Ngoài các hệ thống phòng không nội địa hiện đại như Bavar-373, Iran vẫn đang vận hành một trong những lá chắn mạnh nhất: hệ thống tên lửa phòng không S-200D do Liên Xô sản xuất.
Hệ thống S-200. (Nguồn: MW)
Đây là hệ thống phòng không tầm xa nhất mà Iran đang sở hữu, được mua từ những năm 1990 với số lượng lớn, nhiều hơn bất kỳ quốc gia nào khác, kể cả so với Ba Lan hay CHDCND Triều Tiên.
S-200 – 'Cũ nhưng không hề yếu'
Dù ra đời từ thời Liên Xô, S-200 vẫn được xem là mối đe dọa đáng gờm nhờ khả năng tác chiến tầm xa lên đến 300 km, phát hiện máy bay ở khoảng cách 600 km và theo dõi mục tiêu ở độ cao lên đến 45.000 mét, rất lý tưởng cho nhiệm vụ phòng thủ tên lửa.
Tên lửa đánh chặn V-880 của hệ thống này mang đầu đạn nặng hơn 200 kg, có thể bắn hạ mục tiêu ở độ cao tới 40.000 m và đạt tốc độ lên tới Mach 6 (gấp 6 lần tốc độ âm thanh).
Iran đã thực hiện nhiều bước nâng cấp đáng kể đối với hệ thống S-200, đặc biệt là cải thiện khả năng cơ động, một điểm yếu cố hữu khiến hệ thống này từng bị Nga loại biên.
Tư lệnh Phòng không Iran, Chuẩn tướng Farzad Esmayeeli, từng tuyên bố rằng Iran đã phát triển bệ phóng di động cho S-200, giúp hệ thống khó bị tấn công hơn. Đồng thời, các cảm biến và radar cũng được nâng cấp nhằm rút ngắn thời gian phản ứng từ phát hiện đến bắn hạ mục tiêu.
Việc tích hợp các tên lửa nội địa như Sayyad-2 và Sayyad-3, được thiết kế dựa trên V-880 cũng cho thấy Iran tiếp tục coi trọng hệ thống này, bên cạnh các loại vũ khí tân tiến khác.
S-200 có thể cản được máy bay Israel?
Khả năng đánh chặn máy bay Israel của S-200 vẫn đang gây tranh cãi. Trước đây, Israel từng né được các hệ thống S-200 của Syria bằng cách tấn công từ xa, không xâm nhập trực tiếp vào không phận. Chiến thuật tương tự cũng đang được áp dụng tại Iran, khi chỉ có số ít máy bay tàng hình F-35 được cho là đã bay vào không phận nước này.
Tuy nhiên, đã từng có trường hợp S-200 của Syria bắn hạ thành công một chiếc F-16 Israel vào năm 2018, mặc dù Israel phủ nhận các vụ việc tương tự trong quá khứ. Sau vụ này, không quân Israel hạn chế đưa F-15 và F-16 bay vào không phận Syria.
Tại Iran, kho tên lửa S-200 với quy mô lớn có thể tạo nên một lớp phòng thủ dày đặc, đủ để răn đe và buộc Israel phải hạn chế sử dụng máy bay chiến đấu tấn công trực tiếp, thay vào đó là phóng tên lửa từ xa.
Xuân Minh