Cụ thể, Bộ Công an đề xuất sửa đổi, bổ sung khoản 1 Điều 43 Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ theo hướng: Cơ sở đăng kiểm chịu trách nhiệm về kết quả kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng.
Đồng thời, thực hiện từ chối kiểm định phương tiện trong các trường hợp: Theo yêu cầu của các cơ quan tiến hành tố tụng; khi chủ phương tiện chưa thực hiện xong yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền về giải quyết vụ việc vi phạm hành chính trong lĩnh vực trật tự, an toàn giao thông đường bộ; khi có sự sai khác thông tin giữa chứng nhận đăng ký xe với biển số xe và phương tiện thực tế khi làm thủ tục kiểm định; chưa thực hiện cấp đổi chứng nhận đăng ký xe ở lần kiểm định tiếp theo sau khi phương tiện đã được cấp chứng nhận cải tạo.
Bộ Công an đề xuất cơ sở đăng kiểm chịu trách nhiệm về kết quả kiểm định an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường của xe cơ giới, xe máy chuyên dùng.
Bộ Công an cũng đề xuất quy định Bộ trưởng Bộ Xây dựng có trách nhiệm ban hành quy định về tiêu chuẩn, tập huấn đăng kiểm viên.
Lý giải về đề xuất trên, cơ quan soạn thảo cho biết, hiện nay, Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ chỉ giao Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải (nay là Bộ Xây dựng) quy định về cấp mới, cấp lại, tạm đình chỉ, thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên.
Nhưng chưa quy định về tiêu chuẩn, tập huấn làm cơ sở cho việc đánh giá năng lực, khả năng chuyên môn của đăng kiểm viên khi thực hiện cấp, cấp lại, tạm đình chỉ, thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên.
Tại Thông tư 45/2024/TT-BGTVT, Bộ GTVT (nay là Bộ Xây dựng) đã ban hành quy định về cấp mới, cấp lại, tạm đình chỉ, thu hồi chứng chỉ đăng kiểm viên phương tiện giao thông đường bộ nhưng không quy định về tiêu chuẩn và tập huấn của đăng kiểm viên.
Bộ Công an cho rằng điều này làm ảnh hưởng đến việc bổ sung lực lượng đăng kiểm viên có trình độ và chất lượng cho các cơ sở đăng kiểm. Do đó, cần thiết phải bổ sung quy định trên để Bộ Xây dựng triển khai đồng bộ, góp phần tăng cường và nâng cao chất lượng của đội ngũ đăng kiểm viên cho hoạt động đăng kiểm xe cơ giới, xe máy chuyên dùng và phụ tùng xe cơ giới, đáp ứng yêu cầu trong tình hình hiện nay.
Đối với quy định luật hóa các trường hợp xe cơ giới bị từ chối đăng kiểm, cơ quan soạn thảo cũng cho biết, thực tiễn triển khai Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ phát sinh một số trường hợp cần phải được quy định rõ ràng đối với việc từ chối kiểm định do chủ phương tiện có hành vi vi phạm quy định về trật tự, an toàn giao thông hoặc cần thực hiện theo yêu cầu của các cơ quan tố tụng nhằm giải quyết tranh chấp hoặc xác định trách nhiệm hình sự của chủ phương tiện.
Mặt khác, bổ sung quy định từ chối đăng kiểm trong trường hợp xe cơ giới có sự sai khác thông tin giữa chứng nhận đăng ký xe với biển số xe và phương tiện thực tế hoặc chưa thực hiện cấp đổi chứng nhận đăng ký xe sau khi được cấp chứng nhận cải tạo còn đảm bảo sự liên thông, kết nối dữ liệu giữa cơ quan đăng ký xe và cơ quan đăng kiểm phương tiện. Từ đó, góp phần đảm bảo công tác quản lý nhà nước đối với phương tiện được đồng bộ, chặt chẽ hơn, giúp minh bạch hoạt động kiểm định.
Theo lãnh đạo Cục Đăng kiểm VN, các đề xuất của Bộ Công an phù hợp với đề xuất của Cục Đăng kiểm Việt Nam khi góp ý sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ.
Ngoài ra, việc luật hóa thêm các trường hợp từ chối kiểm định xe cơ giới, theo đại diện Cục Đăng kiểm rất cần thiết, nhằm phù hợp yêu cầu thực tế và quy định tại Nghị định 166/2024/NĐ-CP. Đồng thời, là cơ sở để có các quy định hướng dẫn chi tiết hơn dành cho các cơ sở đăng kiểm cũng như người dân, doanh nghiệp trong triển khai thực tế. Qua đó, đảm bảo thống nhất công tác quản lý đối với phương tiện giao thông, tạo minh bạch trong hoạt động kiểm định.
Song, việc luật hóa sẽ là hành lang pháp lý chặt chẽ, tạo thuận lợi hơn cho các cơ sở đăng kiểm triển khai công tác kiểm định và chuẩn hóa về nhân sự chuyên môn, qua đó, nâng cao tầm quan trọng ngành nghề và vị trí chuyên môn của cán bộ ngành.
Phạm Công