Thị trường lao động đang lệch pha cung - cầu

18 giờ trướcBài gốc

Nhiều nhóm nhân sự ở các cấp bậc, độ tuổi khác nhau bị ảnh hưởng bởi làn sóng sa thải. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Theo Báo cáo Thị trường lao động quý II/2025 của nền tảng tìm kiếm việc làm Vieclam24h, được tổng hợp và phân tích từ phản hồi của hơn 2.000 người lao động và gần 1.000 doanh nghiệp trong tháng 5-6, làn sóng sa thải vẫn diễn ra mạnh mẽ trong nửa đầu năm nay. Những đợt cắt giảm ảnh hưởng trực tiếp đến tâm lý của người lao động, khiến hành trình tìm kiếm việc làm mới trở nên khó khăn.

Hơn 72,7% chủ động quay lại thị trường lao động. Tuy nhiên, chỉ 24,7% tìm được công việc phù hợp trong thời gian ngắn, phản ánh hành trình tái hòa nhập sau sa thải đầy thách thức.

Ở chiều ngược lại, doanh nghiệp vẫn thiếu người một cách nghiêm trọng. Có đến 77,4% công ty đánh giá việc tuyển dụng khó khăn hơn cùng kỳ năm trước, đặc biệt ở nhóm nhân viên chính thức và cấp trung. Đây cũng là những vị trí đóng vai trò then chốt trong vận hành.

Như vậy, tình trạng có cung, có cầu, nhưng lệch pha diễn ra phổ biến. Những con số trên phản ánh sự đứt gãy ngày càng sâu sắc trong kết nối giữa người tìm việc và nhà tuyển dụng. Vấn đề không chỉ nằm ở năng lực, mà còn đến từ khoảng cách trong kỳ vọng, tâm lý và niềm tin sau các đợt cắt giảm.

Nhân sự bị cắt giảm khó trở lại

Báo cáo chỉ ra rằng nhóm 45-54 tuổi và 35-44 tuổi bị cắt giảm không tương xứng nhiều nhất. Đặc biệt, tỷ lệ cắt giảm của nhóm tuổi 45-54 là 9,5%, trong khi tỷ lệ ở lại chỉ đạt 4,1%.

Nhóm 25-34 tuổi có tỷ trọng trong số nhân sự ở lại là 52,3%, cao hơn 12,6% so với tỷ lệ cắt giảm 39,7%. Đây dường như là nhóm ít chịu ảnh hưởng nhất và có thể được ưu tiên giữ chân hơn cả. Điều này phản ánh xu hướng giữ lại lao động trẻ có sức khỏe, khả năng thích ứng tốt hơn với sự thay đổi của công nghệ và môi trường làm việc.

Làn sóng sa thải vẫn diễn ra mạnh mẽ trong nửa đầu năm 2025. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Về cấp bậc, các công ty có xu hướng tinh gọn bộ máy từ dưới lên trên với nhân sự cấp thấp chịu ảnh hưởng nặng nề nhất.

Nhân viên chính thức chiếm 42,5% trong nhóm nhân sự phải rời đi, so sánh với chỉ 32,8% được giữ lại. Người lao động mới bắt đầu đi làm chiếm 19,8% trong nhóm bị cắt giảm, trong khi chỉ 12% có cơ hội ở lại. Đây được đánh giá là những vị trí thực thi, ít kinh nghiệm và dễ bị thay thế.

Ngược lại, chuyên viên, giám sát, trưởng nhóm lại được ưu tiên giữ chân, chiếm 41,1% trong nhóm ở lại sau làn sóng sa thải nửa đầu năm. Tỷ lệ này cao hơn đáng kể so với con số 25,6% phải rời đi.

Quản lý cấp cao hơn chiếm 13% trong nhóm người lao động ở lại và chỉ 10,9% trong nhóm bị cắt giảm. Những con số này phản ánh xu hướng ưu tiên giữ nhân sự chất lượng cao, có khả năng thích ứng và đóng góp lớn cho doanh nghiệp.

