Thí điểm thị trường tài sản mã hóa: Cân bằng giữa an toàn và đổi mới sáng tạo

2 giờ trướcBài gốc

Thí điểm thị trường tài sản mã hóa: Bước ngoặt quản lý và minh bạch hóa dòng vốn số Phối hợp đa bên trong cấp phép, quản lý và giám sát thị trường tài sản mã hóa

Xoay quanh việc Việt Nam chính thức triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa trong 5 năm, phóng viên Thời báo Tài chính Việt Nam đã có cuộc trao đổi với ông Lê Bảo Nguyên - Phó Tổng Giám đốc Công ty cổ phần Công nghệ số SSI (SSI Digital) nhằm đem đến góc nhìn toàn diện về vấn đề này

PV: Thưa ông, ngày 9/9 vừa qua, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 5/2025/NQ-CP về việc triển khai thí điểm thị trường tài sản mã hóa tại Việt Nam trong thời gian 5 năm. Theo ông, đâu là thách thức lớn nhất trong việc cân bằng giữa yêu cầu kiểm soát rủi ro và tạo không gian cho đổi mới sáng tạo?

Ông Lê Bảo Nguyên

Phân tầng nhà đầu tư tạo nền tảng phát triển bền vững
Chuyên gia SSI Digital nhận định, ưu tiên nhà đầu tư nước ngoài trong giai đoạn thí điểm giúp kiểm soát rủi ro và tạo thanh khoản ban đầu cho thị trường tài sản mã hóa. Tuy nhiên, cần có lộ trình mở rộng 3 giai đoạn cho nhà đầu tư trong nước, từ tổ chức đến cá nhân chuyên nghiệp nhằm huy động vốn nội địa và xây dựng thị trường phát triển bền vững.

Ông Lê Bảo Nguyên: Thách thức lớn nhất chính là tìm ra điểm cân bằng giữa hai mục tiêu tưởng chừng đối lập: một mặt là kiểm soát rủi ro để đảm bảo an toàn hệ thống tài chính, mặt khác là tạo điều kiện cho đổi mới sáng tạo phát triển.

Nếu quản lý quá chặt, thị trường sẽ trở nên kém hấp dẫn, các doanh nghiệp công nghệ tài chính sẽ tìm cơ hội ở những quốc gia có chính sách cởi mở hơn. Nhưng nếu mở quá nhanh và thiếu kiểm soát, rủi ro rửa tiền, lừa đảo hay các biến động giá bất thường có thể xảy ra, ảnh hưởng đến niềm tin của nhà đầu tư và an ninh tài chính quốc gia.

Thực tiễn từ Singapore hay Hồng Kông (Trung Quốc) cho thấy một hướng tiếp cận hiệu quả là giám sát theo rủi ro (risk-based approach). Tức là cho phép thử nghiệm nhưng đặt trong khuôn khổ kiểm soát chặt chẽ, để Nhà nước có thể can thiệp khi cần thiết.

Việt Nam nên đi theo hướng đó - xây dựng cơ chế sandbox linh hoạt, vừa tạo điều kiện cho doanh nghiệp triển khai sản phẩm, vừa giúp Nhà nước thu thập dữ liệu thực tiễn để hoàn thiện chính sách. Đây là cách tiếp cận giúp biến thách thức thành cơ hội, dung hòa giữa an toàn và sáng tạo.

PV: Cũng trong Nghị quyết số 5/2025/NQ-CP, Chính phủ quy định tài sản mã hóa phải gắn với tài sản cơ sở là tài sản thực (không bao gồm tiền pháp định và chứng khoán). Ông đánh giá thế nào về điều kiện này trong việc định hình cấu trúc sản phẩm và sức hấp dẫn của thị trường giai đoạn đầu?

Ông Lê Bảo Nguyên: Đây là một quy định mang tính thận trọng và có cơ sở. Việc yêu cầu tài sản mã hóa phải dựa trên các tài sản thực như bất động sản, hàng hóa, trái phiếu doanh nghiệp sẽ giúp giảm thiểu rủi ro đầu cơ, đồng thời tạo dựng niềm tin ban đầu cho nhà đầu tư.

Tất nhiên, điều kiện này sẽ khiến thị trường giai đoạn đầu thiếu sự đa dạng về sản phẩm, chưa thể có các mô hình phi tập trung như DeFi, các tài sản số thuần túy như NFT hay các công cụ phái sinh kỹ thuật số. Nhưng đổi lại, chúng ta tránh được nguy cơ “bong bóng tài sản ảo” từng xảy ra trong làn sóng ICO năm 2017, khi hàng loạt dự án không có tài sản bảo chứng đã sụp đổ, gây thiệt hại nặng nề.

