Tăng cường thống nhất quản lý nhưng cần giữ bản sắc của Đại học Quốc gia

7 giờ trướcBài gốc

Nhà điều hành Đại học Quốc gia TPHCM. Ảnh: VNUHCM.

Ngày 12/8, Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long đã ký quyết định ban hành danh sách các đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ GD&ĐT.

Theo đó, Đại học Quốc gia Hà Nội và Đại học Quốc gia TPHCM nằm trong tổng số 65 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc Bộ GD&ĐT.

Thay đổi này được xem là bước đi quan trọng nhằm củng cố hệ thống quản lý giáo dục đại học theo hướng thống nhất và đồng bộ.

Theo TS Vũ Quảng - Hiệu trưởng Trường Cán bộ Quản lý Giáo dục TPHCM, việc tập trung quản lý về Bộ GD&ĐT giúp giảm sự phân tán, tạo thuận lợi cho hoạch định chính sách chung, đồng thời bảo đảm môi trường bình đẳng giữa các cơ sở giáo dục đại học.

TS Vũ Quảng - Hiệu trưởng Trường Cán bộ Quản lý Giáo dục TPHCM. Ảnh: Mạnh Tùng.

TS Vũ Quảng cho rằng sự thay đổi này cũng tạo ra nhiều thuận lợi cho công tác quản lý và bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục.

Thứ nhất, việc tập trung quản lý về Bộ GD&ĐT giúp hoạch định chính sách, chiến lược phát triển chung được thuận lợi và nhất quán, đồng thời tạo môi trường bình đẳng về quản lý nhà nước cho các cơ sở giáo dục đại học.

Thứ hai, Bộ GD&ĐT có thể áp dụng bộ tiêu chí kiểm định và giám sát chất lượng đồng đều cho toàn hệ thống, trong đó bao gồm cả hai Đại học Quốc gia.

Điều này đảm bảo rằng những đơn vị đầu tàu cũng phải tuân thủ các quy định một cách minh bạch.

Thứ ba, việc trực thuộc Bộ GD&ĐT còn thúc đẩy sự liên kết, hợp tác nội bộ, phát huy vai trò cầu nối, giúp hình thành mạng lưới nghiên cứu và đào tạo rộng mở hơn.

Sinh viên Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia TPHCM) giao lưu quốc tế tại Malaysia. Ảnh: HCMUSSH.

TS Vũ Quảng cho biết thêm, thách thức khi hai Đại học Quốc gia vừa thực hiện quyền tự chủ, vừa đáp ứng yêu cầu giải trình trước Bộ GD&ĐT có thể nhìn từ nhiều khía cạnh.

Ban lãnh đạo phải chủ động hoạch định chiến lược dài hạn, đưa ra quyết định mang tính đột phá và chịu trách nhiệm hoàn toàn về kết quả; đồng thời phát huy vai trò quản lý tài chính, chiến lược, quan hệ công chúng và quản lý rủi ro.

Họ cần xây dựng hệ thống giải trình nội bộ, tăng cường giám sát, khắc phục những hạn chế từ văn hóa quản lý truyền thống.

"Bên cạnh đó, việc cân bằng giữa phát huy sáng tạo của đội ngũ khoa học với mục tiêu phát triển quốc gia, cân bằng giữa kinh tế và sứ mạng xã hội cũng là bài toán khó. Người quản lý phải có tầm nhìn để vừa thích ứng xu hướng thương mại hóa giáo dục, vừa giữ vững sứ mạng vì cộng đồng", TS Vũ nói.

Ngoài ra, áp lực dư luận và các vấn đề liên quan đến uy tín trường đòi hỏi kỹ năng ứng phó khủng hoảng và truyền thông.

Đối với người làm công tác đào tạo cán bộ quản lý, thách thức đặt ra là phải xây dựng chương trình bồi dưỡng “hai trong một”: trang bị kỹ năng quản trị hiện đại để phát huy quyền tự chủ, đồng thời rèn luyện năng lực giải trình, bảo đảm minh bạch và trách nhiệm trước Bộ GD&ĐT và xã hội.

"Thách thức không nằm ở chỗ Đại học Quốc gia có ít hay nhiều quyền, mà ở năng lực cán bộ quản lý trong dung hòa tự chủ với giải trình, biến áp lực kép thành động lực cải cách", ông khẳng định.

Năm học 2025 - 2026, Trường Đại học Khoa học Sức khỏe (Đại học Quốc gia TPHCM) chào đón 1.131 tân sinh viên. Ảnh: NTCC.

TS Vũ Quảng cũng nhấn mạnh ba mục tiêu quan trọng của cơ chế mới.

Đó là quản lý tài chính theo hướng tự chủ, minh bạch và hiệu quả; quản lý nhân sự kết hợp giữa phát huy sáng tạo cá nhân và thực hiện sứ mạng xã hội; chiến lược phát triển có hệ thống, vừa phù hợp chính sách của Đảng và Nhà nước, vừa thích ứng với hội nhập quốc tế.

Từ góc nhìn đào tạo cán bộ quản lý, ông kỳ vọng việc đổi mới mô hình quản lý này sẽ mang lại nhiều giá trị nền tảng như chuẩn hóa năng lực quản trị theo yêu cầu mới; tạo môi trường học tập thực tiễn từ mô hình tiên phong của Đại học Quốc gia.

Đồng thời, chuyên nghiệp hóa đội ngũ lãnh đạo, quản lý giáo dục đại học; xây dựng cộng đồng quản lý để lan tỏa chuẩn mực mới và mở rộng hội nhập quốc tế, đưa chuẩn quản lý Việt Nam tiệm cận thế giới.

TS Vũ Quảng lưu ý rằng cần có sự chỉ đạo sát sao và sự phối hợp đồng bộ giữa các bên liên quan nhằm tránh những tác động ngoài mong muốn. Trong đó, đáng lo ngại nhất là nguy cơ làm mất đi tính đặc thù và sự linh hoạt vốn có của Đại học Quốc gia, từ đó ảnh hưởng đến quyền tự chủ đại học.

Bên cạnh đó, các vấn đề liên quan đến ngân sách và thủ tục hành chính cũng cần được xử lý kịp thời, nhằm đảm bảo hiệu quả hoạt động của hai đại học đặc thù này không bị suy giảm.

Thùy Linh

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/tang-cuong-thong-nhat-quan-ly-nhung-can-giu-ban-sac-cua-dai-hoc-quoc-gia-post747728.html