Việc khó ngủ hoặc thức dậy mệt mỏi mỗi sáng có thể khiến bạn cảm thấy kiệt sức, đặc biệt là khi bạn đã cố gắng thay đổi thói quen, hạn chế thời gian sử dụng màn hình hoặc điều chỉnh chế độ ăn uống. Thế nhưng một nguyên nhân thường bị bỏ qua dẫn đến tình trạng ngủ kém là thiếu vitamin.
Nội dung
1. Thiếu hụt vitamin D gây khó ngủ
2. Thiếu hụt axit béo omega-3
3. Thiếu hụt selen
4. Thiếu vitamin C
5. Thiếu hụt vitamin B6
Cơ thể cần một nguồn cung cấp ổn định các vitamin và khoáng chất thiết yếu để điều hòa hormone, kiểm soát căng thẳng, phục hồi mô và duy trì chu kỳ ngủ - thức. Khi một trong các dưỡng chất này thiếu hụt, quá trình sản xuất melatonin có thể bị gián đoạn, tình trạng viêm gia tăng hoặc tâm trạng thay đổi, dẫn đến giấc ngủ không sâu và khó phục hồi.
Nhiều người thậm chí không nhận ra rằng những thiếu hụt này đang ảnh hưởng đến thời lượng và chất lượng giấc ngủ, cũng như cảm giác tỉnh táo vào ngày hôm sau. Nhận diện các thiếu hụt này giúp bạn xử lý nguyên nhân gốc rễ của các vấn đề về giấc ngủ.
Dưới đây là một số vitamin khi thiếu có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ:
1. Thiếu hụt vitamin D gây khó ngủ
Khi mức vitamin D giảm, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày nhưng vẫn khó ngủ vào ban đêm.
Vitamin D đóng vai trò chính trong việc duy trì mức năng lượng, cân bằng miễn dịch và nhịp sinh học giấc ngủ. Mức vitamin D thấp rất phổ biến, đặc biệt là ở những người dành phần lớn thời gian trong nhà hoặc ít tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Khi mức vitamin D giảm, bạn có thể cảm thấy mệt mỏi vào ban ngày nhưng vẫn khó ngủ vào ban đêm.
Một nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Nghiên cứu Giấc ngủ đã xem xét chín nghiên cứu với 9.397 người tham gia và kết luận rằng thiếu hụt vitamin D làm tăng đáng kể nguy cơ rối loạn giấc ngủ, chất lượng giấc ngủ kém và thời gian ngủ ngắn.
Cải thiện lượng vitamin D hấp thụ thông qua thực phẩm bổ sung vitamin, cá có dầu, trứng và tiếp xúc với ánh nắng mặt trời hợp lý có thể giúp khôi phục lại giấc ngủ ngon hơn. Thực phẩm bổ sung cũng có thể có lợi, nhưng tốt nhất cần xác nhận tình trạng thiếu hụt của mình thông qua xét nghiệm trước khi bắt đầu bất kỳ chế độ điều trị nào.
2. Thiếu hụt axit béo omega-3
Axit béo Omega-3 giúp điều hòa hormone gây căng thẳng, giảm viêm và hỗ trợ sức khỏe tim mạch và não bộ, tất cả đều ảnh hưởng đến giấc ngủ. Thiếu hụt omega-3 có thể làm tăng phản ứng căng thẳng và phá vỡ sự cân bằng hormone, khiến bạn khó thư giãn trước khi đi ngủ.
Nghiên cứu trên Tạp chí Sage Journals cho biết nồng độ omega-3 thấp có liên quan đến chất lượng giấc ngủ kém, giấc ngủ ngắn hơn và tình trạng viêm nhiễm cao hơn, tất cả đều ảnh hưởng đến sự thư giãn.
Bạn có thể tăng nồng độ omega-3 một cách tự nhiên bằng cách tiêu thụ hạt lanh, hạt chia, quả óc chó, cá béo và các loại thực phẩm giàu omega-3.
3. Thiếu hụt selen
Selen là một khoáng chất vi lượng thiết yếu tham gia vào quá trình bảo vệ chống oxy hóa, chức năng tuyến giáp và sức khỏe chuyển hóa, tất cả đều ảnh hưởng đến việc điều hòa giấc ngủ. Những người ăn chay hoặc ăn chay trường có thể dễ bị thiếu hụt selen hơn vì nhiều nguồn selen dồi dào nhất có nguồn gốc từ hải sản.
