Người dân đi chợ phải thắt chặt chi tiêu, tiểu thương gặp khó khăn trong việc gom hàng. Ảnh: Quốc Lũy - TTXVN
Tại Hà Nội, sau đợt mưa bão kéo dài cuối tháng 10 và đầu tháng 11 vừa qua, giá rau tại các chợ nội thành đồng loạt tăng từ 30% đến trên 100% tùy chủng loại. Người dân đi chợ phải thắt chặt chi tiêu, tiểu thương gặp khó khăn trong việc gom hàng, còn nông dân ngoại thành đang vật lộn khôi phục sau thiệt hại nặng nề bởi lụt lịch sử.
Theo ghi nhận của phóng viên TTXVN, tại một số chợ dân sinh như chợ Nhân Chính, phường Thanh Xuân; chợ Ngã Tư Sở, phường Đống Đa; chợ Yên Hòa, phường Cầu Giấy, nhiều mặt hàng rau lá tăng mạnh so với thời điểm trước bão. Rau muống từ 8.000–10.000 đồng/mớ nay tăng lên 20.000–30.000 đồng. Cải các loại dao động 40.000–50.000 đồng/kg. Một số loại như su su, cà chua, dưa chuột khan hiếm hơn, giá có nơi tăng gấp đôi.
Chị Nguyễn thị Nga, tiểu thương bán rau tại chợ Ngã Tư Sở, phường Đống Đa cho biết: “Khách thắc mắc sao rau tăng mạnh, nhưng thực ra chúng tôi bán cũng không lãi bao nhiêu. Có ngày nhập cả buổi sáng mà chỉ gom được vài thùng rau cải, rau muống vừa ít vừa xấu. Nhiều loại như cà chua, dưa chuột gần như không có để bán. Chúng tôi cũng mong vài tuần nữa nguồn cung ổn định trở lại để giá hạ cho dễ bán hơn”.
Anh Bùi Văn Quý, xã Đông Anh, tiểu thương tại chợ Nhân Chinh, phường Thanh Xuân chia sẻ: “Sau hai cơn bão liên tiếp, rau từ các vùng ngoại thành về ít hẳn. Nhiều đầu mối báo rau bị dập nước, không dám cắt vì hư hỏng nhiều. Bình thường mỗi sáng tôi nhập 40–50 kg thì nay chỉ được khoảng 15 kg, lại phải chọn lọc kỹ nên hao hụt rất lớn. Hàng ít mà khách vẫn đông nên giá bắt buộc phải tăng, chứ tiểu thương cũng không muốn tăng giá”.
Không chỉ tiểu thương, nhiều người dân cũng bối rối khi đi chợ. Chị Hoàng Thu Huyền cư trú tại phố Nguyễn Tuân, phường Thanh Xuân chia sẻ: “Mỗi lần đi chợ thấy giá lại khác. Có hôm tôi chỉ dám mua nửa mớ rau muống vì giá cao quá. Chi tiêu trong gia đình tăng rõ rệt”.
Cùng chung quan điểm, chị Hoàng Như Anh cư trú tại phường Đống Đa cho biết: “Khoảng một tuần nay giá rau tăng liên tục. Trước đây 50.000 đồng mua đủ rau cho cả ngày, giờ không đủ. Chi phí sinh hoạt tăng lên đáng kể, nhất là với những gia đình có con nhỏ như chúng tôi”.
Một cửa hàng bán rau củ quả tại chợ Ngã Tư Sở phường Đống Đa, thành phố Hà Nội. Ảnh: Quốc Lũy - TTXVN
Theo ghi nhận từ các lái buôn nhỏ, những ngày gần đây, do một số vùng trồng rau tại các xã ngoại thành Hà Nội bị ngập lụt cục bộ, khiến lượng hàng vì thế bị đứt gãy. Nhiều tiểu thương phải đi xa hơn, tìm nguồn tại các tỉnh lân cận như Hưng Yên, Phú Thọ, Bắc Ninh, khiến chi phí vận chuyển tăng đáng kể.
