Thế giới chờ phản hồi từ Iran sau khi Mỹ tấn công căn cứ hạt nhân

5 giờ trướcBài gốc

Sau khi những quả bom của quân đội Mỹ phá hủy một khu vực vùng núi quanh căn cứ hạt nhân Fordow lớn tới mức có thể thấy được từ ngoài vũ trụ, chính quyền Tehran đã cam kết sẽ tự vệ bằng mọi giá.

Chính quyền này đã tiến hành phóng một loạt tên lửa vào Israel khiến hàng loạt người bị thương và phá hủy nhiều tòa nhà tại Tel Aviv. Bộ Ngoại giao Mỹ đã ra lệnh cho công chức làm việc cho chính phủ Mỹ và gia đình của họ rời khỏi Liban, khuyến cáo công dân Mỹ tại các nước khác trong khu vực hạn chế di chuyển.

Bộ An ninh Nội địa Mỹ đã đưa ra cảnh báo về "môi trường rủi ro tăng cao tại Mỹ". Lực lượng hành pháp tại các thành phố lớn của Mỹ đẩy mạnh hoạt động tuần tra và điều động thêm nhân lực tới các địa điểm tôn giáo, văn hóa và ngoại giao.

Chính quyền Tehran cho tới thời điểm hiện tại chưa có hành động đáp trả nhằm vào Mỹ – bất kể là thông qua tấn công căn cứ của Mỹ hay bóp nghẹt nguồn cung dầu mỏ toàn cầu – nhưng tình hình có thể sẽ có biến chuyển trong tương lai.

Tại Istanbul, Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi cho biết quốc gia này sẽ cân nhắc mọi lựa chọn phản ứng khả thi. Ông khẳng định sẽ không quay lại bàn đàm phán trước khi chính quyền Iran đáp trả.

"Chính phủ Mỹ đã thể hiện họ không hề tôn trọng luật quốc tế. Họ chỉ hiểu được ngôn ngữ đe dọa và bạo lực".

Trên X, Ali Shamkhani, một cố vấn của Lãnh đạo Tối cao Ayatollah Ali Khamenei của Iran, đã khẳng định "lợi thế thuộc về phe khôn khéo hơn và tránh tấn công mù quáng. Sẽ còn nhiều bất ngờ nữa!"

Trong một bài phát biểu trên truyền hình, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã nhân định chiến dịch không kích là "một thành công quân sự vang dội" và khẳng định các cơ sở làm giàu hạt nhân chủ chốt của Iran đã "hoàn toàn bị phá hủy".

Tuy nhiên, các quan chức dưới quyền ông đã đưa ra những nhận định thận trọng hơn, và ngoài những hình ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy những hố bom khổng lồ trên các rặng núi quanh khu vực căn cứ Fordow của Iran, hiện chưa có báo cáo công khai nào về thiệt hại từ chiến dịch này.

Cơ quan giám sát hạt nhân của Liên Hợp Quốc - IAEA cho biết, chưa có phát hiện nào về hiện tượng tăng bức xạ hạt nhân quanh khu vực căn cứ này sau chiến dịch không kích của Mỹ.

Tổng Giám đốc IAEA Rafael Grossi cho biết, hiện vẫn chưa thể đánh giá được mức độ hư hại dưới lòng đất. Một nguồn tin cấp cao của Iran cho biết phần lớn nguồn uranium được làm giàu tại Fordow đã được vận chuyển tới khu vực khác trước khi chiến dịch được tiến hành. Reuters chưa thể xác nhận thông tin này.

Ông Trump đã ngay lập tức kêu gọi Iran từ bỏ kế hoạch đáp trả, khẳng định chính phủ nước này "cần phải theo đuổi hòa bình. Nếu họ không làm như vậy, thì những chiến dịch tấn công trong tương lai sẽ quyết liệt và nhanh chóng hơn nhiều".

Phó Tổng thống Mỹ J.D Vance cho biết, Washington không tuyên chiến với Iran mà tuyên chiến với chương trình hạt nhân của quốc gia này, và khẳng định chương trình này đã bị đẩy lùi mạnh mẽ do sự can thiệp từ phía Mỹ.

Quốc hội Iran đã bỏ phiếu phong tỏa Eo biển Hormuz, một quyết định nhìn chung được coi là hành động đe dọa hiệu quả nhất từ phía Iran nhằm vào các nước phương Tây. Gần một phần tư lưu lượng vận chuyển dầu toàn cầu đi qua eo biển chung giữa Iran, Oman và UAE này.

Kênh truyền hình Press TV của Iran cho biết, quyết định phong tỏa eo biển sẽ cần có sự thông qua từ phía Hội đồng An ninh Quốc gia Tối cao, một cơ quan được điều hành bởi một quan chức mà Khamenei bổ nhiệm.