Nghị quyết số 5/2025/NQ-CP mở đường cho Việt Nam thử nghiệm thị trường tài sản số, từng bước thu hút dòng vốn quốc tế. Ảnh minh họa.

Tôi cho rằng, đây là sự đánh đổi hợp lý trong giai đoạn đầu. Khi hệ thống pháp lý và năng lực giám sát của cơ quan quản lý đã phát triển đầy đủ hơn, Việt Nam hoàn toàn có thể mở rộng phạm vi sản phẩm. Lúc đó, thị trường vừa an toàn, vừa có nền tảng vững chắc để phát triển đa dạng hơn.

PV: Một điểm đáng chú ý trong Nghị quyết là quy định giao dịch và thanh toán tài sản mã hóa phải bằng đồng Việt Nam (VND). Theo đánh giá của ông, điều này có thể ảnh hưởng như thế nào tới thanh khoản và sức hút đối với nhà đầu tư quốc tế?

Ông Lê Bảo Nguyên: Quy định bắt buộc giao dịch bằng VND là biện pháp kiểm soát cần thiết, nhằm khẳng định chủ quyền tiền tệ và ngăn chặn nguy cơ đô la hóa trong nền kinh tế số. Đây là nguyên tắc quan trọng để đảm bảo ổn định vĩ mô khi thị trường tài sản mã hóa còn mới và dễ biến động.

Tuy nhiên, từ góc nhìn của nhà đầu tư nước ngoài, yêu cầu này có thể làm tăng chi phí chuyển đổi, giảm tính linh hoạt và phần nào ảnh hưởng đến tính thanh khoản của thị trường. Một số quốc gia như Hàn Quốc, Nhật Bản đã giải quyết vấn đề này bằng cách cho phép một số stablecoin được cấp phép lưu hành nội địa, nhưng vẫn yêu cầu mọi giao dịch cuối cùng quy đổi về đồng nội tệ.

Việt Nam hoàn toàn có thể học hỏi mô hình này. Nếu xây dựng một cơ chế “cầu nối” giữa các stablecoin được kiểm soát và VND, chúng ta có thể vừa đảm bảo tính minh bạch, vừa tăng tính thuận tiện cho nhà đầu tư quốc tế. Như vậy, quy định này không còn là rào cản, mà ngược lại có thể trở thành một lợi thế về mặt quản lý và uy tín thể chế.

PV: Trong bối cảnh nhiều quốc gia đang tìm cách hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho tài sản mã hóa, theo ông, việc Việt Nam chính thức thí điểm từ ngày 9/9/2025 có thể mang lại lợi thế cạnh tranh nào trong thu hút dòng vốn quốc tế?

Ông Lê Bảo Nguyên: Việt Nam đang đứng trước một cơ hội chiến lược. Chúng ta có dân số trẻ, tỷ lệ người dùng Internet cao, cộng đồng công nghệ blockchain năng động và nhiều doanh nghiệp khởi nghiệp tài chính số tiềm năng. Việc Chính phủ ban hành một nghị quyết cấp quốc gia để thí điểm thị trường tài sản mã hóa thể hiện cam kết chính sách rõ ràng và tín hiệu tích cực với nhà đầu tư quốc tế.

So với Singapore hay Hồng Kông (Trung Quốc), Việt Nam có thể đi sau về thời điểm, nhưng lại có lợi thế là “người đi sau nhanh nhẹn” - nghĩa là chúng ta có thể học hỏi bài học, tránh được sai lầm và điều chỉnh linh hoạt hơn. Khung thí điểm 5 năm là khoảng thời gian đủ để các doanh nghiệp thử nghiệm nghiêm túc, nhưng cũng đủ ngắn để Chính phủ có thể linh hoạt điều chỉnh khi cần.

Nếu tận dụng tốt giai đoạn này, Việt Nam có khả năng trở thành điểm đến chiến lược cho các dự án token hóa bất động sản, tín chỉ carbon, trái phiếu xanh, vốn là các lĩnh vực gắn liền với xu hướng tài chính bền vững toàn cầu. Khi đó, chúng ta không chỉ thu hút dòng vốn, mà còn có thể định vị mình trong chuỗi giá trị quốc tế về tài sản số, góp phần xây dựng một hệ sinh thái tài chính hiện đại, minh bạch và an toàn.

PV: Xin cảm ơn ông!

Thu Hương

Nguồn Thời báo Tài chính : https://thoibaotaichinhvietnam.vn/thi-diem-thi-truong-tai-san-ma-hoa-can-bang-giua-an-toan-va-doi-moi-sang-tao-183284.html