Giáo sư, Tiến sĩ Đặng Việt Anh, Đại học Manchester (Anh). Ảnh: Hữu Tiến/PV TTXVN tại Anh
Giáo sư, Tiến sĩ Đặng Việt Anh, Đại học Manchester (Anh), đưa ra đánh giá trên trong cuộc trao đổi mới đây với phóng viên TTXVN tại Anh về chủ trương phát triển kinh tế tư nhân tại Việt Nam.
Giáo sư Đặng Việt Anh cho biết Nghị quyết 68 đưa ra tầm nhìn và những mục tiêu cụ thể như đến năm 2030, Việt Nam có thêm ít nhất 1 triệu doanh nghiệp tư nhân và đến năm 2045 có thêm 1 triệu doanh nghiệp nữa, nâng tổng số doanh nghiệp lên ít nhất 3 triệu, đóng góp khoảng 60% GDP so với mức 50% hiện nay.
Giáo sư Đặng Việt Anh đánh giá cao các giải pháp cụ thể nêu trong nghị quyết nhằm tạo sân chơi bình đẳng và minh bạch cho các doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là tiếp tục cải thiện thể chế để nâng cao môi trường kinh doanh, như giảm thời gian và chi phí cho doanh nghiệp; giảm thủ tục hành chính trong đăng ký mới, sáp nhập, mua bán và giải thể doanh nghiệp.
Theo Giáo sư Đặng Việt Anh, Nghị quyết 68 đã giải quyết những vấn đề lớn của doanh nghiệp tư nhân: thiếu vốn, chất lượng nguồn nhân lực và đầu tư cho nghiên cứu và phát triển (R&D). Nghị quyết 68 đã đề ra các giải pháp hỗ trợ doanh nghiệp tư nhân, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ, tiếp cận nguồn vốn, đặc biệt là vốn vay từ ngân hàng và các nhà đầu tư, cũng như nâng cao chất lượng nguồn nhân lực thông qua đào tạo dưới hình thức kết hợp giữa doanh nghiệp và các trường đại học, đồng thời sử dụng công nghệ mới nhằm nâng cao chất lượng lao động.
Ngoài ra, Nghị quyết 68 nhấn mạnh sự cần thiết phải tiếp tục đầu tư cho R&D, đặc biệt về đổi mới sáng tạo - yếu tố then tốt cho phát triển doanh nghiệp lâu dài. Giáo sư Đặng Việt Anh cho rằng Việt Nam cần ưu tiên đầu tư vào các lĩnh vực thế mạnh như điện tử, điện máy, may mặc, nông nghiệp, cũng như những lĩnh vực mới như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, tài sản số, tài sản điện tử, công nghệ thông tin.
Giáo sư Đặng Việt Anh cũng chỉ ra giải pháp quan trọng nhằm nâng cao vị thế và năng lực xuất khẩu của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, là hội nhập thị trường khu vực và thế giới thông qua hợp tác với các tập đoàn lớn thế giới như Samsung Việt Nam.
Đánh giá về năng lực hiện nay của doanh nghiệp tư nhân Việt Nam, Giáo sư Đặng Việt Anh nhận định Việt Nam có một hệ thống đang hoạt động hiệu quả với 1 triệu doanh nghiệp và 5 triệu hộ cá thể, đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, đóng góp gần 50% GDP, khoảng 60% đầu tư và khoảng 30% thu ngân sách, tạo việc làm cho khoảng 40 triệu lao động, chiếm khoảng 80% việc làm trong nền kinh tế.
Theo Giáo sư Đặng Việt Anh, khu vực tư nhân cũng góp phần quan trọng làm giảm bất bình đẳng giữa vùng miền, giữa thành thị và nông thôn cũng như bất bình đẳng giới ở Việt Nam. Với khoảng 5 triệu hộ kinh tế cá thể và 1 triệu doanh nghiệp, khu vực tư nhân giúp phát triển kinh tế địa phương và tạo việc làm, đặc biệt cho phụ nữ.
Giáo sư Đặng Việt Anh cho biết với các giải pháp cụ thể đề ra trong Nghị quyết, điều quan trọng là đưa các giải pháp vào thực tiễn. Ông cho rằng cần ban hành các luật và quy định để tạo ra môi trường kinh doanh minh bạch, nâng cao chính sách quản lý doanh nghiệp, nâng tầm chất và lượng đối với nền kinh tế Việt Nam cũng như hệ thống doanh nghiệp tư nhân.
Nói về vai trò của kinh tế tư nhân tại các quốc gia đang phát triển, Giáo sư Đặng Việt Anh khẳng định vai trò quan trọng của khu vực này đối với các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Chịu sự cạnh tranh trực tiếp từ thị trường, doanh nghiệp tư nhân hoạt động hiệu quả hơn nhờ cải tiến năng lực sản xuất, nâng cao năng suất lao động và giảm chi phí.
Trong các nền kinh tế đang phát triển, khu vực tư nhân hiện đóng góp 70-80% GPD và tạo ra 80-90% tổng số việc làm. Theo các nghiên cứu, kinh tế tư nhân cũng đóng góp tới 90% đầu tư đổi mới sáng tạo, cũng như nghiên cứu và phát triển - các yếu tố then chốt để doanh nghiệp nâng cao năng lực cạnh tranh.
Giáo sư Đặng Việt Anh dẫn chứng các doanh nghiệp tư nhân ở các nước phát triển và đang phát triển như Apple của Mỹ, Samsung của Hàn Quốc và BYD của Trung Quốc đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế, với nhiều công ty đầu tư cho R&D và đổi mới sáng tạo phục vụ sản xuất.
Ngoài ra, cùng với khu vực công, kinh tế tư nhân có thể tham gia đầu tư trong nhiều lĩnh vực như hạ tầng, y tế, giáo dục, xã hội, giúp giảm gánh nặng đầu tư cho nhà nước đồng thời đóng góp cho nền kinh tế. Khu vực tư nhân cũng đóng vai trò quan trọng trong phát triển bền vững, trong đó có chuyển đổi xanh, phát triển công nghệ mới và công nghệ xanh.
Minh Hợp - Hữu Tiến - Phong Hà (TTXVN)