Ngày 16/10, tại TP.HCM, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) - Bộ Tài chính phối hợp với Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) tổ chức hội nghị trong khuôn khổ dự án “Nâng cao năng lực thúc đẩy hiệu quả thị trường chứng khoán Việt Nam”.
Sự kiện nhằm phổ biến và hướng dẫn các tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân đang hoạt động trên thị trường chứng khoán (TTCK) nắm bắt, tuân thủ và áp dụng hiệu quả các quy định pháp luật mới, hướng đến mục tiêu phát triển thị trường công khai, minh bạch và bền vững.
Tại hội nghị, UBCKNN công bố và triển khai bốn nhóm nội dung trọng tâm gồm: sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán theo Luật số 56/2024/QH15; quy định mới về chào bán và phát hành chứng khoán; tổ chức thị trường, bù trừ và thanh toán giao dịch; cùng các quy định điều chỉnh hoạt động của công ty đại chúng.
Những điểm mới này được xem là bước tiến quan trọng trong việc chuẩn hóa khung pháp lý, đảm bảo thị trường chứng khoán Việt Nam vận hành minh bạch, hiệu quả và phù hợp với thông lệ quốc tế.
Ảnh minh họa
Một thay đổi đáng chú ý là việc siết chặt quy trình chào bán và phát hành chứng khoán, theo quy định của Luật 56/2024/QH15 và Nghị định 245/2025/NĐ-CP. Các doanh nghiệp phát hành phải trình bày rõ phương án huy động vốn, mục đích sử dụng vốn, đồng thời làm rõ loại báo cáo tài chính được sử dụng - báo cáo riêng hay hợp nhất để đảm bảo tính minh bạch và chính xác.
Tổ chức phát hành còn có trách nhiệm báo cáo định kỳ 6 tháng về tình hình sử dụng vốn thu được từ các đợt chào bán cho đến khi giải ngân hết. Báo cáo này phải được kiểm toán độc lập và công bố công khai, qua đó tăng cường trách nhiệm giải trình trước nhà đầu tư.
Một điểm đổi mới khác là việc rút gọn quy trình niêm yết và đăng ký IPO. Nếu trước đây doanh nghiệp thường mất từ 6 đến 12 tháng để hoàn tất thủ tục, thì nay UBCKNN sẽ xem xét hồ sơ ngay khi doanh nghiệp nộp đăng ký IPO, đồng thời cắt giảm các thủ tục hành chính không cần thiết.
Nhờ đó, thời gian đưa cổ phiếu vào giao dịch chính thức được rút ngắn từ 90 ngày xuống còn 30 ngày, giúp doanh nghiệp nhanh chóng tiếp cận thị trường vốn, giảm chi phí và gia tăng tính thanh khoản cho cổ phiếu.
Đây là bước cải cách hành chính quan trọng, phù hợp với mục tiêu hiện đại hóa và hội nhập của thị trường chứng khoán Việt Nam.
Theo UBCKNN, các quy định mới không chỉ giúp đưa cổ phiếu chất lượng lên sàn, mà còn góp phần tăng niềm tin cho nhà đầu tư, nâng cao uy tín và sức hấp dẫn của thị trường vốn Việt Nam trong mắt nhà đầu tư quốc tế.
Phát biểu tại hội nghị, ông Hoàng Văn Thu - Chủ tịch UBCKNN, khẳng định việc ban hành và triển khai đồng bộ các quy định mới thể hiện cam kết mạnh mẽ của Chính phủ Việt Nam trong việc nâng cao năng lực quản lý, giám sát và phát triển thị trường chứng khoán chuẩn mực, hội nhập sâu rộng với quốc tế.
Theo ông Thu, định hướng xuyên suốt là đơn giản hóa thủ tục nhưng nâng cao tiêu chuẩn, nhằm đảm bảo thị trường phát triển minh bạch, hiệu quả, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhà đầu tư.
UBCKNN cho biết, những cải cách pháp lý lần này là bước chuẩn bị quan trọng trong lộ trình nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ “cận biên” lên “mới nổi”, qua đó mở rộng khả năng thu hút dòng vốn đầu tư nước ngoài và thúc đẩy phát triển bền vững của nền tài chính quốc gia.
Cơ quan quản lý cũng đang phối hợp với các đối tác quốc tế để chuẩn hóa quy trình giao dịch, thanh toán và công bố thông tin, đáp ứng yêu cầu khắt khe của các tổ chức xếp hạng thị trường như MSCI và FTSE Russell.
Theo đánh giá của Cơ quan Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), việc Việt Nam đẩy mạnh cải cách thể chế và tăng cường năng lực giám sát thị trường là điều kiện tiên quyết để thị trường chứng khoán Việt Nam tiệm cận chuẩn mực quốc tế, đồng thời xây dựng niềm tin vững chắc cho nhà đầu tư.
JICA khẳng định sẽ tiếp tục đồng hành với UBCKNN trong việc đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao năng lực quản lý, hoàn thiện hạ tầng công nghệ và chia sẻ kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực quản trị thị trường tài chính.
Với định hướng cải cách toàn diện từ thể chế, hạ tầng đến con người, thị trường chứng khoán Việt Nam đang từng bước trở thành kênh huy động vốn trung - dài hạn hiệu quả, đóng góp quan trọng cho mục tiêu phát triển kinh tế bền vững và hội nhập toàn cầu của đất nước.
Văn Sơn