Thế đối đầu Nga - NATO ở Biển Baltic thêm căng vì cuộc tập trận BALTOPS

18 phút trướcBài gốc

Trong số 9 quốc gia có chung đường bờ biển ở khu vực Biển Baltic, chỉ có Nga không phải là thành viên NATO, và cuộc tập trận BALTOPS diễn ra trong tháng 6/2025 nhằm mục đích đảm bảo các quốc gia khác có thể hợp tác để bảo vệ vùng biển này, vào thời điểm nhiều nước đổ lỗi Moscow đang gây gia tăng căng thẳng trong khu vực.

BALTOPS 2025 không chỉ là một cuộc tập trận

"Cuộc tập trận BALTOPS năm nay không chỉ là một cuộc tập trận", Phó Đô đốc Mỹ J.T. Anderson cho biết trong một thông cáo báo chí tuần này. "Đây là minh chứng rõ ràng cho quyết tâm, khả năng thích ứng và sức mạnh hàng hải của liên minh chúng ta".

Các tàu hộ tống lớp Braunschweig của Hải quân Đức Magdeburg (F261) và Braunschweig (F260) trong một sự kiện truyền thông trước cuộc tập trận BALTOPS. Ảnh: Reuters.

Giai đoạn cuối năm 2024 và đầu năm 2025 ghi nhận một số sự cố xảy ra ở biển Baltic, làm dấy lên nghi vấn về hành vi phá hoại do Nga chỉ đạo. Người ta nghi ngờ hạm đội tàu "bóng tối" của Nga - hàng trăm tàu cũ, chủ yếu là tàu chở dầu treo cờ nước ngoài - được sử dụng để lách lệnh trừng phạt của phương Tây hoặc buôn bán vũ khí.

Cũng có những lo ngại rằng một số tàu này được sử dụng để thu thập thông tin tình báo bí mật, chặn liên lạc hoặc phá hoại cơ sở hạ tầng dưới nước như cáp internet hoặc đường ống dẫn khí đốt và điện. 3 thành viên thủy thủ đoàn từ một tàu đăng ký tại Quần đảo Cook, được cho là một phần của hạm đội “bóng tối” của Nga, hiện đang phải đối mặt với các cáo buộc ở Phần Lan, gây thiệt hại cho một tuyến cáp ngầm khi để con tàu kéo neo 60 dặm dọc theo đáy Biển Baltic.

"Hạm đội bóng tối ngày càng quan trọng đối với nền kinh tế thời chiến của Nga. NATO ngày càng nhận thức rõ rằng cần phải ngăn chặn điều đó", Tony Lawrence, một chuyên gia hải quân và nhà nghiên cứu tại Trung tâm Quốc phòng và An ninh Quốc tế tại Estonia, nói với Fox News.

Bất chấp những cáo buộc, một cuộc điều tra do Đức và EU dẫn đầu đã không tìm ra bằng chứng xác thực nào để buộc tội Nga, theo Wall Street Journal (WSJ). WSJ dẫn lời các quan chức điều tra thừa nhận việc chứng minh những sự cố ở Biển Baltic là hành vi phá hoại có chủ ý cực kỳ khó khăn. Họ cần thu thập bằng chứng rõ ràng, thay vì chỉ dựa vào giả định hoặc suy đoán.

Một số chuyên gia phương Tây vẫn cho rằng đây là một phần của “cuộc chiến hỗn hợp” do Nga thực hiện, nhưng đến nay, họ chưa có gì trong tay ngoài những phỏng đoán.

Sau khi một số lực lượng hải quân NATO áp dụng lập trường cứng rắn hơn đối với các con tàu “ma” thông qua chiến thuật ngăn chặn và truy lùng, phía Nga tuyên bố họ sẽ sử dụng hải quân để hộ tống hạm đội qua Biển Baltic.

"Sự hiện diện của quân đội Nga trong khu vực luôn luôn dễ thấy, đây không phải là một đặc điểm mới. Tuy nhiên, điều mới là Nga đang bảo vệ các tàu chở dầu của hạm đội ngầm của mình ở eo biển hẹp của Vịnh Phần Lan", Bộ trưởng Quốc phòng Phần Lan Antti Häkkänen cho biết trong một cuộc phỏng vấn truyền hình gần đây với kênh truyền hình YLE TV.

Các chính phủ NATO đang theo dõi chặt chẽ những diễn biến mới nhất ở Biển Baltic và chuẩn bị cho bất kỳ khả năng gia tăng căng thẳng nào. Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen đã phát biểu tại một cuộc họp của các thành viên Bắc Âu và Baltic trong NATO vào tuần này và mô tả mối đe dọa từ Nga là có thật và nghiêm trọng. "Chúng tôi thấy cách tiếp cận gây hấn hơn của Nga ở khu vực Biển Baltic", bà nói với các phóng viên.

