GIÚP NGƯỜI DÂN TIÊU DÙNG THÔNG MINH
Điều gì làm người xem hết sức ngạc nhiên lẫn tò mò tại tại gian hàng trưng bày hàng thật - hàng giả do Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Cục QLPTTTTN - Bộ Công thương) chủ trì, thuộc khu Triển lãm - Hội chợ sắc Thu Quảng Ninh 2025?
Gian hàng này nằm tại khu triển lãm 17 gian hàng đặc biệt, bao gồm 16 gian hàng giới thiệu về các sản phẩm OCOP, sản phẩm là đặc sản các vùng miền và 1 gian hàng nhận diện thật - giả. Khách tham quan ngạc nhiên vì được các công chức Cục QLPTTTTN hướng dẫn, giúp nhận diện, phân biệt sản phẩm thật - giả, mà bấy lâu nay người tiêu dùng không biết đâu mà lần.
Các mặt hàng tiêu dùng, đặc biệt trong lĩnh vực lương thực, thực phẩm và hàng tiêu dùng có nhu cầu tiêu thụ cao trên thị trường, là nhóm sản phẩm thu hút sự quan tâm, tìm hiểu lớn nhất từ phía người dân. Gian hàng trưng bày hàng thật - hàng giả song song gây ấn tượng mạnh với cách tiếp cận trực quan, sinh động thu hút đông đảo người tiêu dùng. Đặc biệt, nhóm hàng có bao bì, logo, tem nhãn xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, nhiều sản phẩm tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng, nhất là với sản phẩm mỹ phẩm không rõ nguồn gốc.
Người dân tham quan tại Triển lãm - hội chợ sắc Thu Quảng Ninh 2025
Cách trưng bày, triển lãm này góp phần tuyên truyền, nâng cao nhận thức tiêu dùng thông minh trong cộng đồng. Các công chức của Cục QLPTTTTN còn giới thiệu tem chốn hàng giả, mã QR truy xuất nguồn gốc, các đặc điểm nhận dạng sản phẩm chính hãng, đồng thời nhấn mạnh tác hại của hàng giả, hàng kém chất lượng đối với sức khỏe người tiêu dùng, đối với nền kinh tế và uy tín của thương hiệu Việt.
Mới đây, lực lượng Công an đồng loạt xuất hiện tại hệ thống Thẩm mỹ viện Mailisa ở hàng loạt tỉnh, thành, kiểm tra và thu thập tài liệu để phục vụ công tác điều tra việc kinh doanh của hệ thống này. Với hàng chục năm phát triển, Mailisa trở thành chuỗi thẩm mỹ viện có quy mô lớn hàng đầu cả nước, số lượng nhân viên lên đến hàng ngàn người.
Doanh nghiệp cho biết phục vụ tới "16 triệu khách hàng thực tế luôn tin yêu, lựa chọn" các dịch vụ thẩm mỹ, làm đẹp. Đặc biệt, hệ thống Mailisa còn bán nhiều mỹ phẩm với quảng cáo "được hàng triệu phụ nữ tin chọn vì chất lượng thật và giá trị thật". Có những mỹ phẩm như kem hỗ trợ cải thiện nám, tàn nhang, làm sáng, tái tạo da... Trong đó, khá nổi tiếng là bộ N3 Malisa với 3 sản phẩm (làm trắng, trị nám...) được bán với giá 2,3 triệu đồng sau khi giảm từ giá gốc 2,55 triệu đồng.
Ngoài ra, Mailisa còn bán nhiều loại mỹ phẩm với những công dụng khác như kem chống nắng, sữa rửa mặt, gel tái tạo cấu trúc da... Các bộ sản phẩm này được giới thiệu là thuộc thương hiệu mỹ phẩm Doctor Magic xuất xứ tại Hong Kong (Trung Quốc) và được Mailisa nhập khẩu chính hãng, phân phối độc quyền tại Việt Nam, được Bộ Y tế kiểm nghiệm... Do chỉ quảng cáo khá mập mờ như vậy nên mỹ phẩm của Mailisa không ít lần vấp phải nghi vấn là "kem trộn", giá gốc rất rẻ nhưng bán với giá rất cao, buộc Mailisa phải chạy các video để "thanh minh" về sản phẩm của mình.
Thực tế thời gian qua, chuỗi thẩm mỹ viện này liên tục vướng vào các vi phạm, bị xử phạt. Tháng 01/2023, Sở Y tế TPHCM xử phạt Công ty TNHH MTV Mailisa chi nhánh TPHCM 160 triệu đồng do cung cấp dịch vụ khám chữa bệnh khi chưa có giấy phép và quảng cáo vượt phạm vi được cấp phép. Tháng 3/2025, Sở Y tế tỉnh Bình Dương (cũ) đã ra quyết định xử phạt chi nhánh Bình Dương (số E3/16 Tổ 32, KP. Bình Thuận 2, phường Thuận Giao, TP.Thuận An) 50 triệu đồng và đình chỉ hoạt động cung cấp dịch vụ thẩm mỹ trên địa bàn trong vòng 4,5 tháng. Lý do vi phạm là cơ sở này sử dụng thiết bị để can thiệp vào cơ thể người (chiếu tia) làm thay đổi màu sắc da khi không phải là cơ sở khám bệnh, chữa bệnh...
