Biện pháp rắn, hiệu quả cao Trong các biện pháp thu hồi nợ thuế, tạm hoãn xuất cảnh người nợ thuế là một biện pháp đang được cho là mang lại hiệu quả thu hồi nợ cao. Ông Đặng Ngọc Minh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế cho biết, theo pháp luật hiện hành, người nộp thuế có khoản nợ quá 90 ngày sẽ bị cưỡng chế, bất kể nợ thuế nhỏ hay lớn.
"Đây là quy định của pháp luật trong Luật quản lý thuế, là biện pháp Nhà nước trang bị và yêu cầu cơ quan thuế thực hiện để đảm bảo các khoản thu ngân sách. Việc áp dụng tạm hoãn xuất cảnh chỉ là một biện pháp trong nhiều biện pháp cưỡng chế đối với các doanh nghiệp nợ thuế", ông Minh cho biết.
Ngành Thuế triển khai nhiều kênh thông tin để thông báo, nhắc nhở, cảnh báo người nộp thuế về nghĩa vụ nộp thuế.
Số liệu từ Tổng cục Thuế cho biết, tính đến tháng 9/2024, toàn ngành đã ban hành 23.747 thông báo tạm hoãn xuất cảnh với số tiền thuế nợ là 50.665 tỷ đồng, trong đó có 12.449 người nộp thuế bỏ địa chỉ kinh doanh với số tiền thuế nợ là 7.826 tỷ đồng. Cơ quan thuế đã thu được 1.844 tỷ đồng của 2.873 người nộp thuế đang bị tạm hoãn xuất cảnh (đó là chưa tính đến khoản nợ thuế cơ quan thuế thu được do người nộp thuế chủ động nộp khi chưa bị tạm hoãn xuất cảnh). Kết quả thu hồi nợ thuế 9 tháng năm 2024 đạt khá, cơ quan thuế đã thu được 56.092 tỷ đồng, tăng 30% so với cùng kỳ năm 2023.
Được biết, thời gian qua, ngành Thuế đã triển khai nhiều kênh thông tin để thông báo, nhắc nhở, cảnh báo người nộp thuế về nghĩa vụ nộp thuế, trong đó có thông báo qua ứng dụng thuế điện tử eTax Mobile và cả nhắn tin tới người nộp thuế, do đó người nộp thuế nợ thuế phải có trách nhiệm hoàn thành các nghĩa vụ thuế.
"Thực tế cho thấy, nhiều cá nhân khi biết được thông tin về các biện pháp đôn đốc thu hồi nợ thuế của cơ quan thuế, nhất là các quy định về tạm hoãn xuất cảnh qua các phương tiện truyền thông đại chúng đã tự giác đi nộp những khoản thuế nợ từ nhiều năm trước đó. Nhiều doanh nghiệp đã tập trung thu xếp nguồn tài chính để hoàn thành nghĩa vụ thuế nhằm được gỡ bỏ tạm hoãn xuất cảnh", Tổng cục Thuế thông tin.
Với hàng nghìn tỷ đồng thu được đã cho thấy tính hiệu quả trong việc thực hiện các quy định của pháp luật trong công tác quản lý nợ thuế mà ngành Thuế triển khai, khi số thu được lớn hơn tổng số thu của 2 địa phương có số thu thấp. Bên cạnh đó có thể khẳng định sự tham gia hết sức tích cực của các bộ, ngành và cơ quan có liên quan như Cục Quản lý xuất nhập cảnh (Bộ Công an); sự quan tâm chỉ đạo của UBND các tỉnh, thành phố; và đặc biệt là sự vào cuộc hết sức khẩn trương, hiệu quả của các cơ quan thông tấn báo chí đã phối hợp với ngành Thuế trong công tác truyền thông về công tác quản lý nợ thuế.
Bổ sung đối tượng để nâng cao hiệu quả thu hồi nợ thuế Tại Dự thảo sửa đổi Luật Quản lý thuế, một trong những sửa đổi được chú ý đó là bổ sung thêm đối tượng bị tạm hoãn xuất cảnh khi nợ thuế. Theo đó, không chỉ cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp mà các cá nhân khác là đại diện theo pháp luật của tổ chức nộp thuế cũng sẽ bị tạm hoãn xuất cảnh trong trường hợp chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế.
Lý giải cho vấn đề này, Ban soạn thảo cho rằng việc sửa đổi là nhằm tăng tính tuân thủ pháp luật thuế, nâng cao hiệu quả thu nợ thuế, thực hiện thống nhất. Hiện nay, Luật Quản lý thuế có quy định người nộp thuế thuộc trường hợp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế, người Việt Nam xuất cảnh để định cư ở nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, người nước ngoài trước khi xuất cảnh từ Việt Nam phải hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế; trường hợp chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế thì bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh.
"Tuy nhiên, theo quy định tại khoản 1 Điều 2 Luật Quản lý thuế, "người nộp thuế" bao gồm cả tổ chức và cá nhân, do đó việc tạm hoãn xuất cảnh đối với chủ thể này như quy định trên là chưa phù hợp với thực tiễn. Ngoài ra, việc áp dụng biện pháp tạm hoãn xuất cảnh cần được thực hiện đối với các chủ thể là cá nhân người nộp thuế và các cá nhân khác là đại diện theo pháp luật của tổ chức nộp thuế, gồm: Chủ hộ kinh doanh, cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, cá nhân là người đại diện theo pháp luật của hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã, cá nhân kinh doanh, chứ không chỉ áp dụng riêng đối với cá nhân người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp như quy định tại khoản 7 Điều 124 Luật Quản lý thuế" Ban soạn thảo diễn giải.
Với những lý do trên, để tăng tính tuân thủ pháp luật thuế, nâng cao hiệu quả thu nợ thuế, thực hiện thống nhất, Bộ Tài chính đề xuất sửa đổi, bổ sung các đối tượng là cá nhân kinh doanh, chủ hộ kinh doanh, cá nhân là người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp, hợp tác xã, liên hiệp hợp tác xã mà chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế với ngân sách nhà nước, vào danh sách các tạm hoãn xuất cảnh. Theo Bộ Tài chính, điều này nhằm đảm bảo hệ thống pháp luật đối xử công bằng, bình đẳng đối với tất cả người nộp thuế.
Hà An