Thị trường vật liệu xây dựng đang chứng kiến sự dịch chuyển rõ nét sang chất lượng sản phẩm, tiêu chuẩn môi trường và khả năng cung cấp giải pháp tổng thể cho công trình.
Nhu cầu hồi phục từng phần
Bước sang năm 2025, bức tranh thị trường vật liệu xây dựng đã sáng hơn so với hai năm trước, song sự hồi phục diễn ra không đồng đều giữa các phân khúc. Nếu như mảng xây dựng nhà ở thương mại vẫn chịu ảnh hưởng bởi thanh khoản bất động sản chưa thực sự cải thiện, thì khu vực dân dụng – sửa chữa, cải tạo nhà ở lại trở thành điểm tựa quan trọng cho tiêu thụ vật liệu.
Tại các đô thị lớn, nhu cầu sửa nhà tăng rõ rệt từ cuối năm 2024 và duy trì sang năm 2025, đặc biệt vào các thời điểm cao điểm như trước Tết hoặc mùa xây dựng. Tuy nhiên, xu hướng chung là sửa nhỏ, làm từng phần, hạn chế đập phá lớn. Người dân ưu tiên các hạng mục mang lại hiệu quả tức thì như sơn sửa bề mặt, chống thấm, thay thiết bị vệ sinh, cải thiện thông gió – cách nhiệt, thay cửa và nâng cấp không gian sinh hoạt.
Xu hướng này khiến mức tiêu thụ vật liệu không tăng đột biến về khối lượng, nhưng lại dịch chuyển mạnh về cơ cấu. Các dòng sản phẩm hoàn thiện, vật liệu có giá trị gia tăng cao ghi nhận sức mua ổn định hơn so với vật liệu thô. Đáng chú ý, người tiêu dùng ngày càng tính toán kỹ tổng chi phí, từ vật liệu, nhân công đến chi phí bảo trì sau này, thay vì chỉ nhìn vào giá bán ban đầu.
Thạc sĩ Luật Kinh tế Lê Sơn Tùng cho biết, việc thúc đẩy giải ngân cho các dự án hạ tầng giao thông, chỉnh trang đô thị tiếp tục tạo cầu cho các nhóm vật liệu cơ bản như xi măng, thép, cát, đá. Tuy vậy, tác động lan tỏa sang thị trường dân dụng vẫn diễn ra chậm và có độ trễ, do nguồn cung nhà ở mới chưa dồi dào, trong khi tâm lý thị trường còn thận trọng.
"Một điểm đáng lưu ý là mặt bằng giá vật liệu năm 2025 đã hình thành trạng thái "bình thường mới". Sau những cú sốc giá giai đoạn trước, cả doanh nghiệp lẫn người tiêu dùng đều đã điều chỉnh kỳ vọng. Giá không còn giảm sâu, nhưng cũng khó tăng mạnh, buộc thị trường vận hành trong biên độ hẹp, đề cao sự ổn định hơn là tăng trưởng nóng" - thạc sĩ Lê Sơn Tùng cho hay.
Chất lượng, xanh hóa và giải pháp trọn gói
Giám đốc Công ty CP Gemtec Nguyễn Văn Thắng nhìn nhận, nếu như trước đây, lợi thế cạnh tranh của doanh nghiệp vật liệu chủ yếu nằm ở giá bán và mạng lưới phân phối, thì đến năm 2025, các yếu tố này không còn đủ để tạo khác biệt bền vững. Thị trường đang chứng kiến sự dịch chuyển rõ nét sang chất lượng sản phẩm, tiêu chuẩn môi trường và khả năng cung cấp giải pháp tổng thể cho công trình.
Yêu cầu về vật liệu xanh, tiết kiệm năng lượng, phát thải thấp ngày càng hiện hữu, không chỉ ở các dự án lớn mà cả trong lựa chọn của người dân đô thị. Dù mức sẵn sàng chi trả còn khác nhau, song xu hướng ưu tiên sản phẩm an toàn cho sức khỏe, bền vững với môi trường đã trở nên rõ ràng hơn so với vài năm trước.
