Số ca mắc ung thư ở TP.HCM ngày càng tăng

một giờ trướcBài gốc

Người bệnh và thân nhân chờ lượt khám vào sáng sớm ở Bệnh viện Ung bướu TP.HCM. Ảnh: Duy Hiệu.

Tại hội nghị giao ban mạng lưới ghi nhận ung thư năm 2025 tại TP.HCM, đại diện Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật TP.HCM (HCDC) cho biết mô hình bệnh tật ung thư tại thành phố đang chuyển dịch rõ rệt, từ nhóm ung thư do nhiễm trùng (như ung thư gan, cổ tử cung) sang các loại ung thư liên quan đến lối sống và tuổi thọ (như ung thư vú, đại trực tràng, tuyến giáp, tiền liệt tuyến).

Từ năm 2019 đến nay, hệ thống ghi nhận ung thư của TP.HCM đã thu thập hơn 1,3 triệu hồ sơ bệnh nhân từ 40 bệnh viện trên địa bàn. Trong số này, 35% có kết quả mô bệnh học và 21% có thông tin giai đoạn bệnh, cho thấy sự tiến bộ rõ rệt trong chuẩn hóa và quản lý dữ liệu ung thư.

Theo ước tính của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Việt Nam mỗi năm ghi nhận khoảng 180.480 ca mắc mới ung thư và 120.184 ca tử vong, trong đó TP.HCM chiếm khoảng 10-12% tổng số ca tử vong. Con số này phản ánh gánh nặng ngày càng lớn của nhóm bệnh không lây nhiễm tại đô thị có quy mô dân số lớn nhất cả nước.

Hoạt động ghi nhận ung thư giai đoạn 2021-2024 được đánh giá đã mang lại nhiều kết quả tích cực. Ngoài việc chuẩn hóa dữ liệu từ bệnh viện, TP.HCM còn tăng cường ghi nhận tử vong trong cộng đồng, thông qua sổ A6 tại trạm y tế, dữ liệu hộ tịch của UBND phường, xã và báo cáo tử vong từ bệnh viện.

Hệ thống này giúp theo dõi xu hướng tử vong theo nguyên nhân, giới tính, độ tuổi và địa bàn, làm cơ sở cho việc đánh giá gánh nặng bệnh tật, xây dựng chính sách phòng chống và điều trị phù hợp. Tuy nhiên, công tác này vẫn đối mặt với thách thức về liên thông dữ liệu và đảm bảo chất lượng thông tin, cần tiếp tục được hoàn thiện trong giai đoạn tới.

Phát biểu tại hội nghị, TS.BS Nguyễn Văn Vĩnh Châu, Phó giám đốc Sở Y tế TP.HCM, nhấn mạnh ghi nhận ung thư là nền tảng quan trọng để đánh giá tình hình dịch tễ, hoạch định chính sách và theo dõi hiệu quả các chương trình phòng chống bệnh không lây nhiễm. Thành phố cần tiếp tục phát huy vai trò đầu mối, chuẩn hóa và mở rộng hệ thống ghi nhận ra các địa phương lân cận.

Tầm soát ung thư vú tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM. Ảnh: Duy Hiệu.

Theo định hướng giai đoạn 2025-2030, Sở Y tế TP.HCM sẽ phối hợp HCDC, Bệnh viện Ung Bướu TP.HCM và tổ chức Vital Strategies nhân rộng mô hình ghi nhận ung thư và tử vong ra các địa bàn mới hợp nhất. Mục tiêu là xây dựng cơ sở dữ liệu ung thư ở vùng kinh tế trọng điểm phía Nam, phục vụ cho việc phát hiện sớm, điều trị kịp thời và nâng cao năng lực quản lý sức khỏe cộng đồng.

Hoạt động này được kỳ vọng sẽ giúp giảm gánh nặng bệnh tật và tử vong do ung thư, đồng thời đặt nền tảng cho hệ thống giám sát bệnh không lây nhiễm bền vững của TP.HCM trong những năm tới.

Sự thay đổi mô hình bệnh tật ung thư tại TP.HCM cho thấy bức tranh sức khỏe cộng đồng đang chuyển dịch rõ rệt.

Nếu trước đây, phần lớn ca bệnh xuất phát từ nhóm ung thư do nhiễm trùng, như ung thư gan liên quan đến virus viêm gan B, C; ung thư cổ tử cung do nhiễm HPV; hoặc ung thư dạ dày do vi khuẩn Helicobacter pylori - thì nay, thành phố đang chứng kiến sự gia tăng nhanh của những ung thư gắn với lối sống hiện đại và tuổi thọ tăng, gồm ung thư vú (liên quan đến rối loạn nội tiết, béo phì, sinh con muộn), ung thư đại trực tràng (do chế độ ăn ít chất xơ, nhiều thịt đỏ và thực phẩm chế biến sẵn), cùng ung thư tuyến giáp và tiền liệt tuyến (thường gặp ở người trung niên, cao tuổi).

Sự chuyển dịch này phản ánh quá trình đô thị hóa nhanh, thay đổi chế độ ăn uống, lối sống ít vận động, căng thẳng kéo dài và tuổi thọ dân số ngày càng cao. Đây cũng là xu hướng chung ở các quốc gia đang phát triển, khi các bệnh không lây nhiễm, đặc biệt là ung thư, dần thay thế bệnh nhiễm trùng để trở thành gánh nặng y tế chính của cộng đồng.

Nguyễn Thuận

Nguồn Znews : https://lifestyle.znews.vn/so-ca-mac-ung-thu-o-tphcm-ngay-cang-tang-post1593384.html