Tên lửa siêu vượt âm 'Ngày tận thế' của Iran thách thức Mỹ, Israel

8 giờ trướcBài gốc

Theo tạp chí National Interest, đây được xem là bước tiến quan trọng trong chương trình tên lửa của Tehran, đồng thời đặt ra thách thức nghiêm trọng đối với các hệ thống phòng thủ của Mỹ và Israel, vốn chưa có giải pháp hiệu quả trước loại vũ khí này.

Iran thử nghiệm tên lửa siêu vượt âm Acher al-Zaman hôm 23.8 - Video: Global Military Forum

Chương trình siêu vượt âm của Iran

Iran đã theo đuổi công nghệ tên lửa từ đầu những năm 2000, với nền tảng là các mẫu Shahab-3 tầm trung. Đến năm 2023, Tehran giới thiệu dòng Fattah-1 và Fattah-2, được cho là đạt tốc độ từ Mach 12 (14.820 km/h) đến Mach 15 (18.525 km/h) và tầm bắn hơn 2.000km.

Điểm mạnh của các mẫu này nằm ở khả năng cơ động trong quá trình bay, giúp chúng vượt qua các lưới phòng thủ nhiều tầng như Iron Dome hay Arrow của Israel.

Trong cuộc xung đột ngắn vào tháng 6.2025, Iran lần đầu triển khai tên lửa Fattah để tấn công Israel. Một số quả đạn được cho là đã xuyên thủng hệ thống phòng không, gây thiệt hại tại Tel Aviv và Bnei Brak. Dù truyền thông Israel hạn chế thông tin, giới chức quân sự nước này buộc phải thừa nhận mức độ đe dọa mới từ loại vũ khí của Iran.

Sau chiến sự, Iran tiếp tục công bố Acher al-Zaman, tên lửa siêu vượt âm được quảng bá là mạnh mẽ hơn hẳn các phiên bản trước đó, cả về tầm bắn, tốc độ và tải trọng.

Tên lửa Acher al-Zaman - "quân bài tận thế"

Acher al-Zaman cũng có tốc độ Mach 12 - 15, tầm bắn 1.400 - 2.000km. Đặc biệt, nó có thể mang tới 80 đầu đạn phụ, mỗi đầu đạn nặng khoảng 70kg, nâng tổng tải trọng lên gần 5 tấn, một con số vượt xa nhiều dòng tên lửa hiện có của Iran.

Khác với tên lửa đạn đạo thông thường vốn bay theo quỹ đạo cố định, Acher al-Zaman kết hợp quỹ đạo đạn đạo và khả năng lướt trong khí quyển. Nhờ đó, nó có thể thay đổi hướng bay ở tốc độ siêu vượt âm, khiến radar và tên lửa đánh chặn gần như không kịp phản ứng.

Với khoảng cách từ Tehran tới Tel Aviv, loại tên lửa này chỉ mất chưa đầy 10 phút để tiếp cận mục tiêu, rút ngắn đáng kể thời gian cảnh báo.

Việc sử dụng nhiên liệu rắn và công nghệ đầu đạn cơ động (MaRV) giúp tăng khả năng xuyên thủng các hệ thống phòng thủ hiện đại như Patriot hay David’s Sling. Thiết kế mang nhiều đầu đạn phụ còn cho phép thực hiện các đòn tấn công bão hòa, tạo áp lực lớn lên mạng lưới phòng thủ nhiều tầng của Israel.

Tên gọi “Ngày tận thế” cũng phản ánh ý đồ của Iran: Dùng vũ khí siêu vượt âm như công cụ răn đe chiến lược, gửi thông điệp rằng bất kỳ đòn tấn công nào từ Mỹ hoặc Israel đều có thể bị đáp trả bằng hỏa lực hủy diệt.

Một bệ phóng tên lửa Iran - Ảnh: Shutterstock

Mối đe dọa với Israel và Mỹ

Giới phân tích lo ngại kịch bản xấu nhất là Acher al-Zaman được sử dụng để tấn công các mục tiêu trọng yếu của Israel như lò phản ứng hạt nhân Dimona, cảng Haifa hay các trung tâm đô thị lớn. Với tải trọng hàng tấn và khả năng xuyên thủng phòng thủ, mức độ thiệt hại có thể mang tính chất “tồn vong” đối với Tel Aviv.

