Tháp cổ 'nghẹt thở' bởi phân dơi

4 giờ trướcBài gốc

Tháp Bánh Ít được xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia ngày 24/12/1982. Ảnh: Dung Nguyễn.

Tháp Bánh Ít là công trình kiến trúc nghệ thuật Champa có niên đại cuối thế kỉ XI đầu thế kỉ XII, nằm trên một quả đồi cao hơn 100m, ngày nay thuộc thôn Đại Lễ (xã Tuy Phước Bắc, tỉnh Gia Lai).

Tháp Bánh Ít còn có tên gọi khác, như: tháp Thị Thiện, tháp Bạc… vì hình dáng giống chiếc bánh ít lá gai nên dân gian gọi là tháp Bánh Ít.

Di tích tháp Bánh Ít đang bị xuống cấp. Ảnh: Dung Nguyễn.

Đây là quần thể tháp có quy mô lớn và số lượng tháp nhiều nhất trong 7 cụm tháp cổ Champa hiện còn ở Bình Định (nay là Gia Lai). Tháp gồm: Tháp Chính (Kalan), tháp Cổng (Gopura), tháp Lửa (Kosagrha), tháp Bia (Posah). Tháp Bánh Ít được xếp hạng di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia ngày 24/12/1982.

Khuôn viên di tích có biển "Không viết vẽ lên tường". Ảnh: Dung Nguyễn.

Trải qua bao thăng trầm lịch sử, tháp vẫn giữ được dáng vẻ uy nghiêm, là điểm đến hấp dẫn với nhiều du khách. Tuy nhiên, di tích đang đối mặt với nguy cơ xuống cấp nghiêm trọng do cả tác động của thời gian, thiên nhiên lẫn con người.

Nhiều nét vẽ bậy lên tường, gạch di tích. Ảnh: Dung Nguyễn.

Dù được công nhận là di tích quốc gia và tổ chức thu vé vào cổng (20.000 đồng/người lớn), nhưng những gì hiện hữu bên trong tháp Bánh Ít khiến không ít du khách thất vọng. Cụm tháp cổ đang rơi vào tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, không được chăm sóc, bảo vệ đúng mức.

Vé vào cổng di tích tháp Bánh Ít 20.000 đồng/ người lớn. Ảnh: Dung Nguyễn.

Nhiều viên gạch đã mục, bong tróc, để lộ dấu vết thời gian. Nhiều mảng tường chi chít dòng chữ, nét vẽ thô kệch ăn sâu vào lớp gạch, phá vỡ vẻ uy nghiêm, cổ kính vốn có.

Dơi bám chằng chịt ở tường gạch kiến trúc tháp Lửa và tháp Bia. Ảnh: Dung Nguyễn.

Nghiêm trọng hơn, bên trong các tháp, phân và xác dơi bám dày thành lớp dưới nền. Mùi hôi thối nồng nặc, không khí ô nhiễm, cảnh quan nhếch nhác đang làm lu mờ giá trị văn hóa – lịch sử của một di tích cấp quốc gia.

Phân dơi dày đặc ở nền gạch di tích kiến trúc nghệ thuật quốc gia. Ảnh: Dung Nguyễn.

Anh Trần Tài Hưng (Quảng Ngãi) cùng gia đình đến Gia Lai du lịch và chọn tháp Bánh Ít làm điểm dừng chân vì được giới thiệu là di tích quốc gia có kiến trúc độc đáo.

“Vé vào cổng người lớn là 20.000 đồng. Chúng tôi nghĩ rằng sẽ được tham quan, chiêm ngưỡng công trình lịch sử với vẻ đẹp uy nghiêm. Thế nhưng, vào đến nơi, tôi thật sự không hài lòng, vì thứ đập vào mắt lại là những nét vẽ bậy, phân dơi khắp nơi, hôi thối. Chúng tôi mong các cấp, ngành địa phương quan tâm hơn, sớm có phương án xử lý để tránh ảnh hưởng đến giá trị của di tích”, anh Hưng nói.

Mặc dù di tích bán vé tham quan, nhưng xác và phân dơi gây ô nhiễm, mất mỹ quan. Ảnh: Dung Nguyễn.

Trước thực trạng trên, ông Bùi Tĩnh – Giám đốc Bảo tàng tỉnh Gia Lai cho biết, tháp Bánh Ít hiện có 4 người trông coi, gồm: 2 bảo vệ, 1 lao công và 1 người thuyết minh. Ngoài ra, 6 camera giám sát hoạt động 24/24 được lắp đặt để hạn chế xâm hại từ con người.

Về những dòng chữ khắc loang lổ trên gạch cổ, ông Tĩnh thông tin, các vết khắc này xuất hiện từ trước khi đơn vị tiếp nhận quản lý. Khi tiếp quản, đơn vị đã đề xuất Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp với Viện Bảo tồn và các đơn vị chuyên môn khảo sát, lên phương án phục hồi, bảo tồn.

Đối với tình trạng dơi trú ngụ, ông Tĩnh thừa nhận đã tồn tại nhiều năm. Dù bật đèn xua dơi, khử mùi, quét dọn mỗi sáng, nhưng chỉ hạn chế được phần nào.

Tiền vé tham quan một phần được sử dụng để chi trả cho bảo vệ, lao công. "Chúng tôi vẫn duy trì vệ sinh mỗi sáng nhằm hạn chế ô nhiễm, giữ gìn cảnh quan cho khu di tích", ông Tĩnh nói thêm.

Dung Nguyễn

Nguồn GD&TĐ : https://giaoducthoidai.vn/thap-co-nghet-tho-boi-phan-doi-post742712.html