Sản phẩm tại hội chợ
Cơ quan Công an đang làm rõ nhiều vấn đề của Mailisa, nhưng qua đó cũng thấy rằng mỹ phẩm là sản phẩm có nhiều nguy cơ làm nhái, làm giả nhất nhưng nhiều khách hàng, đặc biệt là phụ nữ vẫn rất dễ mắc bẫy.
CẦN TĂNG HÌNH PHẠT
Thực tế, hàng giả phát triển rất nhanh khi mà thương mại điện tử (TMĐT) đang trở thành một trong những lĩnh vực tăng trưởng nhanh nhất của nền kinh tế, với mức dự kiến tăng 25 - 27% trong năm 2025. Chắc chắn trong tương lai, TMĐT còn phát triển nhanh hơn nữa, quy mô hơn nữa. Tuy nhiên, bên cạnh sự phát triển mạnh mẽ, vẫn tồn tại những thách thức về quản lý, đặc biệt là tình trạng hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Vấn đề đặt ra hiện nay là làm thế nào để phát triển TMĐT bền vững, minh bạch và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.
Hàng giả, hàng nhái trên sàn TMĐT chính thống được các cơ quan chức năng kiểm tra khá tốt, nhưng vẫn còn rất phức tạp. Tại tọa đàm "Triệt tận gốc hàng giả, hàng kém chất lượng: Bảo vệ người dân và doanh nghiệp", được tổ chức vào chiều 11/6, ông Nguyễn Ngọc Dũng - Chủ tịch Hiệp hội TMĐT Việt Nam (VECOM) - kể lại, trong một lần Bộ Công thương chuẩn bị kiểm tra hàng hóa trên các sàn TMĐT, chính chủ tịch và giám đốc của một sàn lớn đã tìm đến ông để "xin" kiểm tra nhẹ nhàng. Lý do khiến ông Dũng giật mình: "Nếu kiểm tra gắt gao thì cả cái sàn của họ có lẽ chỉ còn khoảng 2% là hàng thật". "Đã có hơn 10.000 vụ việc liên quan đến hàng giả được xử lý, nhưng đó chỉ là phần nổi của tảng băng. Vì còn quá nhiều người tiêu dùng dễ dãi, bị hấp dẫn bởi giá rẻ, khuyến mãi bất thường hay quà tặng kèm hấp dẫn", ông Dũng chia sẻ.
Đó là trên các sàn TMĐT, còn trên mạng xã hội và thị trường thì là một "ma trận", rất khó kiểm soát. Theo Công an TP.Hà Nội, trong tháng 10/2025, đơn vị đã kiểm tra 463 vụ việc, xử lý 471 vụ vi phạm; trong đó xử phạt hành chính 462 vụ, khởi tố 9 vụ với 19 đối tượng. Tổng số tiền phạt hành chính lên tới 4,205 tỷ đồng; trị giá hàng hóa vi phạm hơn 8,89 tỷ đồng. Nổi bật là vụ sản xuất hàng chục tấn thịt bò giả từ thịt trâu nhập khẩu; vụ làm giả nước khoáng Lavie với quy mô lớn...
Việc Cục QLPTTTTN chủ trì, tổ chức những gian hàng nhận diện hàng thật - giả như vậy rất có ích, giúp người tiêu dùng hiểu được hàng giả. Cục QLPTTTTN cũng thường xuyên tổ chức những gian hàng như vậy. Cụ thể, ngày 14/01/2025, tại 62 Tràng Tiền (Hoàn Kiếm, TP.Hà Nội), Tổng cục Quản lý thị trường (nay là Cục QLPTTTTN) tổ chức mở cửa phòng trưng bày giúp người dân phân biệt hàng thật - hàng giả và cũng đã làm nhiều lần như vậy.
Gian hàng đặc biệt nhận diện thật - giả thu hút nhiều người tham quan tìm hiểu Ảnh: Chinhphu.vn
Chống hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng là nhiệm vụ lớn của lực lượng Công an Nhân dân. Tại họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 5/2025 vào chiều 04/6, Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản, Chánh Văn phòng, Người phát ngôn Bộ Công an cho biết, Bộ Công an mở cao điểm tấn công, trấn áp các hành vi vi phạm trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. Mặc dù Thủ tướng Chính phủ giao thời hạn một tháng, nhưng Bộ Công an đã chủ động mở đợt cao điểm kéo dài 3 tháng, bắt đầu từ ngày 15/5, huy động toàn lực lượng Công an các đơn vị, địa phương vào cuộc.
Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản cho biết, từ ngày 15/5 đến 03/6, cơ quan chức năng đã khởi tố 36 vụ án, 119 bị can, chủ yếu về các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại, sản xuất và buôn bán hàng giả, hàng kém chất lượng tại 24 địa phương trên cả nước. Trong đó, đã xử lý một số cán bộ (hoặc nguyên cán bộ) trong cơ quan quản lý nhà nước có dấu hiệu tiếp tay cho vi phạm, vi phạm quy trình, thậm chí có dấu hiệu lợi dụng chức vụ, quyền hạn để bao che.
Thiếu tướng Nguyễn Quốc Toản cho biết thêm, đơn vị đang phối hợp xây dựng báo cáo trình Chính phủ và Quốc hội, trong đó đề xuất sửa đổi, bổ sung một số quy định trong Bộ luật Hình sự. Định hướng là sẽ tăng hình phạt đối với một số loại tội phạm, đặc biệt là các hành vi sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm, hàng kém chất lượng và vi phạm các quy định về tài chính, ngành nghề kinh doanh có điều kiện.
VĨNH HY