Người dân tham gia dọn dẹp vườn hoa Trần Quang Diệu sau một thời gian bị xuống cấp.
Trước đó, để thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Ủy ban nhân dân thành phố thống nhất giao toàn bộ công tác quản lý dịch vụ công ích từ cấp huyện về Sở Xây dựng từ ngày 1/7/2025 đến 31/12/2025; đồng thời giao Sở Tài chính phối hợp thực hiện thanh quyết toán. Quá trình chuyển giao suôn sẻ, nhưng bộc lộ nhiều vướng mắc.
Theo đại diện Sở Xây dựng Hà Nội, do địa giới hành chính mới gây phân mảnh địa bàn và thiếu đồng bộ trong quản lý với hàng loạt bất cập trên các lĩnh vực thoát nước, chiếu sáng công cộng, công viên cây xanh, các công trình ngầm sử dụng chung.
Trong lĩnh vực thoát nước, Sở Xây dựng đã tiếp nhận 26 hợp đồng giá trị 801,885 tỷ đồng, trong đó 8 hợp đồng kéo dài sau 31/12/2025, 11 hợp đồng hết hạn năm 2025 và 7 quận, huyện cũ chưa đấu thầu lại.
Khó khăn lớn là địa bàn gói thầu bị chia nhỏ theo địa giới mới, hợp đồng không đồng bộ về giá cả, quy cách, dẫn đến giám sát nghiệm thu phức tạp. Phần chưa có hợp đồng (hết hạn 2024 và trách nhiệm quận, huyện) vẫn duy trì tối thiểu nhưng thiếu cơ sở pháp lý thanh toán. Việc chuẩn bị đấu thầu mới bị đình trệ do chưa có quy định phân cấp rõ ràng.
Trong lĩnh vực thoát nước, nhiều gói thầu duy tu, duy trì đã hết hạn hoặc chưa có hợp đồng mới, gây ra khoảng trống pháp lý và nguy cơ gián đoạn cung cấp dịch vụ. Trong lĩnh vực chiếu sáng công cộng, hàng trăm trạm đèn vẫn đang dùng chung nguồn điện giữa đường phố và ngõ, ngách, khó khăn trong việc xác định chủ thể thanh toán chi phí.
Ở lĩnh vực cây xanh, công viên, nhiều công viên, vườn hoa chưa được ký hợp đồng duy trì, dẫn đến cỏ dại mọc, rác thải tồn đọng, cây xanh xuống cấp, ảnh hưởng mỹ quan đô thị.
Đối với công trình ngầm hạ tầng kỹ thuật, do chưa có định mức kinh tế kỹ thuật từ Bộ Xây dựng, việc tổ chức đấu thầu lựa chọn đơn vị quản lý chưa thể triển khai. Nhiều công trình mới đầu tư chưa bàn giao càng khiến công tác quản lý, bảo trì gặp nhiều lúng túng.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mỹ Đức Nguyễn Quang Đường phản ánh, với các tuyến đường lớn đi qua thị trấn, ranh giới quản lý giữa thành phố và xã chưa rõ ràng. Bên cạnh đó, việc thiếu hụt nhân lực cũng khiến các mảng công việc tại cấp xã như giao thông, cây xanh, chiếu sáng… khó đáp ứng yêu cầu.
Chủ tịch Ủy ban nhân dân phường Cầu Giấy Ngô Ngọc Phương đề xuất thành phố phân cấp quản lý đồng bộ cả lòng đường và vỉa hè để tránh chồng chéo. Bên cạnh đó, thành phố cần xây dựng bản đồ số về phân cấp quản lý để các xã, phường dễ dàng tra cứu. Liên quan đến việc quản lý hai công viên, địa phương đã nhiều lần kiến nghị sớm bàn giao cụ thể để có cơ sở duy tu, duy trì.
Giám đốc Sở Xây dựng Nguyễn Phi Thường cho biết, thành phố sẽ phối hợp cùng các xã, phường rà soát chi tiết từng tuyến đường, công trình để xác định danh mục phân cấp cụ thể, tránh chồng chéo. Về cây xanh, Ủy ban nhân dân cấp xã có quyền cấp phép chặt hạ, dịch chuyển trong phạm vi công viên, ngõ ngách - đây là bước phân quyền rõ ràng, gắn trách nhiệm với cơ sở.
Liên quan đến công tác thu gom, vận chuyển rác thải, đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường cho biết, thành phố đang xây dựng quy trình kỹ thuật phù hợp với việc vận hành chính quyền địa phương 2 cấp. Quy chế phối hợp sắp tới sẽ làm rõ trách nhiệm của doanh nghiệp, sở, ngành và chính quyền địa phương; đồng thời, đặt trọng tâm vào ý thức người dân trong việc đổ rác đúng giờ, đúng nơi quy định.
Để giải quyết những vướng mắc, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh, quan điểm xuyên suốt của Thành ủy, Ủy ban nhân dân thành phố là kiên quyết phân cấp, ủy quyền. Từ năm 2023, thành phố đã triển khai phân cấp, ủy quyền mạnh mẽ, đang đẩy mạnh và sẽ tiếp tục thực hiện trong nhiệm kỳ tới. Khi phân cấp, thành phố không chỉ tin tưởng mà còn tạo điều kiện về mô hình tổ chức, con người để đơn vị, địa phương được phân cấp, ủy quyền đảm đương được nhiệm vụ.
Việc phân cấp, ủy quyền của thành phố cũng trên tinh thần hết sức thực tiễn, linh hoạt, không cứng nhắc, máy móc, bảo đảm phù hợp với năng lực, điều kiện thực hiện của từng đơn vị, địa phương. Về mặt tài chính, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội khẳng định, thành phố sẽ bố trí đúng, đủ kinh phí cho các xã, phường; tạo mọi điều kiện thuận lợi nhất để các xã, phường thực hiện tốt nhiệm vụ với tinh thần đã phân cấp là phải toàn diện.
Để khắc phục những khó khăn, bất cập được trao đổi, thảo luận tại hội nghị, Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Trần Sỹ Thanh đề nghị, cùng với các biện pháp của thành phố, các phường, xã nêu cao tinh thần chủ động, tích cực, tăng cường trao đổi thông tin, phối hợp với các sở, ngành để từng bước tháo gỡ khó khăn, vướng mắc; nhất là phân định rõ nhiệm vụ ở những khu vực giáp ranh, bảo đảm thực hiện tốt các nhiệm vụ được phân cấp, ủy quyền.
KHẢI HƯNG