Tăng cường vai trò xử lý khủng hoảng và bảo vệ người gửi tiền

4 giờ trướcBài gốc

Quang cảnh phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp.

Tiếp tục chương trình Phiên họp thứ 49, chiều 22/9, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiền về dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi).

Thêm quyền hạn cho Tổ chức Bảo hiểm tiền gửi, tăng cường giải quyết khủng hoảng

Theo Tờ trình của Chính phủ, sau hơn 12 năm triển khai thực hiện, Luật Bảo hiểm tiền gửi (BHTG) năm 2012 đã phát sinh một số khó khăn, vướng mắc cần được giải quyết, đặc biệt liên quan đến quyền và nghĩa vụ của tổ chức tham gia BHTG, tổ chức BHTG, vấn đề về phí BHTG, hạn mức trả tiền bảo hiểm, và quy định về thời điểm chi trả.

Dự án Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi) bao gồm 8 Chương, 44 Điều, trong đó sửa đổi, bổ sung nhiều quy định để tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng hơn để tổ chức BHTG bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền và tham gia sâu hơn vào xử lý các tổ chức tín dụng (TCTD) yếu kém, bảo đảm an ninh, an toàn xã hội.

Mục đích xây dựng dự thảo Luật là nhằm tạo hành lang pháp lý đầy đủ, rõ ràng để tổ chức BHTG bảo vệ tốt hơn quyền lợi người gửi tiền. Dự thảo Luật tập trung vào việc sửa đổi, bổ sung nhằm khắc phục những bất cập phát sinh trong thực tiễn.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn chủ trì; Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh điều hành nội dung làm việc. Ảnh: VPQH cung cấp.

Về quyền và nghĩa vụ của Tổ chức BHTG: Dự thảo Luật bổ sung quyền hạn cho Tổ chức BHTG thực hiện kiểm tra TCTD tham gia BHTG theo kế hoạch do Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) phê duyệt. Tổ chức BHTG cũng được bổ sung quyền cho vay đặc biệt từ NHNN, tham gia vào quá trình xử lý TCTD tham gia BHTG, và bố trí người điều chuẩn, điều kiện để giữ chức danh quản lý, điều hành, thành viên Ban kiểm soát tại Quỹ tín dụng nhân dân (TDND) được kiểm soát đặc biệt theo yêu cầu của NHNN.

Về hoạt động Bảo hiểm tiền gửi: Dự thảo Luật đề cập cơ sở áp dụng cơ chế phí linh hoạt, phù hợp với thực tiễn. Thống đốc NHNN quy định mức phí BHTG, việc áp dụng cơ chế phí BHTG theo hàng hoặc phân biệt phù hợp với đặc thù hệ thống TCTD Việt Nam trong từng thời kỳ. Dự thảo cũng bổ sung quy định về tạm hoãn nộp phí BHTG đối với TCTD được kiểm soát đặc biệt, nhưng phải có trong phương án cơ cấu lại được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Bên cạnh đó, dự thảo Luật quy định thời điểm phát sinh nghĩa vụ trả tiền bảo hiểm kịp thời. Hạn mức trả tiền bảo hiểm được giao cho Thống đốc NHNN quyết định trong từng thời kỳ để bảo đảm đồng bộ với các văn bản quy phạm pháp luật khác.

Cùng với đó, dự thảo Luật bổ sung quy định về chi trả trong trường hợp đặc biệt, theo đó, NHNN có văn bản chấp thuận chi trả trong tình huống TCTD được kiểm soát đặc biệt có nguy cơ đổ vỡ. Tổng số tiền chi trả có thể lên tới 100% giá trị của vốn điều lệ và các quỹ dự trữ theo báo cáo tài chính.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp.

Về Tổ chức BHTG và hoạt động đầu tư: Dự thảo Luật điều chỉnh mô hình tổ chức, hoạt động và chế độ tài chính của Tổ chức BHTG. Đặc biệt, dự thảo bổ sung mở rộng các hình thức đầu tư vốn tạm thời nhàn rỗi, bao gồm mua trái phiếu, chứng chỉ tiền gửi của các doanh nghiệp nhà nước hoặc doanh nghiệp có vốn nhà nước trên 50% vốn điều lệ phát hành. Tổ chức BHTG phải kiểm soát, quản lý rủi ro khi hoạt động đầu tư theo phương thức do NHNN quy định.

Về tham gia xử lý TCTD được can thiệp sớm, kiểm soát đặc biệt: Tổ chức BHTG tham gia xử lý TCTD thông qua việc cung cấp khoản cho vay đặc biệt. Trong trường hợp TCTD được kiểm soát đặc biệt yêu cầu chi trả mà mất khả năng chi trả tiền gửi, Tổ chức BHTG được NHNN yêu cầu cho vay đặc biệt với lãi suất 0%, không có tài sản bảo đảm trong trường hợp số tiền trong Quỹ dự phòng nghiệp vụ không đủ để chi trả.

