Hãng hàng không quốc gia của Syria (Syrian Air) đã nối lại các chuyến bay đến Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ sau 12 năm.
Syria và Thổ Nhĩ Kỳ có chung đường biên giới dài 900km. Là một trong những quốc gia đầu tiên mở lại đại sứ quán tại Damascus sau khi chính quyền của cựu Tổng thống Bashar al-Assad bị lật đổ vào tháng 12/2024, Thổ Nhĩ Kỳ duy trì mối quan hệ chặt chẽ với chính quyền mới của Syria và hiện là đồng minh quan trọng của .
Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã tuyên bố hỗ trợ công cuộc tái thiết của Syria và tạo điều kiện cho hàng triệu người tị nạn Syria trở về quê hương. Thổ Nhĩ Kỳ cũng đóng vai trò quan trọng trong việc Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Syria. Với dịch vụ hàng không giữa Damascus và Istanbul sẽ hoạt động 5 ngày/tuần, việc bổ sung Syrian Air làm đối tác hàng không mới thứ 6 của Sân bay Istanbul trong năm nay sẽ thúc đẩy kết nối khu vực, tạo điều kiện thuận lợi cho quan hệ đối tác giữa hai nước ngày càng phát triển.
Tại cuộc gặp giữa Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ với Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa diễn ra ở Istanbul hồi cuối tháng 5, Tổng thống Erdogan đã nhấn mạnh quan hệ song phương và hợp tác Thổ Nhĩ Kỳ-Syria sẽ tiếp tục phát triển trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là về năng lượng, quốc phòng và giao thông vận tải. Syria đã tập trung vào các nỗ lực tái thiết kể từ tháng 12 năm ngoái và năng lượng là lĩnh vực ưu tiên hàng đầu. Syria và Thổ Nhĩ Kỳ đã ký thỏa thuận nhằm tăng cường hợp tác trong lĩnh vực năng lượng, bao gồm cả việc cung cấp điện và khí đốt.
Thổ Nhĩ Kỳ ký một thỏa thuận cung cấp 6 triệu m³ khí đốt tự nhiên mỗi ngày cho quốc gia láng giềng Syria. Lượng khí đốt nhập khẩu sẽ giúp tăng số giờ cung cấp điện mỗi ngày và cải thiện tình hình năng lượng ở Syria. Khí đốt sẽ được vận chuyển qua đường ống từ thành phố Kilis ở miền Nam Thổ Nhĩ Kỳ, gần biên giới với Syria, đến thành phố Aleppo ở miền Bắc Syria. Người đứng đầu ngành năng lượng Syria Mohammed al-Bashir cho biết, hai bên đang hoàn thiện các thủ tục để hoàn thành đường dây truyền tải điện 400 kilovolt (kV) để kết nối lưới điện Thổ Nhĩ Kỳ và Syria.
Thổ Nhĩ Kỳ sẽ cung cấp cho Syria 6 triệu m³ mỗi ngày và cung cấp 1.000 megawatt điện. Đóng vai trò tích cực trong quá trình thuyết phục Mỹ và EU dỡ bỏ trừng phạt Syria, Tổng thống Erdogan bày tỏ sự hài lòng của Thổ Nhĩ Kỳ khi các biện pháp trừng phạt của phương Tây đối với Syria bắt đầu được dỡ bỏ, đồng thời nêu bật tầm quan trọng của nhiệm vụ bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ của Syria. Ông nhấn mạnh rằng khối quản lý thống nhất của cả đất nước và quân đội Syria là yếu tố cần thiết cho sự ổn định lâu dài.
Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan khẳng định nước này sẽ tiếp tục hỗ trợ Syria trên mọi phương diện. Thổ Nhĩ Kỳ sẽ hỗ trợ Syria phục hồi, bảo vệ toàn vẹn lãnh thổ và thúc đẩy hòa bình giữa các cộng đồng sắc tộc và tôn giáo. Một Syria đang phát triển sẽ không chỉ đóng góp cho quan hệ song phương Thổ Nhĩ Kỳ-Syria mà còn cho sự thịnh vượng và ổn định rộng lớn hơn trong khu vực.
Thổ Nhĩ Kỳ cam kết sẽ tiếp tục cung cấp mọi hỗ trợ cần thiết trong quá trình hòa bình, phát triển và tái thiết của người dân Syria. Tiếp nhận gần 3 triệu người tị nạn Syria, Thổ Nhĩ Kỳ kêu gọi tái thiết Syria để khuyến khích những người di cư và tị nạn Syria hồi hương, nhằm giảm gánh nặng kinh tế cho nước này.
Hiện Chính phủ lâm thời Syria mong muốn thu hút nguồn hỗ trợ đầu tư từ các quốc gia vùng Vịnh giàu có và các nước láng giềng trong khu vực để giúp xây dựng lại cơ sở hạ tầng của đất nước và thúc đẩy nền kinh tế, vốn bị tàn phá trong hơn một thập niên xung đột. Việc khôi phục quan hệ thương mại song phương với nước láng giềng Thổ Nhĩ Kỳ được hy vọng sẽ giúp vực dậy nền kinh tế Syria. Thông qua các hành động đoàn kết giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Syria, hai nước sẽ thiết lập một bầu không khí hòa bình và an ninh trong khu vực.
VÂN ANH