thiết kế xây dựng, triển khai sau khi dự án đầu tư được phê duyệt, đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, việc bãi bỏ thiết kế sau thiết kế cơ sở theo hướng chỉ kiểm soát một lần thể hiện chủ trương hậu kiểm, phân quyền để tiết kiệm chi phí. Tuy nhiên vấn đề này cũng tiềm ẩn rủi ro về chất lượng và an toàn của công trình khi tổ chức thẩm định, kiểm tra không cụ thể.

Xử lý nghiêm công trình xây dựng vi phạm, không để tình trạng “phạt cho tồn tại”

Đại biểu Quốc hội thảo luận tổ. (Ảnh: DUY LINH)

Đại biểu Phạm Văn Hòa nêu thực trạng, thời gian qua tại các đô thị lớn còn tình trạng xây dựng sai phép, xây dựng trên đất nông nghiệp, xây dựng không đúng quy hoạch. Vì vậy, theo đại biểu cần xác định trường hợp công trình nào được miễn miễn giấy phép xây dựng, đặc biệt là công trình dân dụng, đồng thời cơ quan quản lý về xây dựng cũng phải hậu kiểm.

“Nếu sai cần phải xử lý nghiêm, không để tình trạng “lập biên bản xử lý rồi cho tồn tại”. Những trường hợp như thế người ta không sợ, sẵn sàng xây dựng sai giấy phép, sau đó cơ quan chức năng phát hiện, xử phạt rồi cho tồn tại, như vậy phạt cũng như không”, đại biểu nêu rõ.

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Phó trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội chuyên trách thành phố Hải Phòng) cũng bày tỏ sự e ngại sâu sắc khi dự thảo luật nhấn mạnh "tăng hậu kiểm" trong bối cảnh thực tế đội ngũ chuyên môn về xây dựng ở cấp xã hiện nay còn rất mỏng, thậm chí là không có.

Đại biểu lo ngại công tác hậu kiểm không hiệu quả sẽ dẫn đến tình trạng vi phạm nặng nề hơn. Bên cạnh đó, đại biểu Nga cũng đề nghị cần kiên quyết loại bỏ tình trạng "phạt cho tồn tại".

Đại biểu Lê Nhật Thành (Đoàn thành phố Hà Nội). (Ảnh: DUY LINH)

Đại biểu Lê Nhật Thành (Đoàn thành phố Hà Nội) đề nghị nghiên cứu, bổ sung nguyên tắc trong việc xây dựng công trình để bảo đảm việc phát triển hạ tầng đồng đều giữa các khu vực, giảm thiểu tình trạng mất mỹ quan đô thị, tập trung quá đông dân cư sống tại một khu vực, bảo đảm công tác phòng cháy, chữa cháy, an ninh, trật tự như: Hạn chế việc xây dựng quy hoạch, xây dựng mới các công trình nhà liền kề, chỉ có một mặt thoáng, nhất là nơi không có đường giao thông bảo đảm cho phương tiện ô-tô ra vào; khống chế chiều cao tối đa xây dựng mới công trình tại đô thị, khu vực có đông dân cư; không thiết kế, cấp phép công trình có phần diện tích xây dựng vượt quá, ngoài diện tích đất được giao quản lý, sử dụng.

THU HẰNG

Nguồn Nhân Dân : https://nhandan.vn/tang-cuong-hau-kiem-khong-de-tinh-trang-phat-cho-ton-tai-post921081.html