Thấy gì qua việc Trung Quốc điều tra rào cản thương mại của Mexico

3 giờ trướcBài gốc

Động thái mới nhất của Mexico và Trung Quốc được dự báo có thể gây ra hậu quả nghiêm trọng, bởi ngay cả khi không ký kết FTA, hai nước vẫn có kim ngạch thương mại song phương trị giá 137 tỷ USD vào năm 2024. (Nguồn: Mexico News Daily)

"Kế hoạch Mexico" có khả thi?

Hãng tin AFP ngày 27/9 đưa tin, Mexico lên kế hoạch áp thuế lên tới 50% đối với hơn 1.400 sản phẩm từ các nước châu Á mà Mexico chưa ký kết Hiệp định thương mại tự do (FTA) để bảo vệ các nhà máy trong nước, vốn đang phải đối mặt với mức thuế quan cứng rắn do Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt đối với hàng hóa xuất khẩu.

Trước đó, Tổng thống Mexico Claudia Sheinbaum đã xác nhận kế hoạch tăng thuế đối với hàng hóa từ Trung Quốc, Nga và một số nước châu Á từ 20% lên 50% bắt đầu từ năm 2026.

Bà Claudia Sheinbaum phân tích, việc tăng thuế kể trên nằm trong "Kế hoạch Mexico" nhằm thu hút đầu tư từ nước ngoài và nâng thứ hạng kinh tế của Mexico từ vị trí thứ 12 lên thứ 10 thế giới vào năm 2030.

Trung Quốc đã nhanh chóng đưa ra phản ứng khi quyết định khởi động điều tra các biện pháp hạn chế của Mexico kể từ ngày 25/9. Theo đó, các biện pháp bao gồm: đề xuất tăng thuế nhập khẩu của Mexico đối với các sản phẩm từ Trung Quốc và các đối tác thương mại không ký kết FTA khác.

Cụ thể, các biện pháp này sẽ ảnh hưởng đến nhiều mặt hàng thuộc 19 ngành công nghiệp chủ chốt như ô tô và phụ tùng, dệt may, quần áo, nhựa, thép, đồ gia dụng, nhôm, đồ chơi, đồ nội thất, giày dép, đồ da, giấy bìa cứng, xe máy và thủy tinh…

Ngoài ra, các biện pháp hạn chế thương mại và đầu tư khác mà Mexico áp dụng trong những năm gần đây liên quan đến Trung Quốc cũng nằm trong phạm vi điều tra.

Theo ước tính của AFP, Trung Quốc sẽ trở thành quốc gia bị ảnh hưởng nặng nề nhất bởi mức thuế quan này, khi Mexico đang nhập khẩu 130 tỷ USD hàng hóa từ Bắc Kinh vào năm 2024 – chỉ đứng sau Mỹ. Ngoài Trung Quốc, một số các quốc gia châu Á khác như Hàn Quốc, Thái Lan, Ấn Độ, Philippines và Indonesia dự kiến cũng sẽ bị ảnh hưởng.

Vai trò của Mỹ

Nhận định về động thái mới nhất của Mexico, các chuyên gia cho rằng, không thể loại bỏ hoàn toàn những bất đồng trong quá trình phát triển quan hệ kinh tế và thương mại Trung Quốc-Mexico, đặc biệt cần xét đến vai trò đứng sau của Mỹ.

Trước tiên, bất đồng trong phát triển quan hệ kinh tế thương mại Trung Quốc-Mexico gia tăng khi kim ngạch thương mại song phương tăng lên. Trên thực tế, điều này không chỉ giới hạn ở Mexico, mà Trung Quốc cũng có bất đồng thương mại với các nước Mỹ Latinh khác, chẳng hạn như Brazil.

Tuy nhiên, xét theo sự tăng trưởng liên tục của kim ngạch thương mại song phương và sự tăng trưởng nhanh chóng đầu tư của Trung Quốc tại Mexico, xu hướng chung trong quan hệ kinh tế và thương mại Trung Quốc-Mexico vẫn duy trì đà tích cực.

Dù vậy, bất đồng không thể hoàn toàn biến mất trong giai đoạn phát triển này, chủ yếu do kim ngạch thương mại càng lớn, bất đồng càng lớn. Hai yếu tố này có mối tương quan tích cực với nhau.

Thứ hai, mặc dù Tổng thống Mexico Sheinbaum nhấn mạnh rằng, việc tăng thuế không liên quan đến các cuộc đàm phán giữa Mexico và Mỹ, nhưng các chuyên gia tin rằng Mỹ vẫn là một yếu tố quan trọng.

Có thể thấy, Mỹ, Mexico và Canada đã ký kết Hiệp định Thương mại Tự do Mỹ-Mexico-Canada (USMCA) vào năm 2018, trong đó Canada và Mỹ đều là hai đối tác thương mại lớn nhất của Mexico và có vai trò chi phối trong hoạt động ngoại thương.

Do đó, việc chính phủ Mexico đề xuất tăng thuế nhập khẩu đối với các sản phẩm từ các đối tác không phải là đối tác thương mại tự do như Trung Quốc có thể là do áp lực từ phía Mỹ.

Thứ ba, việc Mỹ hiện đang lên kế hoạch áp mức thuế 30% đối với các mặt hàng xuất khẩu của Mexico, đồng thời kêu gọi các nước trong khu vực, trong đó có Mexico, nỗ lực giảm sự phụ thuộc vào hàng hóa Trung Quốc, giới phân tích nhận định, động thái của Mexico có thể được coi là "quân bài mặc cả" trên bàn đàm phán thuế quan giữa Washington và Mexico City trong thời gian tới.

Trong bối cảnh đó, Bộ Thương mại Trung Quốc cho biết, mức thuế quan này sẽ gây tổn hại cho các công ty Trung Quốc và làm suy yếu niềm tin của nhà đầu tư vào Mexico, đồng thời có thể đe dọa đến sự ổn định của môi trường kinh doanh Mexico.

Do không ký thỏa thuận FTA nên quan hệ thương mại song phương giữa Trung Quốc và Mexico được điều chỉnh bởi khuôn khổ do Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) thiết lập và các điều khoản cụ thể của Bộ Kinh tế Mexico.

Hiện chưa rõ liệu Trung Quốc có thực hiện bước đi cụ thể nào nhằm vào Mexico hay không. Theo quy định, việc phát hiện ra rào cản thương mại có thể dẫn đến việc tham vấn với quốc gia đó, một giải pháp trong khuôn khổ đa phương và các biện pháp phù hợp khác.

Quang Anh

Nguồn TG&VN : https://baoquocte.vn/thay-gi-qua-viec-trung-quoc-dieu-tra-rao-can-thuong-mai-cua-mexico-329637.html