Thành tựu bảo vệ môi trường Hà Nội 2021 – 2025: hướng tới Thủ đô xanh – sạch – đẹp

4 giờ trướcBài gốc

Chiến dịch "hồi sinh" sông Tô Lịch là một trong những điểm nhấn đáng chú ý nhất về hiệu quả bảo vệ môi trường Hà Nội, giai đoạn 2021 – 2025.

Nhìn lại giai đoạn 2021 - 2025, có thể thấy một sự chuyển mình mạnh mẽ trong tư duy và hành động. Thay vì các giải pháp tình thế, TP đã tập trung nguồn lực vào những dự án mang tính chiến lược, dài hơi, hứa hẹn thay đổi tận gốc rễ của vấn đề. Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ TP khóa XVII, trình Đại hội đại biểu lần thứ XVIII, đã phác họa một bức tranh đa chiều, nơi những gam màu sáng của thành tựu và nỗ lực hiện lên rõ nét bên cạnh những mảng tối của thách thức vẫn còn hiện hữu.

Những dấu ấn xanh trong nhiệm kỳ 2021–2025

Năm năm qua, Hà Nội đã chứng kiến những thay đổi căn bản trong công tác quản lý và bảo vệ môi trường. Theo Báo cáo chính trị của Ban Chấp hành Đảng bộ TP khóa XVII trình Đại hội XVIII, Hà Nội đã “nâng cao hiệu lực quản lý, sử dụng tài nguyên, bảo vệ môi trường và chủ động ứng phó với thiên tai, biến đổi khí hậu”, xem đây là một trong những trọng tâm chiến lược để phát triển bền vững.

Điểm nhấn đầu tiên và nổi bật nhất là việc hoàn thiện quy hoạch tổng thể hệ thống xử lý chất thải rắn Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn 2050. Đây được xem là kim chỉ nam để định hướng toàn bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật về môi trường, đảm bảo sự đồng bộ, hiện đại và thân thiện với tự nhiên. Từ đó, hàng loạt công trình xử lý rác và nước thải đã được triển khai đồng bộ, trở thành những “biểu tượng mới” của đô thị xanh.

Tiêu biểu là hai Nhà máy điện rác Sóc Sơn và Seraphin với công nghệ đốt rác phát điện hiện đại, xử lý hàng nghìn tấn rác mỗi ngày. Sự ra đời của hai nhà máy này không chỉ góp phần giảm tải cho các bãi chôn lấp truyền thống mà còn mở ra hướng đi mới cho mô hình kinh tế tuần hoàn, biến rác thành năng lượng – một xu thế mà nhiều đô thị tiên tiến trên thế giới đang theo đuổi. Song song với đó, Nhà máy xử lý nước thải Yên Xá – dự án môi trường trọng điểm quốc gia – chính thức đi vào vận hành, xử lý hàng trăm nghìn mét khối nước thải mỗi ngày, góp phần cải thiện đáng kể chất lượng nước sông Nhuệ – Đáy, đồng thời giảm thiểu ô nhiễm cho các lưu vực nội đô.

Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Trọng Đông khẳng định, chưa bao giờ trong một nhiệm kỳ, Hà Nội lại đầu tư đồng bộ cho hạ tầng môi trường như giai đoạn 2021 – 2025. Mục tiêu không chỉ là xử lý rác, xử lý nước thải, mà là kiến tạo một hệ sinh thái đô thị xanh – sạch – thông minh, hướng tới cuộc sống an toàn và bền vững cho người dân.

Hình ảnh dòng nước trong xanh từ hồ Tây được bổ cập vào sông Tô Lịch để hồi sinh dòng sông lịch sử là một hình ảnh mang tính biểu tược cho những thành tựu đáng tự hào về công tác bảo vệ môi trường Thủ đô nhiệm kỳ 2021 - 2025.

Song hành với đầu tư hạ tầng là nỗ lực cải thiện chất lượng nước mặt và hồi sinh sông hồ Thủ đô – những “lá phổi nước” gắn liền với bản sắc Hà Nội. Thành phố đã triển khai nhiều đề án quy mô lớn như Đề án bảo vệ môi trường lưu vực sông Nhuệ – Đáy, kiểm soát ô nhiễm sông Cầu Bây – Bắc Hưng Hải, phục hồi chất lượng nước 4 sông nội đô Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét. Đến nay, Hà Nội đã xử lý ô nhiễm và cải thiện chất lượng nước tại 90 hồ nội thành và 44 hồ ngoại thành, cơ bản hoàn thành xử lý ô nhiễm sông Tô Lịch – một biểu tượng từng gắn liền với nỗi trăn trở của người dân Thủ đô.

