Anh Trương Văn Điệp thẫn thờ nhìn khu nuôi tôm công nghệ cao rộng hơn 1 ha của gia đình bị sóng biển đánh sập bởi bão số 10.
Chiều sau bão, con đường dẫn vào khu nuôi tôm công nghệ cao ở xã Hoằng Thanh ngổn ngang những tấm bạt, ống dẫn nước và khung sắt cong queo. Mùi bùn, mùi xác tôm chết hòa lẫn trong gió lạnh. Ở góc đầm, anh Trương Văn Điệp, thôn Sao Vàng, lặng lẽ nhìn những bể nuôi từng là niềm tự hào của gia đình giờ chỉ còn lại vũng nước đục ngầu.
“Đêm hôm đó, sóng trùm qua mái nhà, chúng tôi chỉ biết bỏ của chạy để giữ mạng. Cả khu nuôi hơn 1,1 ha bị đánh sập, 11 bể nuôi tôm công nghệ cao giờ chỉ còn là đống sắt vụn”, anh Điệp nghẹn giọng, chỉ tay về phía bờ biển cách đó chưa đầy trăm mét.
Hệ thống hạ tầng ở các đầm tôm bị đổ sập, san phẳng
Khu nuôi này từng là mô hình tiên phong trong ứng dụng công nghệ cao ở vùng bãi ngang Hoằng Thanh. Anh Điệp vay ngân hàng, huy động vốn của người thân hơn 3 tỷ đồng để dựng khu nuôi tôm khép kín, có hệ thống xử lý nước tuần hoàn, hứa hẹn cho năng suất cao. Nhưng chỉ trong vòng hơn một tháng, hai cơn bão liên tiếp — số 5 và số 10 đã cuốn phăng đi tất cả.
MẤT TRẮNG SAU HAI CƠN BÃO
Thời điểm bão số 5 đổ bộ, gia đình anh Điệp vừa thả hơn 2 triệu con tôm giống được hơn chục ngày. Cuồng phong kèm mưa lớn làm sập hệ thống bờ bao, nước biển tràn vào cuốn trôi toàn bộ tôm giống, thiệt hại hơn 2 tỷ đồng.
“Bão qua, tôi lại đứng dậy. Vợ chồng gom góp, vay mượn khắp nơi được gần tỷ bạc để khôi phục. Vừa dựng xong bờ ao, chưa kịp thả tôm lại thì bão số 10 tràn vào. Lần này thì chẳng còn gì để mất nữa”, anh Điệp nói, mắt rớm đỏ.
Những đầm nuôi tôm bị tan hoang sau cơn bão số 10 tại xã Hoằng Thanh, tỉnh Thanh Hóa.
Giữa bãi đầm lầy nhão, những khung nhà trông coi đổ nghiêng, dây điện ngổn ngang, bạt che bị xé rách. Mỗi bước chân là một vệt lún sâu trong bùn. Anh Điệp bảo, giờ chỉ mong Nhà nước sớm gia cố tuyến đê biển, để người dân có thể bớt phần rủi ro mỗi mùa gió bão.
Cách đó không xa, khu nuôi của ông Bùi Văn Quyết, 68 tuổi, cũng tan hoang chẳng khác gì. Hơn 6 ha ao nuôi bị sóng cuốn phẳng lỳ, hệ thống máy sục khí, bạt lót, khung che đều bị xé nát. Hơn 1 triệu con tôm giống vừa thả cũng mất trắng.
Ông Bùi Văn Quyết đứng bên khu ao nuôi 6 ha tan hoang, nơi từng có hơn 1 triệu con tôm giống vừa được thả trước bão.
“Chúng tôi vừa khôi phục xong sau bão số 5, còn chưa kịp vui thì bão số 10 lại ập tới. Thiệt hại ước tính gần 3 tỷ đồng, mà giờ nợ nần chồng chất, chẳng biết lấy gì để làm lại”, ông Quyết thở dài, giọng chùng xuống.
Theo UBND xã Hoằng Thanh, toàn có 298 hộ nuôi trồng thủy sản bị thiệt hại do bão số 10 với tổng diện tích hơn 328 ha, gần 2,3 triệu con giống bị cuốn trôi. Sóng lớn làm sập 7.000 m bờ đầm, nhiều đoạn đê bao bị khoét sâu hàng chục mét, khiến nước biển tràn sâu vào khu dân cư.
Không chỉ thủy sản, bão còn gây thiệt hại nặng nề về nông nghiệp: 31 ha lúa chưa kịp thu hoạch, 13 ha hoa màu hư hại hoàn toàn, 1.200 con gia súc, gia cầm chết hoặc mất tích. Toàn xã có 189 hộ bị ảnh hưởng về nhà ở, trong đó 24 căn bị hư hỏng hoàn toàn, chủ yếu là nhà trông coi đầm và nhà ở ven biển.
NGƯỜI Ở LẠI VỚI NỢ NẦN VÀ BÙN ĐẤT
Những ngày này, dù bão đã đi qua, nhưng khu vực nuôi trồng vẫn ngổn ngang, tan hoang dấu tích của thiên tai. Trên những khu đầm vỡ, người dân tất bật dọn dẹp đống đổ nát, rác thải, gom nhặt những gì còn sót lại.
Anh Điệp cho biết, riêng chi phí khắc phục để dựng lại bờ bao, gia cố lại hệ thống điện, ống dẫn, bạt che đã cần vài trăm triệu đồng, số tiền mà sau hai lần mất trắng, gia đình không thể lo nổi. “Tôi từng nghĩ sẽ chuyển sang nuôi tôm công nghệ cao để thoát cảnh phụ thuộc thời tiết. Nhưng giờ nhìn cảnh này, chẳng biết bao giờ mới gượng dậy được nữa,” anh nói, giọng đầy bất lực.
Ông Quyết cũng chẳng khá hơn. Ông bảo, mấy chục năm nuôi tôm, chưa khi nào thấy sóng dữ như vậy. “Chúng tôi sống cùng biển, hiểu rõ sức mạnh của nó, nhưng vẫn không kịp trở tay. Cả đời làm biển mà vẫn trắng tay chỉ sau một đêm.”
Những người nông dân ở Hoằng Thanh vốn quen với gian khó, nhưng mất mát lần này khiến họ gần như kiệt sức. Dẫu vậy, giữa đống hoang tàn, vẫn thấy thấp thoáng những bóng người đang dọn dẹp, khơi lại đường thoát nước, gom nhặt vật liệu còn sót lại. “Phải gắng mà sống thôi, biển dữ mấy cũng phải bám”, ông Quyết nói, giọng chùng xuống rồi lại bật cười gượng.
Người dân xã Hoằng Thanh tất bật thu dọn rác thải, bùn cát, khôi phục lại khu đầm nuôi để gượng dậy sau bão.
Nguyễn Thuấn