Thí điểm thị trường tài sản mã hóa: Bước ngoặt quản lý và minh bạch hóa dòng vốn số

7 giờ trướcBài gốc

PV: Chính phủ đã chính thức ban hành Nghị quyết 5/NQ-CP về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam. Ông đánh giá thế nào về ý nghĩa và tầm quan trọng của việc ra đời Nghị quyết trong bối cảnh hiện nay?

Ông Phan Đức Trung

Theo Nghị quyết 5/2025/NQ-CP, nhà đầu tư trong nước đang có tài sản mã hóa, nhà đầu tư nước ngoài được mở tài khoản tại tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa do Bộ Tài chính cấp phép để lưu ký, mua, bán tài sản mã hóa tại Việt Nam.

Sau thời hạn 6 tháng kể từ khi tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa đầu tiên được cấp phép, nhà đầu tư trong nước giao dịch tài sản mã hóa không thông qua tổ chức cung cấp dịch vụ tài sản mã hóa do Bộ Tài chính cấp phép tùy theo tính chất, mức độ vi phạm sẽ bị xử lý vi phạm hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định pháp luật.

Ông Phan Đức Trung: Việc Chính phủ ban hành Nghị quyết số 5 là tín hiệu mà cộng đồng nhà đầu tư, doanh nghiệp và những người quan tâm đến lĩnh vực tài sản mã hóa ở Việt Nam đã “mong đợi từ rất lâu”. Từ quý I năm nay, Chính phủ đã có chỉ đạo giao Bộ Tài chính xây dựng cơ chế. Nghị quyết này đánh dấu mốc thực thi đầu tiên dưới luật và cho thấy, Chính phủ đặt rất nhiều trọng tâm vào việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam.

PV: Trong Nghị quyết có một nội dung quan trọng, đó là tài sản mã hóa phải được phát hành dựa trên tài sản cơ sở là tài sản thực, không bao gồm tài sản là chứng khoán, tiền pháp định. Ông có chia sẻ như thế nào về yêu cầu trên?

Ông Phan Đức Trung: Một trong những điểm đáng chú ý trong Nghị quyết là yêu cầu tài sản mã hóa phải gắn với tài sản thực nhằm bảo đảm tính minh bạch. Việt Nam phân loại tài sản mã hóa theo hai nhóm: Nhóm gắn với tài sản thực (Real World Asset), ví dụ từ đất đai, hàng hóa, hay stablecoin; và nhóm không gắn với tài sản thực là các loại tài sản số khác theo phân loại quốc tế.

Xu hướng toàn cầu, dự báo đến năm 2033, tài sản số gắn với tài sản thực có thể chiếm 10% GDP toàn cầu, tương đương khoảng 18.000 tỷ USD. Điều này cho thấy, Chính phủ Việt Nam định hướng thị trường tài sản mã hóa trở thành kênh thu hút vốn, tăng thanh khoản cho những lĩnh vực đang thiếu thanh khoản. Tuy nhiên, Việt Nam sẽ không gắn thị trường này với cổ phiếu hay tiền pháp định, mà điều chỉnh theo khung pháp lý riêng.

PV: Thưa ông, để tăng tính an toàn trong việc triển khai thí điểm về thị trường tài sản mã hóa thì đâu là những tiêu chuẩn về công nghệ và quản trị mà các doanh nghiệp và các bên tham gia thị trường phải tuân thủ?

Ông Phan Đức Trung: Chúng ta có thể thấy rằng, Nghị quyết thí điểm không có tham vọng bao trùm giải quyết hết tất cả mọi vấn đề. Tuy nhiên, yêu cầu về công nghệ, hệ thống phải đạt cấp độ 4, đó là yêu cầu bảo mật cao nhất, đảm bảo an toàn cho các giao dịch. Ngoài ra, còn rất nhiều yêu cầu khác như yêu cầu về nhân sự quản trị, doanh nghiệp tham gia cần có tổng giám đốc, giám đốc công nghệ; chứng chỉ chuyên môn trong lĩnh vực tài chính, chứng khoán. Yêu cầu về cổ đông, ít nhất 65% cổ đông sáng lập trong giai đoạn đầu phải đến từ các tổ chức có kinh nghiệm trong lĩnh vực ngân hàng, quỹ chứng khoán, hoặc công ty công nghệ.