Anh Hoàng, một thương lái chuyên nhập rau cho các chợ nhỏ cho biết: “Sau mưa bão khiến rau bị hỏng nhiều, họ phải cải tạo đất và trồng mới, khiến lượng hàng nhập vào ngày càng khan hiếm. Tôi chạy xe đi gom nhưng có hôm gần như không có gì mang về. Chúng tôi cũng phải tăng giá bán sỉ để bù lại hao hụt”.
Các xã ngoại thành như Gia Lâm, Đông Anh, Sóc Sơn, Mê Linh, nơi cung cấp phần lớn rau xanh cho thị trường Hà Nội, đều ghi nhận diện tích rau bị thiệt hại lớn sau bão số 10 và 11. Nước ngập sâu nhiều ngày khiến lá rau bị úng, gốc bị thối, hệ thống nhà lưới, kênh tiêu bị phá hỏng.
Anh Nguyễn Văn Thắng, Chủ tịch HĐQT kiêm Giám đốc HTX dịch vụ nông nghiệp và kinh doanh tổng hợp Trung Giã, chia sẻ: “Bão vừa dứt thì mưa lớn lại kéo đến, toàn bộ diện tích rau màu của hợp tác xã bị ngập úng trong nhiều ngày, nhiều diện tích rau phải nhổ bỏ toàn bộ vì hỏng nặng. Nông dân gần như mất trắng vụ này. Giờ phải thuê máy bơm, cải tạo đất lại từ đầu, xây dựng lại hệ thống nhà lưới và tiêu úng, chi phí tăng lên gấp đôi”.
Không chỉ mất mùa, nông dân còn đối diện tình trạng thiếu giống, thiếu lao động và thời gian phục hồi kéo dài. Những loại rau ngắn ngày như rau muống, cải, mồng tơi ít nhất cũng cần 20–30 ngày để thu hoạch lại. Điều đó đồng nghĩa nguồn cung cho thị trường Hà Nội sẽ tiếp tục thiếu hụt trong vài tuần tới.
Nhiều chuyên gia nhận định giá rau xanh còn có thể duy trì ở mức cao thêm ít nhất 10 - 15 ngày tới cho đến khi vụ rau mới được thu hoạch trở lại, thêm vào đó do mưa lũ ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên vừa qua khiến lượng rau cung cấp cho thị trường thành phố Hà Nội bị ảnh hưởng rõ dệt. Điều này đặt ra thách thức với người dân đô thị, đồng thời gây áp lực lên hoạt động kinh doanh thực phẩm, đặc biệt là các hộ kinh doanh dịch vụ ăn uống.
Chính quyền địa phương tại các huyện ngoại thành đã khẩn trương triển khai hỗ trợ nông dân bơm tiêu, phục hồi sản xuất, cung cấp giống rau ngắn ngày và hướng dẫn kỹ thuật cải tạo đất sau úng. Một số hợp tác xã nông nghiệp cho biết đang huy động nhân lực để khôi phục nhà màng, đồng thời ưu tiên cung ứng cho thị trường Hà Nội nhằm ổn định giá cả.
Diễn biến tăng giá rau xanh tại Hà Nội những ngày gần đây là hệ quả trực tiếp của thời tiết cực đoan, thiên tai lớn và sự đứt gãy trong chuỗi cung ứng nông sản. Từ tiểu thương đến người dân đều chịu tác động tức thời, trong khi nông dân, mắt xích quan trọng nhất, đang nỗ lực từng ngày khắc phục hậu quả sau mưa bão.
Trong bối cảnh đó, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền, doanh nghiệp phân phối, hợp tác xã và người sản xuất để bảo đảm nguồn cung ổn định, giảm thiểu tác động tiêu cực lên thị trường. Về lâu dài, việc đầu tư vào mô hình canh tác an toàn, nhà màng chống mưa gió, hệ thống thoát nước và dự báo thiên tai sẽ là yếu tố then chốt để ngành rau xanh Hà Nội thích ứng tốt hơn trước những biến động thời tiết ngày càng khắc nghiệt.
Quốc Lũy/vnanet.vn