Dự thảo cũng quy định về chi trả trong trường hợp đặc biệt và tham gia xử lý sự cố, khủng hoảng có nguy cơ gây mất an toàn hệ thống TCTD, theo đó Chính phủ quyết định các biện pháp cần thiết, bao gồm cả các biện pháp khác luật để xử lý sự cố, khủng hoảng…

Cần đánh giá kỹ lưỡng, làm rõ vai trò, tránh chồng chéo

Thẩm tra sơ bộ, Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính (KTTC) nhất trí về sự cần thiết ban hành Luật Bảo hiểm tiền gửi (sửa đổi), song đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, hoàn thiện dự thảo Luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính trình bày báo cáo thẩm tra sơ bộ. Ảnh: VPQH cung cấp.

Về quyền và nghĩa vụ của Tổ chức BHTG (Điều 14): Ủy ban KTTC đề nghị quy định rõ ràng vai trò của Tổ chức BHTG và TCTD tham gia BHTG trong việc tính phí BHTG. Đặc biệt, cần làm rõ phạm vi, đối tượng, nội dung kiểm tra của Tổ chức BHTG đối với TCTD tham gia BHTG để tránh trùng lặp với chức năng thanh tra, kiểm tra, giám sát của các cơ quan khác (như NHNN).

Ủy ban KTTC cũng đề nghị phân biệt rõ thẩm quyền của NHNN với nhiệm vụ, quyền hạn của Tổ chức BHTG và Ngân hàng Hợp tác xã Việt Nam trong việc bố trí nhân sự tham gia quản lý, điều hành quỹ TDND được kiểm soát đặc biệt.

Về phí BHTG (Điều 21): Thường trực Ủy ban KTTC đề nghị quy định mức phí BHTG phải được nghiên cứu kỹ lưỡng, bảo đảm ổn định nguồn thu cho Tổ chức BHTG, đồng thời phù hợp với năng lực tài chính của TCTD tham gia BHTG. Cần nghiên cứu lộ trình xây dựng mức phí BHTG trên cơ sở đánh giá và phân loại các TCTD.

Đối với hệ thống quỹ TDND, do vừa nộp phí BHTG vừa tham gia Quỹ bảo đảm an toàn hệ thống quỹ TDND, cần nghiên cứu cơ chế chia sẻ phí giữa BHTG và Quỹ bảo đảm an toàn hệ thống quỹ TDND để giảm gánh nặng tài chính.

Về chính sách tạm hoãn nộp phí, cần làm rõ: Chính sách này phải có trong phương án cơ cấu lại được cấp có thẩm quyền phê duyệt; Thời hạn TCTD được tạm hoãn nộp phí; Khoản tiền tạm hoãn nộp có bị tính lãi trong thời gian được tạm hoãn hay không?

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: VPQH cung cấp.

Về hạn mức trả tiền bảo hiểm (Điều 24): Ủy ban KTTC tán thành việc giao Thống đốc NHNN quy định hạn mức trả tiền bảo hiểm trong từng thời kỳ, nhưng đề nghị cần có quy định hướng dẫn cụ thể về các nguyên tắc điều chỉnh hạn mức trả tiền bảo hiểm.

Đối với việc chi trả vượt hạn mức, cần quy định rõ căn cứ xác định “trường hợp đặc biệt” và nghiên cứu quy trình phê duyệt minh bạch với sự tham gia của các cơ quan có liên quan như NHNN, Bộ Tài chính.

Về hoạt động đầu tư (Điều 31): Ủy ban KTTC đề nghị nhận diện và đánh giá đầy đủ những rủi ro liên quan khi mở rộng hoạt động đầu tư của Tổ chức BHTG. Cần xây dựng phương án phòng ngừa, kiểm soát và quản lý rủi ro, hình thành các cơ chế bảo toàn vốn, bảo đảm thanh khoản và an toàn cho hoạt động đầu tư. Đồng thời, cần làm rõ vai trò của NHNN (cơ quan đại diện chủ sở hữu nhà nước) trong việc quyết định tiêu chí danh mục đầu tư, cơ cấu đầu tư cũng như kiểm soát, quản lý rủi ro.

Về tham gia xử lý TCTD được kiểm soát đặc biệt (Chương VII): Ủy ban KTTC đề nghị nghiên cứu quy định cụ thể về quy mô cho vay đặc biệt tối đa của Tổ chức BHTG trên tổng Quỹ dự phòng nghiệp vụ. Cần xây dựng bộ tiêu chí minh bạch để phê duyệt các khoản cho vay đặc biệt, tăng cường cơ chế giám sát và làm rõ trường hợp nào TCTD vay đặc biệt từ NHNN, trường hợp nào vay đặc biệt từ Tổ chức BHTG, bảo đảm phù hợp với năng lực tài chính của Tổ chức BHTG.

Ngoài ra, Ủy ban KTTC đề nghị cân nhắc bỏ quy định tại Điều 41 về việc Chính phủ quyết định các biện pháp cần thiết, bao gồm cả các biện pháp khác luật để xử lý sự cố, khủng hoảng, do quy định này trùng lặp với khoản 4 Điều 162 Luật Các TCTD về cả thẩm quyền và phương án giải quyết.

Minh Khôi

Nguồn BVPL : https://baovephapluat.vn/kiem-sat-24h/van-de-su-kien/tang-cuong-vai-tro-xu-ly-khung-hoang-va-bao-ve-nguoi-gui-tien-184804.html