Bên cạnh công tác xử lý nước, Hà Nội cũng tăng cường kiểm soát chất lượng không khí, giảm thiểu ô nhiễm từ giao thông, công nghiệp và sinh hoạt. Kế hoạch quản lý chất lượng môi trường không khí được triển khai đồng bộ với hệ thống quan trắc tự động, cho phép giám sát và công bố chỉ số AQI hằng ngày. Phong trào “Sáng – Xanh – Sạch – Đẹp” lan tỏa khắp các phường, xã, trường học, cơ quan, tạo nên nếp sống văn minh, sạch đẹp ngay từ mỗi khu dân cư.

Các chuyên gia môi trường nhận định, cách tiếp cận của Hà Nội trong giai đoạn này không chỉ là xử lý hậu quả mà là phòng ngừa từ gốc, kết hợp giữa hạ tầng hiện đại và giáo dục ý thức cộng đồng. Khi người dân trở thành chủ thể của các hoạt động bảo vệ môi trường, thành công sẽ mang tính bền vững.

Sự ra đời của hai nhà máy điện rác Sóc Sơn và Seraphin đánh dấu bước đột phá về hạ tầng xử lý rác thải theo hướng xanh, bền vững, bảo vệ môi trường thủ đô.

Từ “xử lý ô nhiễm” đến “phát triển xanh, bền vững”

Một trong những chuyển biến đáng chú ý nhất của Hà Nội trong nhiệm kỳ 2021 - 2025 là sự thay đổi tư duy phát triển – từ giải quyết ô nhiễm sang xây dựng nền tảng phát triển xanh, bền vững. TP không chỉ tập trung xử lý những điểm nóng ô nhiễm mà còn chủ động quy hoạch đô thị theo hướng sinh thái, cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế và bảo vệ môi trường.

Công tác quản lý tài nguyên và đất đai được siết chặt; 81 cơ sở công nghiệp gây ô nhiễm được rà soát để di dời khỏi khu vực nội thành. Các hoạt động khai thác cát, khoáng sản, sử dụng đất đai đều được giám sát nghiêm ngặt, bảo đảm nguyên tắc sử dụng hợp lý, bền vững.

Trước tác động ngày càng rõ rệt của biến đổi khí hậu, Hà Nội đã chủ động triển khai các giải pháp ứng phó và giảm thiểu rủi ro thiên tai. Hệ thống tiêu thoát nước nội đô được cải tạo, nhiều điểm úng ngập kinh niên được xử lý dứt điểm. Đặc biệt, trong cơn bão Yagi cuối năm 2024 – được coi là một trong những đợt thiên tai nghiêm trọng nhất trong nhiều năm – TP đã ứng phó hiệu quả, bảo vệ an toàn tính mạng và tài sản của người dân, được Trung ương ghi nhận là một trong những địa phương “chủ động, quyết liệt, nhân văn nhất”.

Không chỉ đầu tư cho hạ tầng, Hà Nội còn đổi mới công tác quản lý môi trường bằng chuyển đổi số. TP đã đẩy nhanh tiến độ xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai, hồ sơ địa chính điện tử, tăng tính minh bạch trong quản lý tài nguyên. Các hệ thống giám sát, báo cáo trực tuyến về khí thải, nước thải công nghiệp và rác thải sinh hoạt giúp chính quyền chủ động kiểm soát và xử lý vi phạm kịp thời.

Đồng thời, các chương trình truyền thông, giáo dục môi trường được triển khai sâu rộng, đặc biệt trong giới trẻ. Các chiến dịch “Không rác nhựa”, “Hà Nội trồng một triệu cây xanh”, “Chủ nhật Xanh” thu hút hàng trăm nghìn lượt người tham gia mỗi năm, biến bảo vệ môi trường trở thành một phong trào xã hội sâu rộng chứ không còn là khẩu hiệu.

Theo đánh giá của các tổ chức quốc tế, Hà Nội đang trở thành một trong những đô thị lớn ở Đông Nam Á có bước tiến rõ rệt nhất trong quản lý môi trường đô thị, đặc biệt là trong việc kết hợp giữa đầu tư công nghệ, quản lý số và thay đổi hành vi cộng đồng.

Những thành tựu đạt được trong nhiệm kỳ 2021 - 2025 sẽ là nền tảng quan trọng để tạo nên những sự bứt phá ngoạn mực của Thủ đô về bảo vệ môi trường trong các giai đoạn tiếp theo.