Khảo sát cũng chỉ ra 70% người lao động bị sa thải rơi vào trạng thái cảm xúc tiêu cực. 29,4% lo lắng về tài chính cá nhân, phản ánh mối quan tâm thiết thực và cấp bách nhất. 13,4% cảm thấy sốc và bất ngờ, trong khi 10,1% buồn và mất tinh thần.

Bên cạnh những con số ảm đạm này, nhiều tín hiệu tích cực cũng được ghi nhận. Cụ thể, 14,3% cảm thấy bình thản, đã lường trước tình huống, 12,6% nhận ra đây là cơ hội, thậm chí 3% thấy giải thoát sau khi bị sa thải.

Sau khi trải qua những biến động về mặt cảm xúc, phần lớn người lao động quay trở lại thị trường để tìm kiếm việc làm mới. Tuy nhiên, bức tranh thực tế lại tương đối cam go, nhiều rào cản.

Chỉ 36% tìm được việc dưới 1 tháng, 34,9% phải mất từ 1-3 tháng. Ngoài ra, đối với nhóm chưa có bến đỗ mới, 46,6% đã tìm trong 1-3 tháng và 15% miệt mài tìm kiếm cơ hội trong hơn 6 tháng. Số liệu này phản ánh hành trình trở lại thị trường lao động tương đối khó khăn và cam go.

Doanh nghiệp khó tuyển

Từ phía doanh nghiệp, công tác tuyển dụng năm nay cũng được đánh giá là thách thức hơn so với cùng kỳ năm ngoái. 84,7% công ty cho biết khó chiêu mộ nhân sự ở cấp nhân viên chính thức, thực thi.

66,1% lại gặp khó với nhóm chuyên viên, giám sát, trưởng nhóm. Kể cả nhân sự mới ra trường cũng được 22,2% đơn vị đánh giá là khó tuyển. Điều này phản ánh chất lượng đầu vào và sự sàng lọc kỹ càng hơn của các nhà tuyển dụng

Khó khăn lớn nhất là thiếu ứng viên có kỹ năng chuyên môn và kinh nghiệm phù hợp (46,3%). Xếp ngay sau đó là vấn đề về ứng viên có kỳ vọng quá cao (45,1%). Tình trạng thiếu hụt nguồn ứng viên và sự cạnh tranh cao trong tuyển dụng cũng là rào cản đáng kể (39,9%).

Doanh nghiệp gặp khó khăn trong việc tuyển dụng do không đáp ứng được kỳ vọng từ phía ứng viên. Ảnh minh họa: Phương Lâm.

Nhìn chung, sự lệch pha trong tuyển dụng đến từ kỳ vọng của nhân sự và chiến lược thu hút nhân tài từ phía doanh nghiệp. Trong bối cảnh thị trường lao động có nhiều biến động gần đây, đặc biệt khi làn sóng sa thải xảy ra rộng rãi, người lao động bắt đầu tập trung hơn vào các yếu tố mang tính đảm bảo tức thì như phúc lợi (64%), công việc có tính ổn định (59,8%) và mức lương tốt (58,7%).

Trong khi đó, thứ tự ưu tiên trong công tác tuyển dụng của các doanh nghiệp lại có sự khác biệt. 43,3% tập trung tăng kênh tuyển dụng, 35,2% đẩy mạnh truyền thông thương hiệu nhà tuyển dụng.

Chỉ 29,5% tăng lương, thưởng và 25,7% bổ sung phúc lợi. Có thể thấy, các công ty nhận định ứng viên có kỳ vọng cao, nhưng lại chưa đặt trọng tâm vào việc điều chỉnh những đãi ngộ mà người lao động khao khát nhất. Điều này góp phần khiến hành trình tuyển dụng và tìm việc trở nên gian nan hơn.

Linh Vũ

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/thi-truong-lao-dong-dang-lech-pha-cung-cau-post1573681.html