Trong bối cảnh dòng vốn đầu tư trực tiếp từ nước ngoài (FDI) đang chảy mạnh vào Việt Nam, cùng với ban hành nhiều cơ chế, chính sách thông thoáng, tạo thuận lợi thu hút đầu tư, phát triển công nghiệp, Vĩnh Phúc đẩy mạnh tiến độ xây dựng và phát triển hạ tầng các khu công nghiệp (KCN) nhằm tạo quỹ đất sạch đón các nhà đầu tư FDI tiềm năng mới.
Theo phương án phát triển hệ thống KCN trong Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đến năm 2050, Vĩnh Phúc có 29 KCN với tổng diện tích hơn 5.400 ha.
Đến nay, trên địa bàn tỉnh có 17 KCN được thành lập, trong đó có 12 KCN được UBND tỉnh giao đất với diện tích hơn 1.901 ha.
Tăng tốc hoàn thiện hạ tầng khu công nghiệp SHI IP Tam Dương, sẵn sàng cho thuê đất công nghiệp trong năm 2025. Ảnh: Chu Kiều
Cụ thể, 4 KCN đã được giao đủ đất theo quy hoạch, cơ bản hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật KCN, đáp ứng điều kiện để các nhà đầu tư thứ cấp xây dựng, hoạt động sản xuất, kinh doanh; 5 KCN đã được giao đất, chủ đầu tư đã triển khai đầu tư hạ tầng kỹ thuật KCN và đi vào hoạt động nhưng vẫn còn một phần đất chưa bồi thường - giải phóng mặt bằng (BT - GPMB) xong; 3 KCN mới được giao đất, đang triển khai đầu tư hạ tầng kỹ thuật KCN; 5 KCN chưa được giao đất, chưa thể triển khai đầu tư xây dựng hạ tầng KCN.
Nhằm tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong BT - GPMB, quy hoạch, đầu tư xây dựng các KCN, mới đây, UBND tỉnh đã ban hành Quyết định số 1739 về việc thành lập Ban chỉ đạo phát triển KCN và Quyết định số 47 quy định cụ thể một số nội dung về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn tỉnh.
Để có quỹ đất sạch giao cho chủ đầu tư KCN, UBND tỉnh đã giao nhiệm vụ cho UBND các huyện, thành phố thực hiện công tác BT - GPMB với tổng diện tích hơn 1.037 ha; hoàn thành 10 khu tái định cư phục vụ GPMB KCN.
Tuy nhiên, đến nay chưa có khu tái định cư mới nào được hoàn thành để phục vụ GPMB KCN. Phần lớn các khu tái định cư vẫn chưa được bố trí vốn, chưa triển khai đầu tư xây dựng. Riêng khu tái định cư phục vụ GPMB KCN Thái Hòa - Liễn Sơn - Liên Hòa (khu vực 2 - giai đoạn 1) tại thị trấn Hoa Sơn (Lập Thạch) đã được tỉnh phân bổ vốn.
Tháo gỡ khó khăn, vướng mắc về định giá đất thuê (cho phần diện tích đất đã giao năm 2023) của 4 KCN với diện tích hơn 325 ha và nguồn đất san nền, Sở Tài nguyên và Môi trường đang khẩn trương xây dựng định mức kinh tế - kỹ thuật để trình UBND tỉnh quyết định theo thẩm quyền.
Tuy nhiên, với 4 KCN có nhu cầu về đất san nền, hiện nay chỉ có KCN Sông Lô II đang cần khối lượng khoảng 4 triệu m3 đất, còn các KCN khác cơ bản vẫn chưa có mặt bằng, chưa có nhu cầu ngay.
Mặc dù thời gian qua, chính quyền địa phương đã triển khai nhiều giải pháp tích cực, song vẫn còn nhiều KCN chưa GPMB xong.
Khó khăn trong quá trình thực hiện BT - GPMB; công tác tái định cư, di chuyển mồ mả vẫn là trở ngại và là "điểm nghẽn" lớn nhất trong việc triển khai các KCN trên địa bàn tỉnh.
Đến nay, trong các KCN đã được thành lập vẫn còn hơn 1.240 ha chưa GPMB xong (chỉ tính phần diện tích đất trong quy hoạch của KCN) để giao đất cho chủ đầu tư triển khai hạ tầng KCN, ảnh hưởng đến hiệu quả đầu tư của dự án, là nguyên nhân đẩy giá thuê hạ tầng, giá thuê nhà xưởng trong KCN tăng lên, làm giảm sức hút đầu tư vào KCN.
Trong bối cảnh đang có những tín hiệu tích cực của làn sóng đầu tư FDI vào Việt Nam, với nỗ lực hoàn thiện cơ chế, chính sách trong thu hút đầu tư cũng như thực hiện chuyển đổi các KCN hiện hữu sang KCN sinh thái, việc chuẩn bị quỹ đất sạch, đẩy mạnh nâng cấp cơ sở hạ tầng đồng bộ, giảm thiểu các thủ tục hành chính... sẽ tạo ưu thế cạnh tranh thu hút đầu tư trong dài hạn cho tỉnh.
Để tháo gỡ các "điểm nghẽn" trong đầu tư, hoàn thiện các KCN, Ban Quản lý các KCN tỉnh đề nghị UBND tỉnh tổ chức hội nghị giải quyết các khó khăn, vướng mắc của địa phương trong quá trình thực hiện BT - GPMB cho các KCN, sớm giao đủ đất để chủ đầu tư triển khai hạ tầng KCN, tạo quỹ đất thu hút đầu tư.
Đặc biệt, UBND huyện Tam Dương sớm giải quyết hỗ trợ tái định cư cho các hộ dân thuộc dự án KCN Tam Dương II - Khu A; sớm di chuyển mồ mả trong phạm vi KCN Tam Dương I – Khu vực 2 sau khi các khu nghĩa trang đã hoàn thành.
Lưu Nhung