ù đạt nhiều kết quả tích cực, Hà Nội vẫn đối mặt không ít thách thức. Ô nhiễm không khí vẫn là bài toán nan giải do mật độ giao thông và hoạt động xây dựng lớn. Một số dự án cải tạo sông hồ, nhà máy xử lý rác vẫn chậm tiến độ; việc phân loại rác tại nguồn mới ở giai đoạn thí điểm, chưa trở thành thói quen của phần đông người dân.

Tuy nhiên, những nền tảng đã được đặt ra trong nhiệm kỳ 2021 – 2025 sẽ là bệ phóng vững chắc cho giai đoạn tiếp theo. TP đang định hướng phát triển đô thị xanh – thông minh, lấy con người làm trung tâm, gắn phát triển kinh tế với bảo tồn thiên nhiên và di sản văn hóa. Mục tiêu đến năm 2030, Hà Nội sẽ cơ bản trở thành đô thị phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu, và đến năm 2050, hướng tới trung hòa carbon theo Chiến lược quốc gia.

Nhiệm kỳ 2021 – 2025 đánh dấu một giai đoạn chuyển mình quan trọng của Hà Nội trong hành trình bảo vệ môi trường. Từ những dòng sông được hồi sinh, những nhà máy điện rác hiện đại vận hành, cho đến những con đường, khu dân cư ngập sắc xanh, tất cả cho thấy một tư duy phát triển mới – phát triển hài hòa giữa con người và thiên nhiên.

Hà Nội đang từng bước hiện thực hóa khát vọng trở thành TP Xanh, TP Sáng tạo và TP vì Hòa bình, không chỉ trong danh xưng mà trong từng hơi thở cuộc sống. Bởi lẽ, bảo vệ môi trường chính là bảo vệ tương lai của Thủ đô và của mỗi người dân Hà Nội hôm nay.

Những chỉ tiêu chủ yếu về đô thị và môi trường Hà Nội đến năm 2030:

Tỷ lệ đô thị hóa đạt 65-70%; tỷ lệ vận tải hành khách công cộng đáp ứng tối thiểu 30% nhu cầu đi lại của người dân; tổng số nhà ở xã hội hoàn thành khoảng 120.000 căn; diện tích cây xanh đô thị đạt tối thiểu 10m2/người; tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt đô thị được phân loại tại nguồn, thu gom, xử lý theo tiêu chuẩn, quy chuẩn đạt 100%, trong đó xử lý bằng phương pháp chôn lấp dưới 10%; tỷ lệ thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt đô thị đạt 70%, trong đó tại lưu vực 4 sông nội đô đạt 100%; tỷ lệ thu gom, xử lý nước thải sinh hoạt nông thôn đạt 40%; tỷ lệ thu gom và xử lý nước thải làng nghề đạt 50%; tỷ lệ số ngày trong năm có chỉ số chất lượng không khí ở mức tốt và trung bình đạt 80% trở lên;…

Định hướng trọng tâm:

·Phát triển kinh tế tuần hoàn trong các lĩnh vực công nghiệp chế biến, năng lượng, vật liệu mới và bảo vệ môi trường.

·Xây dựng Chương trình tổng thể bảo vệ môi trường Thủ đô, thích ứng với biến đổi khí hậu và phát triển xanh.

·Ưu tiên tăng diện tích cây xanh, mặt nước, hình thành hành lang và nêm xanh, giảm phát thải khí nhà kính, hướng tới phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.

·Hồi sinh các dòng sông Tô Lịch, Kim Ngưu, Lừ, Sét, xử lý ô nhiễm lưu vực Nhuệ – Đáy, Cầu Bây – Bắc Hưng Hải.

·Xây dựng, hoàn thiện các khu xử lý chất thải rắn hiện đại tại Xuân Sơn, Núi Thoong, Châu Can; nhà máy xử lý nước thải tại Kiến Hưng, Sơn Tây, Yên Sở.

·Triển khai phân loại rác tại nguồn, nhân rộng mô hình “Gia đình phân loại rác”, “Xã, phường xanh sạch”, kết hợp hệ thống thu gom rác thông minh khu vực nội đô.

Quý Nguyễn

Nguồn KTĐT : https://kinhtedothi.vn/thanh-tuu-bao-ve-moi-truong-ha-noi-2021-2025-huong-toi-thu-do-xanh-sach-dep.878653.html