Thiếu selen cũng có thể góp phần gây mệt mỏi, rối loạn tâm trạng và suy yếu hệ miễn dịch, làm giảm chất lượng giấc ngủ và sự tỉnh táo vào ban ngày. Thiếu hụt selen có thể liên quan đến các kiểu ngủ không đều hoặc khó ngủ.
Đảm bảo bổ sung selen đầy đủ thông qua các loại thực phẩm như hạt Brazil, hạt hướng dương, ngũ cốc nguyên hạt, nấm cremini, cá ngừ và tôm có thể giúp khôi phục nhịp điệu giấc ngủ ổn định hơn. Chỉ cần một hoặc hai hạt Brazil mỗi ngày thường có thể đáp ứng đủ lượng khuyến nghị một cách tự nhiên.
4. Thiếu vitamin C
Nồng độ vitamin C trong huyết thanh thấp có liên quan đáng kể đến nguy cơ khó ngủ cao hơn.
Mặc dù vitamin C được biết đến nhiều nhất với tác dụng hỗ trợ miễn dịch, nhưng nó cũng đóng vai trò quan trọng trong việc cân bằng nội tiết tố, hình thành collagen và giảm viêm, tất cả đều ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ.
Nồng độ vitamin C thấp có thể gây khó chịu, sưng khớp, thay đổi tâm trạng và tăng stress oxy hóa, tất cả đều có thể khiến việc đi vào giấc ngủ trở nên khó khăn hơn. Thiếu hụt nghiêm trọng dẫn đến bệnh scorbut, nhưng ngay cả khi thiếu hụt nhẹ cũng có thể ảnh hưởng đến thời lượng và chất lượng giấc ngủ.
Nghiên cứu trên PubMed Central sử dụng dữ liệu NHANES, đã báo cáo rằng nồng độ vitamin C trong huyết thanh thấp có liên quan đáng kể đến nguy cơ khó ngủ cao hơn, cho thấy rằng việc bổ sung đủ vitamin C có thể hỗ trợ giấc ngủ lành mạnh hơn.
5. Thiếu hụt vitamin B6
Vitamin B6 hỗ trợ cả về mặt tinh thần lẫn thể chất của giấc ngủ, giúp cơ thể sản xuất serotonin và melatonin, hai hormone điều hòa tâm trạng và chu kỳ giấc ngủ. Nồng độ vitamin B6 thấp có thể gây mất ngủ, cáu kỉnh và tâm trạng chán nản.
Vitamin B6 cũng đóng vai trò trong quá trình chuyển hóa năng lượng, hỗ trợ phân hủy protein và chất dẫn truyền thần kinh. Lượng vitamin B6 đầy đủ có thể tăng cường chức năng nhận thức, giảm căng thẳng và hỗ trợ sức khỏe tổng thể của hệ thần kinh. Để cải thiện nồng độ vitamin B6 một cách tự nhiên, hãy bổ sung các thực phẩm như chuối, khoai tây, thịt gia cầm, cá, rau bina, cà rốt và các sản phẩm từ sữa (trừ sữa) vào chế độ ăn uống hàng ngày của bạn.
Nếu bạn nghi ngờ tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ, điều cần thiết là phải kiểm tra nồng độ trước khi bắt đầu sử dụng thực phẩm bổ sung. Nhiều triệu chứng trùng lặp với các vấn đề sức khỏe khác, vì vậy, sự tư vấn chuyên môn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng sẽ đảm bảo bạn giải quyết đúng nguyên nhân một cách an toàn. Với sự cân bằng dinh dưỡng phù hợp, cơ thể bạn có thể điều hòa hormone tốt hơn, phục hồi năng lượng và hỗ trợ giấc ngủ sâu, phục hồi sức khỏe cần thiết mỗi đêm.
Lưu ý: Bài viết chỉ nhằm mục đích cung cấp thông tin chung và không thay thế cho lời khuyên, chẩn đoán hoặc điều trị y tế chuyên nghiệp.
Mời độc giả xem thêm:
DS. Thu Giang