Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Quốc hội.
Sáng 3/12, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn trình bày trước Quốc hội về Báo cáo tóm tắt kết quả việc thực hiện nghị quyết của Quốc hội khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề và chất vấn.
Theo ông Ngô Văn Tuấn, Kiểm toán Nhà nước đã nghiêm túc quán triệt, phổ biến và triển khai đồng bộ các giải pháp để tổ chức thực hiện các nhiệm vụ được giao.
TẬP TRUNG KIỂM TOÁN NHỮNG LĨNH VỰC TIỀM ẨN RỦI RO CAO
Báo cáo cho thấy Kiểm toán Nhà nước đã đẩy mạnh cải cách hành chính, đổi mới phương pháp và cách thức tổ chức kiểm toán; ứng dụng công nghệ thông tin trong mọi hoạt động; đặc biệt là sử dụng trí tuệ nhân tạo và phân tích dữ liệu lớn trong công tác kiểm toán.
Thực hiện nghiêm việc công khai kết quả kiểm toán, danh sách tổ chức, cá nhân chậm hoặc chưa thực hiện kiến nghị kiểm toán; kịp thời đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện kiến nghị kiểm toán.
Kiểm toán Nhà nước cũng phối hợp với Thanh tra Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương trong xử lý chồng chéo giữa hoạt động thanh tra và kiểm toán; cung cấp kịp thời các báo cáo kiểm toán phục vụ công tác kiểm tra, giám sát, thanh tra, điều tra của Quốc hội và các cơ quan có thẩm quyền.
Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn trình bày Báo cáo tóm tắt về việc thực hiện một số nghị quyết của Quốc hội nhiệm kỳ khóa XIV và khóa XV về giám sát chuyên đề, chất vấn. Ảnh: Quốc hội.
Ngoài ra, Kiểm toán Nhà nước tập trung kiểm toán những vấn đề “nóng” được dư luận xã hội, cử tri quan tâm, những lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro cao, dễ phát sinh tham nhũng, lãng phí, tiêu cực.
Đồng thời, để tăng cường kiểm toán các nội dung liên quan đến quy hoạch, quản lý và sử dụng đất tại đô thị, Kiểm toán Nhà nước đã lựa chọn các chủ đề kiểm toán tập trung đánh giá công tác quy hoạch, cấp phép xây dựng; việc quản lý, sử dụng nguồn thu từ đất; việc quản lý, sử dụng, sắp xếp lại và xử lý nhà, đất ...
Đặc biệt, Kiểm toán Nhà nước đã ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo thực hiện; yêu cầu qua mỗi cuộc kiểm toán phải xác định rõ hành vi, biểu hiện gây lãng phí, chỉ rõ nguyên nhân chủ quan, khách quan và trách nhiệm của tổ chức, cá nhân có liên quan; đồng thời kiến nghị biện pháp xử lý, khắc phục hậu quả.
VẪN CÒN TÌNH TRẠNG CƠ SỞ NHÀ, ĐẤT BỊ BỎ HOANG
Bên cạnh kết quả đạt được, Tổng Kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn cũng chỉ ra một số tồn tại, hạn chế.
Đặc biệt, trong chi thường xuyên, việc phân bổ dự toán còn chậm, nhiều lần, chưa sát thực tế. Có trường hợp phân bổ khi chưa đủ điều kiện, dẫn đến không giải ngân được, phải hủy dự toán. Có nơi phân bổ vượt định mức; sử dụng kinh phí không đúng mục đích…
Còn trong chi đầu tư phát triển vẫn còn tình trạng bố trí vốn khi chưa đủ điều kiện, không nằm trong kế hoạch đầu tư công trung hạn, phân bổ vượt khả năng thực hiện, hoặc vượt nhu cầu thực tế; tỷ lệ giải ngân thấp, phải điều chỉnh, hủy bỏ kế hoạch vốn; nhiều dự án thiết kế chưa tiết kiệm; thực hiện chậm tiến độ, chậm đưa vào sử dụng làm giảm hiệu quả đầu tư, gây lãng phí nguồn lực.
Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Quốc hội.
Ông Ngô Văn Tuấn cũng cho biết vẫn còn tình trạng cơ sở nhà, đất bị bỏ hoang, sử dụng không đúng mục đích hoặc kém hiệu quả; chậm thực hiện phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất. Tình trạng lấn chiếm, tranh chấp đất đai, liên doanh, liên kết, cho thuê, cho mượn tài sản không đúng quy định vẫn xảy ra ở nhiều nơi.
Mặt khác, vẫn còn hiện tượng giao đất, cho thuê đất không đúng quy định; sử dụng đất khi chưa có quyết định hoặc hợp đồng thuê đất; chưa kê khai, nộp tiền thuê đất, chưa điều chỉnh đơn giá thuê đất, khi hết thời kỳ ổn định; xác định giá đất, vị trí thửa đất chưa phù hợp; miễn, giảm tiền thuê đất khi chưa đủ hồ sơ, sai đối tượng.
“Kiểm toán Nhà nước đặc biệt chú trọng kiểm soát việc thực thi công vụ, đạo đức nghề nghiệp và quy tắc ứng xử của kiểm toán viên nhà nước nhằm đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong ngành. Tất cả các cuộc kiểm toán đều được kiểm soát chất lượng 100%; đồng thời tổ chức nhiều cuộc thanh tra, kiểm soát trực tiếp tại các đoàn kiểm toán”, ông Ngô Văn Tuấn nhấn mạnh.
Theo ông Ngô Văn Tuấn, thời gian tới, Kiểm toán Nhà nước tiếp tục đẩy mạnh đổi mới toàn diện về nội dung và phương pháp kiểm toán; chú trọng phát hiện những bất cập của cơ chế, chính sách để kiến nghị hoàn thiện.
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng, Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM nhấn mạnh báo cáo cho thấy nỗ lực lớn của Kiểm toán Nhà nước trong tăng cường kỷ luật, phòng chống tham nhũng.
Trong năm 2024-2025, Kiểm toán Nhà nước đã chủ động chuyển 7 vụ việc cho cơ quan điều tra, thể hiện rõ tinh thần “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”. Tuy nhiên, báo cáo cho thấy công tác quản lý sử dụng đất đai, tài sản công còn tồn tại phổ biến, lặp lại qua nhiều năm; hiệu lực kiểm toán chưa tương xứng; tính răn đe của kết quả kiểm toán chưa đủ mạnh.
Từ đó, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng kiến nghị cần hoàn thiện pháp luật về kiểm toán Nhà nước; tăng chế tài đối với các đơn vị chậm thực hiện hoặc không thực hiện kết luận kiểm toán; nâng cao hiệu quả phối hợp giữa Kiểm toán Nhà nước, thanh tra, kiểm tra trong chia sẻ dữ liệu…
Đỗ Mến