Quyết định bóp nghẹt nguồn cung dầu từ các nước vùng Vịnh bằng cách phong tỏa eo biển này có thể khiến giá dầu toàn cầu tăng vọt, ảnh hưởng không nhỏ tới nền kinh tế toàn cầu, và có thể được coi là hành động khiêu chiến với Hạm đội 5 của Hải quân Mỹ, một hạm đội đóng quân tại khu vực vùng Vịnh và có vai trò đảm bảo khu vực này mở cửa.

Các chuyên gia an ninh từ lâu đã cảnh báo Iran khi yếu thế có thể tận dụng những biện pháp phi truyền thống để đáp trả, ví dụ như các cuộc đánh bom cảm tử hay tấn công trên không gian mạng.

Ảnh: Majid Asgaripour/WANA (West Asia News Agency) qua REUTERS.

Trong một cuộc phỏng vấn, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio đã cảnh báo Iran không nên đáp trả nhằm vào Mỹ, và khẳng định quyết định đáp trả sẽ là "sai lầm lớn nhất mà họ đưa ra trong lịch sử".

Trên chương trình Face the Nation của CBS, ông Rubio cũng cho biết Mỹ "có thể tấn công nhiều mục tiêu khác, nhưng chúng tôi đã đạt được mục đích của mình rồi".

"Hiện không có kế hoạch tổ chức chiến dịch quân sự nào nhằm vào Iran. Trừ khi họ có động thái không tốt".

Các nhà ngoại giao cho biết Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc đã lên kế hoạch họp trong cuối ngày Chủ Nhật (giờ Mỹ) theo đề nghị từ phía Iran, sau khi chính phủ này hối thúc cơ quan 15 nước thành viên trên "bình luận về hành động trắng trợn và phi pháp từ Mỹ, đồng thời lên án những hành động này ở mức cao nhất".

Mục tiêu chia hai hướng

Sau khi châm ngòi cuộc xung đột bằng chiến dịch tấn công bất ngờ vào ngày 13/6, các quan chức Israel đã liên tục đưa ra các bình luận về tham vọng lật đổ chính quyền Hồi Giáo dòng Shi’a cầm quyền tại Iran từ năm 1979 tới nay.

Các quan chức Mỹ, trong đó bao gồm nhiều người từng chứng kiến sự hậu thuẫn cho Tổng thống Mỹ George W. Bush sụp đổ sau khi ông ra lệnh can thiệp bất thành vào Iraq trong năm 2003, đã nhấn mạnh không muốn nhúng tay vào kế hoạch lật đổ chính quyền Iran.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Mỹ Pete Hegseth cho biết: "Nhiệm vụ không hề bao gồm mục tiêu thay đổi chính quyền. Tổng thống đã thông qua một kế hoạch tổ chức chiến dịch độ chính xác cao nhằm vô hiệu hóa mối đe dọa nhằm vào lợi ích quốc gia tới từ chiến dịch hạt nhân của Iran".

Thượng nghị sĩ Lindsey Graham, một đồng minh thân cận của ông Trump, đã cho biết Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu gửi lời tới ông khẳng định quốc gia ông sẽ không chấp nhận việc bị tấn công tên lửa nữa.

Ông Graham cho biết: "Họ sẽ không sống dưới sự đe dọa từ phía Iran nữa. Israel đã đưa ra quyết định. Chính quyền Iran sẽ bị thay đổi bằng một trong hai cách: họ sẽ thay đổi hành vi, đó là khả năng mà tôi nghi ngờ là khả thi, hoặc là công dân Iran sẽ thay thế chính quyền".

Còi báo động không kích trên toàn Israel đã được réo trong ngày Chủ Nhật.

Tại Tel Aviv, Aviad Chernovsky, một công dân 40 tuổi, đã rời khỏi hầm trú ẩn và phát hiện căn nhà của ông đã bị phá hủy sau khi bị tấn công trực diện bằng tên lửa. "Hiện tại rất khó để sống tại Israel, nhưng chúng tôi là những người mạnh mẽ. Chúng tôi biết rằng chúng tôi sẽ chiến thắng".

Ông Trump đã liên tục cân nhắc giữa việc đưa ra đề xuất kết thúc chiến tranh bằng biện pháp ngoại giao và việc tham gia chiến dịch của Israel, thậm chí từng cân nhắc tiêu diệt lạnh đạo tối cao của Iran. Quyết định can thiệp vào cuộc chiến là chiêu bài chính sách ngoại giao mạo hiểm nhất của ông từ trước tới nay.

Nguyễn Quang Minh (Theo Reuters)

Nguồn Người Đưa Tin : https://nguoiduatin.vn/the-gioi-cho-phan-hoi-tu-iran-sau-khi-my-tan-cong-can-cu-hat-nhan-204250623090457876.htm