Không chỉ Israel, các lực lượng Mỹ tại Trung Đông cũng nằm trong tầm bắn. Các căn cứ ở Iraq, Syria, Jordan, Ả Rập Saudi, Qatar và UAE đều có thể trở thành mục tiêu trong vòng vài phút. Mặc dù Washington đã triển khai hệ thống THAAD và các nhóm tàu sân bay, vũ khí siêu vượt âm đặt ra thách thức vượt xa khả năng phòng thủ truyền thống.

Một báo cáo của Lầu Năm Góc (Bộ Quốc phòng Mỹ) từng cảnh báo kho tên lửa ngày càng lớn của Iran có thể khiến Mỹ buộc phải can dự sâu hơn nếu Israel bị tấn công. Với sự xuất hiện của Acher al-Zaman, kịch bản này càng trở nên đáng lo ngại.

Hoài nghi và tranh cãi

Dù Iran đưa ra nhiều tuyên bố mạnh mẽ, không ít chuyên gia quốc tế vẫn tỏ ra thận trọng. Họ cho rằng chế tạo vũ khí siêu vượt âm đòi hỏi công nghệ vật liệu chịu nhiệt và hạ tầng thử nghiệm phức tạp, điều mà Iran có thể chưa hoàn toàn làm chủ.

Khả năng mang nhiều đầu đạn độc lập (MIRV) cũng gây tranh cãi, bởi Iran chưa từng chứng minh tính năng này trong thực chiến. Một số nhà phân tích cho rằng Acher al-Zaman có thể chỉ là phiên bản cải tiến của tên lửa đạn đạo với đầu đạn cơ động, thay vì một vũ khí siêu vượt âm hoàn chỉnh như các mẫu Kinzhal của Nga hay DF-ZF (Trung Quốc).

Tuy nhiên, đánh giá thấp Iran cũng tiềm ẩn rủi ro. Việc Fattah từng xuyên thủng phòng thủ Israel đã chứng minh Iran đạt được bước tiến thực chất. Do đó, ngay cả khi các thông số của Acher al-Zaman còn chưa được kiểm chứng, mối đe dọa chiến lược mà nó tạo ra là không thể phủ nhận.

Tên lửa của Iran được trưng bày tại Tehran - Ảnh: Reuters

Phản ứng từ Israel và Mỹ

Trước nguy cơ mới, Israel đang gấp rút phát triển dự án Iron Beam, hệ thống laser năng lượng cao nhằm vô hiệu hóa tên lửa siêu vượt âm ngay khi chúng còn trong khí quyển. Mỹ cũng theo đuổi một chương trình tương tự mang tên Golden Dome.

Dù vậy, công nghệ vũ khí năng lượng định hướng đã gặp nhiều trở ngại trong nhiều thập kỷ qua. Hiện chưa có hệ thống nào đủ khả năng triển khai thực tế, đồng nghĩa với việc Mỹ và Israel sẽ phải mất nhiều năm nữa mới có “lá chắn” đáng tin cậy trước vũ khí siêu vượt âm.

Sự xuất hiện của Acher al-Zaman cho thấy Iran không chỉ duy trì được năng lực tên lửa sau các cuộc oanh kích, mà còn tiến thêm một bước trong việc định hình học thuyết quân sự. Nếu trước đây Tehran chủ yếu dựa vào chiến lược răn đe phòng thủ, thì giờ đây, với vũ khí siêu vượt âm, họ có thể chủ động áp đặt thế trận.

Iron Dome và Arrow là các thành tố quan trọng của mạng lưới phòng không Israel - Ảnh: Reuters

Dù còn tranh cãi về mức độ chính xác của những tuyên bố, việc Iran thử nghiệm thành công Acher al-Zaman đã gửi đi tín hiệu rõ ràng rằng Trung Đông đang bước vào kỷ nguyên mới, nơi các hệ thống phòng thủ hiện đại khó lòng đảm bảo an toàn tuyệt đối.

Đối với Israel, đây là mối đe dọa trực tiếp. Với Mỹ, nó đặt ra bài toán phức tạp về bảo vệ lực lượng và đồng minh.

Hoàng Vũ

Nguồn Một Thế Giới : https://1thegioi.vn/ten-lua-sieu-vuot-am-ngay-tan-the-cua-iran-thach-thuc-my-israel-236785.html