"Trong bối cảnh chi phí xây dựng vẫn cao, người tiêu dùng không còn chạy theo sản phẩm rẻ nhất, mà cân nhắc kỹ vòng đời sử dụng. Một loại sơn bền màu hơn, một hệ thống chống thấm hiệu quả hơn hay thiết bị vệ sinh tiết kiệm nước tốt hơn có thể giúp giảm chi phí sửa chữa, thay thế trong nhiều năm sau. Đây chính là cơ sở để các doanh nghiệp tái định vị sản phẩm, nhấn mạnh vào giá trị sử dụng thay vì chỉ cạnh tranh giá" - ông Nguyễn Văn Thắng cho biết.
Ở phía doanh nghiệp, năm 2025 được xem là giai đoạn sàng lọc mạnh. Những đơn vị quy mô nhỏ, công nghệ lạc hậu, phụ thuộc hoàn toàn vào lợi thế giá rẻ gặp nhiều khó khăn khi chi phí đầu vào không còn dư địa giảm. Trong khi đó, các doanh nghiệp đầu tư bài bản cho công nghệ, kiểm soát chất lượng, tiêu chuẩn hóa sản phẩm và truyền thông minh bạch lại có khả năng giữ thị phần tốt hơn.
Đáng chú ý, xu hướng bán giải pháp thay vì bán từng sản phẩm đang ngày càng rõ. Từ sơn – chống thấm – vật liệu hoàn thiện đến thiết bị vệ sinh, nhiều doanh nghiệp chuyển sang tư vấn trọn gói cho từng loại công trình, giúp người dân dễ lựa chọn, đồng thời kiểm soát chi phí tổng thể. Cách tiếp cận này không chỉ gia tăng giá trị đơn hàng mà còn tạo sự gắn kết lâu dài giữa thương hiệu, nhà thầu và thợ thi công.
Tại Diễn đàn Phát triển Bền vững Ngành Xây dựng Việt Nam (VSCF) 2025, Tổng Giám đốc Saint - Gobain Việt Nam Nguyễn Trường Hải cho biết, Saint-Gobain Việt Nam giới thiệu hệ sinh thái giải pháp vật liệu nhẹ, hiệu suất cao cho đa dạng các loại hình dự án, từ dân dụng đến hạ tầng giao thông, công trình ngầm và kỹ thuật phức tạp, đồng hành cùng Việt Nam xây dựng hạ tầng quy mô lớn mà vẫn kiểm soát phát thải carbon.
Đặc biệt, trong bối cảnh hạ tầng càng phát triển nhanh và quy mô càng lớn, yêu cầu kiểm soát phát thải từ vật liệu sẽ trở thành yếu tố bắt buộc. Saint-Gobain tin tưởng, vật liệu nhẹ, hiệu suất cao và low-carbon là nền tảng quan trọng để ngành xây dựng Việt Nam kiến tạo hệ thống hạ tầng bền vững, từ đó đáp ứng yêu cầu tăng trưởng, tiến bước vững chắc trên lộ trình Net Zero 2050.
Các chuyên gia trong ngành nhận định, thị trường vật liệu xây dựng năm 2025 đang đi vào quỹ đạo phát triển bền vững hơn. Khi tăng trưởng không còn đến từ mở rộng quy mô, chất lượng, công nghệ và khả năng thích ứng với xu hướng xanh hóa sẽ là yếu tố quyết định sự tồn tại của doanh nghiệp.
Trong bối cảnh đó, doanh nghiệp nào hiểu đúng nhu cầu thị trường, kiểm soát tốt chi phí, đầu tư cho giá trị sử dụng dài hạn và xây dựng niềm tin với người tiêu dùng sẽ có cơ hội trụ vững, thậm chí mở rộng thị phần khi thị trường bước sang chu kỳ hồi phục rõ nét hơn trong những năm tới.
Thành Luân