Trên nhiều con phố quen thuộc như Phan Đình Phùng, Đồng Xuân... hay những khu chợ truyền thống, hình ảnh những quả thị tròn trịa, căng mọng, khoác trên mình lớp "áo" vàng óng ả đã bắt đầu xuất hiện.
Xe hàng rong trên phố Phan Đình Phùng
Vốn là loại quả mọc đầy vườn nơi thôn dã, nhưng khi xuống phố, thị lại trở thành một món quà tinh tế và có phần “sang chảnh”. Nếu như tại vườn, giá thị khoảng 70.000 đồng/kg, thì tại Hà Nội có giá từ 10.000 - 15.000 đồng/quả tùy kích thước. Nếu mua theo cân, mức giá có thể lên tới 150.000 đồng/kg.
Không phải vị ngọt mà chính mùi hương là điều khiến nhiều người mê mẩn thị. Hương thị không nồng gắt mà ngọt thanh, dịu dàng, đủ để gợi nhớ về những ký ức xưa cũ, về khoảng sân cuối hạ đầu thu, nơi có bóng người bà ngồi bên chiếc chõng tre với rổ thị chín.
Những quả thị vàng ươm được bày bán trên nhiều tuyến phố ở Hà Nội
Một người bán hàng rong tại phố Đồng Xuân chia sẻ: "Mỗi ngày tôi bán khoảng 7kg thị, hàng về đến đâu là khách quen đã đặt trước đến đó. Giờ cái gì cũng có mùi công nghiệp, chỉ thị là còn giữ được mùi xưa". Những quả thị được lựa chọn kỹ lưỡng, không dập nát, được nâng niu như một món đồ quý.
Nhiều người mua thị không phải để ăn, mà để "ướp" chút dịu dàng cho cuộc sống ồn ào. Họ đặt vài quả trên bàn làm việc, kệ sách, trong xe hơi, như một cách lưu giữ kỷ niệm. Thậm chí, có người cầu kỳ hơn còn đặt làm những set giỏ mắt cáo, giỏ mây để trưng bày.
"Khách sành thị rất khó tính. Họ không tiếc tiền nhưng họ muốn 'hoa hậu thị'. Mỗi quả phải đảm bảo độ bóng, độ mẩy và hương thơm đậm," chị Lan, một người chuyên làm lẵng hoa quả mùa vụ, cho biết.
Gánh hàng rong bày bán những thứ quả theo mùa
Chị Thủy Nguyên (phường Ngọc Hà, TP Hà Nội), nâng niu bốn quả thị vừa chọn được sau một hồi trả giá: “Cả bốn quả này tôi mua 60.000 đồng. Mỗi năm tôi đều mua vài lần vì thích cái mùi thơm dễ chịu. Những quả thị còn cứng như thế này để được cả tuần, mỗi lần bước vào phòng là mùi thơm lại thoảng qua rất dễ chịu.”
Tuy được săn đón là thế, nhưng thị lại khá "vắng bóng" tại các chợ dân sinh. Một tiểu thương tại chợ Dịch Vọng cho biết: "Nguồn hàng ít lắm, thường bị những người bán rong nhặt hết từ sớm".
Những quả thị vàng óng, thoảng hương thơm trên phố Phan Đình Phùng
Trên các diễn đàn online, thị sáp cũng được rao bán rầm rộ với giá từ 100.000 đồng/kg. Theo người bán, thị sáp là loại thị nhỏ, nhưng có mùi thơm đậm, vỏ dày ăn hơi chát nhưng để được lâu nên khách mua chủ yếu để trang trí hoặc bày trên bàn thờ.
Ngoài quả rời, thị nguyên cành cũng trở thành một mặt hàng được ưa chuộng để cắm bình trang trí. Những cành thị dài tới cả mét, lủng lẳng quả non đang chín dần, được rao bán trên "chợ mạng" với giá 150.000 đồng/3 cành (có khoảng 30-35 quả), kèm lời quảng cáo "vừa là đồ trang trí, vừa là hương liệu tự nhiên".
Quả thị "cô Tấm" được bán nhiều trên đường Tam Trinh
Giữa một thị trường tràn ngập trái cây ngoại nhập và những mùi hương nhân tạo, quả thị vẫn âm thầm "cháy hàng". Không cần những chiêu trò quảng cáo rầm rộ mà vẫn len lỏi vào tâm trí người thành phố một cách lặng lẽ. Thị không chỉ là thức quả của mùa thu, mà còn là một lời nhắc nhẹ nhàng về những giá trị xưa cũ, giản dị nhưng vô cùng quý giá.
Với mùa thơm dịu đặc trưng, thị là loại trái cây gây thương nhớ, gợi về ký ức tuổi thơ của nhiều người.
Lâm Thùy Dương