Thị trấn công nghiệp lâm khủng hoảng hé lộ kỷ nguyên sản xuất khó khăn của Nhật Bản

3 giờ trướcBài gốc

Bước ngoặt với nền kinh tế Nhật

Nhà máy Oppama, cách Tokyo khoảng 48km về phía Nam, dự kiến đóng cửa vào tháng 3/2028.

Đây là một phần trong kế hoạch tái cơ cấu sâu rộng của Nissan sau cú sụt giảm doanh số, dẫn tới cuộc khủng hoảng tài chính nghiêm trọng nhất kể từ khi Renault cứu hãng xe này thoát bờ vực phá sản cách đây 25 năm.

Các thương hiệu huyền thoại của Nhật Bản đang gặp khó khăn để thích ứng với thị hiếu mới của khách hàng (Ảnh: AFP).

Dù từng gắn liền với công nghệ tiên tiến nhưng các thương hiệu lâu đời của Nhật hiện lại vật lộn thích ứng với thị hiếu mới, để mất thị phần xe điện vào tay Tesla và làn sóng doanh nghiệp Trung Quốc do BYD dẫn đầu.

Điều đó đồng nghĩa số phận của Oppama và hàng nghìn cư dân sống dựa vào nhà máy sẽ trở thành lời cảnh báo cho ngành sản xuất Nhật Bản trong bối cảnh cạnh tranh khốc liệt buộc phải tái cấu trúc dù đau đớn nhưng cũng mở ra cơ hội hồi sinh rất cần thiết.

Đây là bước ngoặt với nền kinh tế Nhật, khi làn sóng phá sản của các doanh nghiệp vừa và nhỏ từ vận tải đến công nghệ, đang thách thức quan niệm "shushin koyo" - việc làm trọn đời.

Dù thông tin Oppama đóng cửa khiến nhiều người bất ngờ nhưng cư dân địa phương từ lâu đã nhận thấy dấu hiệu suy giảm.

Ông Nakao Habutsu, người đứng đầu Trung tâm Hành chính Oppama, nhớ lại: Năm 2007, khi sản lượng cán mốc 15 triệu xe, nhà máy vẫn lắp ráp 7 mẫu khác nhau.

Đến năm 2010, Oppama đón thêm niềm tự hào với Leaf - mẫu xe điện đại trà đầu tiên trên thế giới, hứa hẹn đưa Nissan thành hãng tiên phong đổi mới.

Nhưng từ năm 2013, việc sản xuất Leaf dần chuyển sang Mỹ và Anh. Hiện, Oppama chỉ còn sản xuất hai mẫu hatchback cỡ nhỏ Note và Aura cho thị trường nội địa.

Tesla đã vượt Leaf để trở thành xe điện bán chạy nhất lịch sử. Tiếp đó, các hãng Trung Quốc vươn lên thành thế lực toàn cầu với dải sản phẩm hiện đại, đa dạng phân khúc.

Nissan hiện chỉ trông cậy vào vài mẫu xe điện như Sakura, Ariya và Leaf - phiên bản mới đang được kỳ vọng cứu vãn doanh số.

Theo báo Bloomberg, nguyên nhân cốt lõi của khủng hoảng nằm ở việc thiếu sản phẩm chủ lực.

Nhìn tổng thể, Nissan đặt mục tiêu giảm sản lượng hằng năm từ 3,5 triệu xuống 2,5 triệu xe, hợp nhất từ 17 nhà máy còn 10, đồng thời cắt 20.000 việc làm.

Theo Giám đốc Tài chính Jeremie Papin, hãng dự kiến chịu khoản chi phí tái cấu trúc và khấu hao 160 tỷ yen (1,39 tỷ SGD) trong năm tài chính này.

Nỗi lo của hàng nghìn người lao động

Ông Yuji Fujita, chủ cửa hàng rau quả ba thế hệ ở tuyến phố giữa ga Oppama và nhà máy nhớ lại Nissan từng đóng cửa nhà máy Zama năm 1995, đánh dấu lần đầu tiên một hãng xe Nhật phải ngừng hoạt động nhà máy trong thời hậu chiến.

"Đây là kịch bản tồi tệ nhất", ông nói và chia sẻ gia đình ông từng sở hữu khoảng hai chục chiếc Nissan và giờ không biết điều gì sẽ xảy ra với mình.

Nỗi lo ấy lan khắp thị trấn. Hiện chưa rõ trong số 2.400 lao động tại Oppama sẽ có bao nhiêu người được điều chuyển về nhà máy của Nissan ở Kyushu, cách đó khoảng 966km và khi nào họ bắt đầu công việc mới.

"Ưu tiên bây giờ là chuẩn bị công việc mới cho công nhân hiện tại", ông Keiichi Asakura, Tổng thư ký Công đoàn Nissan, cho biết.

Số phận khu đất rộng 1,7 triệu m² bằng một nửa Công viên Trung tâm New York cũng chưa rõ. Người dân đồn đoán nơi đây có thể trở thành khu nghỉ dưỡng, công viên giải trí, thậm chí dùng cho ngành công nghiệp quốc phòng tư nhân.

Hồi tháng 7, Nikkei đưa tin Nissan đã đàm phán với Công ty Công nghiệp Hồng Hải hay được biết là Foxconn về khu đất này, trước khi công bố kế hoạch đóng cửa Oppama.

Dù vậy, CEO Nissan Ivan Espinosa khẳng định các kế hoạch chuyển đổi rất phức tạp do còn vướng quy định địa phương.

Ông Katsuaki Kamiji, Thị trưởng TP Yokosuka nơi Oppama tọa lạc, cho biết ông đã gặp ông Espinosa để vận động đảm bảo việc làm cho cư dân.

"Chúng tôi kêu gọi Nissan cân nhắc tạo thêm công ăn việc làm, thúc đẩy phục hồi và phát triển thành phố", ông Kamiji chia sẻ.

Trong khi đó, mạng lưới hàng nghìn nhà cung ứng phụ tùng nhỏ mới là đối tượng hứng chịu nhiều nhất. Theo Teikoku Databank, năm tài chính kết thúc vào tháng 3 ghi nhận 32 vụ phá sản - mức cao nhất trong một thập kỷ.

Nhìn về tương lai, chuyên gia Satoru Shinozuka của Teikoku Databank nhận định: "Sẽ còn nhiều cuộc tái cấu trúc khi các công ty có thế mạnh về xe điện, xe tự lái, động cơ hiệu suất cao sẽ phát triển. Những doanh nghiệp khác phải tìm cách sáp nhập hoặc mua lại để tồn tại. Nếu thiếu công nghệ hoặc vốn, rất khó vượt qua. Đây thực sự là 'cuộc chiến sinh tồn'".

Khánh An

Nguồn Xây Dựng : https://baoxaydung.vn/thi-tran-cong-nghiep-lam-khung-hoang-he-lo-ky-nguyen-san-xuat-kho-khan-cua-nhat-ban-19225081816025438.htm