Tài sản mã hóa phải gắn với tài sản thực nhằm bảo đảm tính minh bạch.

PV: Nghị quyết xác định việc triển khai thí điểm sẽ được thực hiện theo nguyên tắc “thận trọng, có kiểm soát, minh bạch, an toàn, hiệu quả và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của các bên tham gia”. Ông nhận định thế nào về sự phối hợp giữa các bên nhằm đảm bảo thực hiện theo nguyên tắc này?

Ông Phan Đức Trung: Trong năm đầu tiên triển khai, thị trường sẽ có những thay đổi lớn. Các hình thức gọi vốn kín, nhóm đầu tư nhỏ lẻ với cam kết lợi nhuận 20 - 30% chắc chắn sẽ không còn chỗ đứng, vì pháp luật sẽ chỉ công nhận các hoạt động gọi vốn công khai thông qua sàn giao dịch. Đây là bước quan trọng để giảm rủi ro cho nhà đầu tư.

Lâu nay ở Việt Nam, đã tồn tại dòng chảy tài sản mã hóa trong vùng xám, chưa được định danh rõ ràng. Nếu khung pháp lý vận hành tốt, đây sẽ là cơ hội biến dòng chảy kinh tế ngầm thành minh bạch, đóng góp trực tiếp cho tăng trưởng. Ngược lại, nếu khung pháp lý đưa ra nhưng chưa thấy dòng chảy đó, thì đó cũng là cơ hội để cơ quan quản lý kịp thời điều chỉnh.

Ở góc độ hoàn thiện công nghệ, những quốc gia tiên tiến ban hành cơ chế quản lý từ sớm cũng gặp nhiều khó khăn, thậm chí tác động tiêu cực ban đầu. Việt Nam đang có lợi thế khi đi sau, học hỏi được kinh nghiệm của các nước đi trước.

Bên cạnh đó, một thách thức lớn là tính liên thông quốc tế, điều này sẽ tạo ra sự hấp dẫn của thị trường thứ cấp. Hiện nay có hơn 800 sàn tài sản số trên toàn cầu. Vậy Việt Nam sẽ kết nối với một sàn, vài chục sàn hay hàng trăm sàn? Ở những bước đi đầu tiên, cơ quan soạn thảo mong muốn thúc đẩy thị trường một cách tốt hơn và chắc chắn trong thời gian tới, Chính phủ và các bộ, ngành sẽ tiếp tục ban hành các văn bản dưới luật, thông tư liên bộ để cụ thể hóa việc triển khai Nghị quyết này và chúng ta sẽ đón chờ.

PV: Thị trường tài sản mã hóa phát triển không ngừng, ngày càng đa dạng và phức tạp, tiềm ẩn nhiều rủi ro đối với nhà đầu tư. Ông có lời khuyên gì cho nhà đầu tư khi tham gia thị trường này?

Ông Phan Đức Trung: Đối với nhà đầu tư tham gia thị trường tài sản số, điều kiện tiên quyết là phải trang bị kiến thức và hiểu biết đầy đủ về cách thức vận hành của thị trường trước khi đưa ra quyết định đầu tư. Việc này không chỉ giúp nhà đầu tư cá nhân hạn chế rủi ro khi tiếp cận một lĩnh vực mới, mà còn đặc biệt cần thiết trong bối cảnh thị trường tài sản số tiềm ẩn nhiều biến động.

Tuy nhiên, chính những đổi mới công nghệ từ thị trường này lại đang mang đến nhiều giá trị thiết thực cho các định chế tài chính và doanh nghiệp. Do đó, nhà đầu tư không nên chỉ giới hạn sự quan tâm ở tài sản mã hóa, mà nên mở rộng tìm hiểu các ứng dụng khác của công nghệ blockchain, điển hình như Web3 trong lĩnh vực tài chính - ngân hàng.

PV: Xin cảm ơn ông!

Hồng Quyên

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/thi-diem-thi-truong-tai-san-ma-hoa-buoc-ngoat-quan-ly-va-minh-bach-hoa-dong-von-so-183084.html