Tàu chở hàng bắt đầu tránh đi qua Eo biển Hormuz, cước vận tải nóng trở lại

7 giờ trướcBài gốc

Tàu Leverkusen Express của Hapag-Lloyd rời cảng nước sâu Dương Sơn, Trung Quốc. (Ảnh: Getty Images).

Tránh đi qua Eo biển Hormuz

Vào đầu ngày 13/6, Israel đã bất ngờ tấn công vào các cơ sở hạ tầng quân sự và hạt nhân của Iran. Cho đến nay, cuộc chiến giữa hai kẻ thù lâu năm tại Trung Đông đã kéo dài sang ngày thứ 4 và chưa có dấu hiệu dừng lại.

Cuộc chiến khiến các chủ tàu trở nên vô cùng thận trọng ở cả khu vực Biển Đỏ và Eo biển Hormuz. Hiện tại, một số chủ tàu đã quyết định tránh đi qua tuyến vận tải biển này do lo ngại xung đột.

Ông Jakob Larsen, trưởng bộ phận an ninh tại Bimco (hiệp hội đại diện cho các hãng vận tải trên toàn cầu), cho biết xung đột dường như đang leo thang, gây lo ngại cho cộng đồng chủ tàu và gây ra “sự sụt giảm khiêm tốn” về số lượng tàu đi qua Eo biển Hormuz.

“Hoàn cảnh và khả năng chịu rủi ro của các chủ tàu rất khác nhau. Có vẻ như hầu hết các chủ tàu hiện nay vẫn tiếp tục chọn đi qua Eo biển Hormuz, trong khi một số dường như lại tránh xa khu vực này”, ông Larsen chia sẻ với CNBC qua email.

“Trong những giai đoạn rủi ro an ninh gia tăng, giá cước vận tải và tiền lương của thủy thủ đoàn thường đi lên, tạo ra động lực kinh tế để một số chủ tàu chấp nhận rủi ro khi đi qua các khu vực xung đột.

Mặc dù những động lực này có vẻ đơn giản, chúng chính là cơ chế đã duy trì hoạt động thương mại toàn cầu trong suốt nhiều thế kỷ, qua nhiều cuộc xung đột và chiến tranh”, ông thông tin thêm.

Tên lửa phóng từ Iran bị đánh chặn tại Israel, nhìn từ thành phố Tel Aviv. (Ảnh: Reuters).

Eo biển Hormuz, nối Vịnh Ba Tư với Biển Ả Rập, được công nhận là một trong những điểm nghẽn dầu mỏ quan trọng nhất thế giới.

Theo Cơ quan Thông tin Năng lượng Mỹ, vào năm 2023, trung bình mỗi ngày có khoảng 20,9 triệu thùng dầu đi qua Eo biển Hormuz, tương đương khoảng 20% lượng tiêu thụ toàn cầu.

Việc dầu không thể đi qua Eo biển Hormuz, ngay cả tạm thời, có thể kéo giá năng lượng thế giới lên cao, làm tăng chi phí vận chuyển và gây ra sự chậm trễ đáng kể trong nguồn cung.

Bên cạnh dầu mỏ, Eo biển Hormuz cũng đóng vai trò quan trọng đối với các hoạt động thương mại khác. Nguyên nhân là các cảng trong khu vực này - Jebel Ali và Khor Fakkan - là những trung tâm trung chuyển hàng hóa lớn.

Phần lớn lượng hàng hóa từ hai cảng kể trên sẽ được vận chuyển đến Dubai, trung tâm phân phối hàng hóa cho các khu vực Vịnh Ba Tư, Nam Á và Đông Phi.

Theo ông Peter Tirschwell, Phó Giám đốc phụ trách mảng hàng hải và thương mại tại S&P Global Market Intelligence, đã có những dấu hiệu cho thấy các tập đoàn vận tải đang bắt đầu “tránh xa” Eo biển Hormuz trong những ngày gần đây.

“Bạn có thể thấy ảnh hưởng của phiến quân Houthi đối với hoạt động vận tải qua Biển Đỏ. Mặc dù gần đây số vụ tấn công vào hoạt động vận tải qua khu vực đó rất ít, mối đe dọa đã khiến phần lớn container đi vòng qua phía nam châu Phi. Chuyện này đã diễn ra trong cả năm qua”, ông Tirschwell chia sẻ với CNBC.

“Nhiều hãng vận tải không có kế hoạch quay trở lại Biển Đỏ và do đó, mối đe dọa từ hoạt động quân sự xung quanh một tuyến đường hẹp nhưng thiết yếu như Eo biển Hormuz sẽ đủ gây gián đoạn đáng kể đến hoạt động vận tải”, ông nói thêm.

Giá cước vận tải biển tăng mạnh

Theo CNBC, giá cước vận tải biển đã nhảy vọt sau các cuộc tấn công của Israel vào Iran tuần trước. Dữ liệu do công ty phân tích Kpler công bố vào ngày 16/6 cho thấy giá cước tàu chở dầu từ vùng Vịnh Trung Đông đến Trung Quốc đã tăng 24% vào ngày 13/6 lên 1,67 USD/thùng.

Giá cước của các tàu chở dầu cực lớn (VLCC) ghi nhận mức tăng mạnh nhất trong một ngày kể từ đầu năm 2025, cho thấy mức độ rủi ro mà các hãng vận tải nhận thấy trong khu vực.

Các nhà phân tích tại Kpler lưu ý cước vận tải biển có khả năng sẽ tiếp tục tăng vì tình hình vẫn bất ổn, mặc dù phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh trên biển vẫn đi ngang cho đến nay.

Ông David Smith, Giám đốc bộ phận trách nhiệm pháp lý hàng hải tại công ty môi giới bảo hiểm McGill & Partners, cho biết giá bảo hiểm vận tải, ít nhất là ở thời điểm hiện tại, “vẫn ổn định và không tăng đáng kể kể từ cuộc giao tranh gần nhất giữa Israel và Iran”.

Tuy nhiên, vị giám đốc cảnh báo chi phí “có thể thay đổi đáng kể”, tùy thuộc vào việc xung đột có leo thang hơn nữa hay không.

Trao đổi với CNBC, một phát ngôn viên của hãng vận tải Đức Hapag-Lloyd cho biết mức độ rủi ro đối với Eo biển Hormuz vẫn “còn lớn”, dù chưa có rủi ro tức thời đến ngành hàng hải.