Nguy cơ hiện hữu

Biển Baltic có các tuyến đường thủy tương đối hẹp, nơi có các ngư trường giá trị cao, các trang trại điện gió ngoài khơi. Thêm vào đó, nơi đây cũng có một số tuyến phà đông đúc nhất thế giới, giao thông vận tải thương mại, tàu chiến quân sự và tàu dân sự. Chính điều này làm tăng khả năng rằng một thế trận hải quân mạnh mẽ hơn của Nga trong khu vực có thể làm tăng nguy cơ xảy ra xung đột.

"Rủi ro nằm ở chỗ khi có nhiều tàu chiến hơn di chuyển quanh Biển Baltic, nguy cơ xảy ra tính toán sai lầm có thể leo thang và các cơ chế giảm thiểu rủi ro từng tồn tại không còn hiệu quả nữa vì hải quân [NATO và Nga] không còn nói chuyện với nhau nữa", chuyên gia Lawrence nói với Fox News.

Liệu hải quân Nga có đủ khả năng hộ tống mọi tàu của đội tàu “bóng tối” ở Biển Baltic không? Theo một số người, điều đó có vẻ không thể xảy ra.

"Tất nhiên, đó là sự leo thang nhưng trên thực tế, tôi không chắc điều đó sẽ tạo ra nhiều khác biệt như vậy", Lawrence nói đồng thời giải thích, Nga vẫn là quốc gia có lực lượng hải quân lớn nhất ở Biển Baltic, và họ có những con tàu phù hợp với Biển Baltic – vùng biển nông và độ mặn cao đến mức cần những loại cảm biến đặc biệt.

Ông Lawrence lưu ý thêm: “Họ biết cách giấu tàu trong các quần đảo của Thụy Điển hoặc Phần Lan, vì vậy về mặt đó, họ có một số khả năng đặc biệt nhất định".

Các cuộc tập trận ở Biển Baltic trong tháng này - với sự tham gia của tàu khu trục tên lửa dẫn đường lớp Arleigh Burke của Hải quân Mỹ USS Paul Ignatius và tàu chỉ huy và kiểm soát lớp Blue Ridge USS Mount Whitney - nhằm nhắc nhở Nga về sức mạnh của các tài sản hải quân kết hợp của NATO trong khu vực.

Ngày 14/5, một vụ việc nghiêm trọng đã xảy ra khi hải quân Estonia cố gắng chặn tàu chở dầu Jaguar, mang cờ Gabon, trong vùng biển quốc tế giữa Estonia và Phần Lan. Tàu này bị nghi ngờ thuộc "hạm đội bóng tối" và nằm trong danh sách trừng phạt của Anh. Khi lực lượng Estonia yêu cầu kiểm tra giấy tờ, tàu Jaguar từ chối hợp tác và thả neo gần đảo Gogland thuộc Nga.

Nga sau đó triển khai chiến đấu cơ Su-35, vi phạm không phận NATO khi không thiết lập liên lạc vô tuyến với kiểm soát không lưu Estonia, cùng với một tàu khu trục để cảnh báo lực lượng Estonia. Cuộc đối đầu này buộc Estonia phải kêu gọi sự hỗ trợ từ các đồng minh NATO, với các máy bay F-16 của Bồ Đào Nha được điều động từ căn cứ Ämari.

Bộ trưởng Ngoại giao Estonia Margus Tsahkna đã lên tiếng chỉ trích, gọi đây là hành động của Nga nhằm bảo vệ đội tàu “bóng tối". Trong khi đó, Nga coi các hành động của Estonia là khiêu khích và là mối đe dọa đối với an ninh hàng hải ở Biển Baltic.

Bình luận về sự việc này, ông Lawrence cho rằng: "Điều đó khiến mọi thứ trở nên khó khăn hơn đối với các quốc gia khác vì đội tàu ‘bóng tối’ tự cho rằng họ có thể phớt lờ những gì hải quân NATO làm và NATO không thể làm gì nhiều trong tình huống đó, đặc biệt là nếu có tàu Nga hộ tống”.

"Nhưng tôi không nghĩ các quốc gia NATO sẽ lùi bước. Họ vẫn sẽ theo dõi và thách thức những tàu “bóng tối” này, hoặc thậm chí xem xét các luật khác, như yêu cầu chứng minh bảo hiểm, để ngăn chặn chúng đi qua Biển Baltic", ông Lawrence nói thêm.

Hùng Cường/VOV.VN (biên dịch) Nguồn: Fox News

Nguồn VOV : https://vov.vn/the-gioi/the-doi-dau-nga-nato-o-bien-baltic-them-cang-vi-cuoc-tap-tran-baltops-post1205682.vov